Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Washington Post.
Lãnh đạo Ukraine nhanh chóng chúc mừng ông Trump
“Tôi vừa có một cuộc trò chuyện qua điện thoại rất tuyệt vời với ông Trump, chúc mừng ông Trump về chiến thắng lịch sử và quyết định của ông ấy”, ông Zelensky cho biết, nói thêm rằng đây là một kết quả có được nhờ chiến dịch tranh cử ấn tượng của ông Trump.
“Chúng tôi đã đồng ý duy trì đối thoại chặt chẽ và tăng cường hợp tác. Sự lãnh đạo mạnh mẽ và kiên định của Mỹ là điều cần thiết cho thế giới và cho một nền hòa bình công bằng", ông Zelensky nói thêm.
Trước đó, ông Zelensky là một trong những lãnh đạo thế giới đầu tiên đăng thông điệp chúc mừng ông Trump trên mạng xã hội. Ông Zelensky gọi đây là "chiến thắng bầu cử ấn tượng", nhắc lại cuộc gặp “tuyệt vời” với ông Trump vào tháng 9/2024.
Andriy Yermak, Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine và là cố vấn hàng đầu của ông Zelensky, cũng lặp lại lời chúc mừng, nói thêm rằng "điều cần thiết là Ukraine phải có sự ủng hộ của lưỡng đảng Mỹ”.
Nhưng theo Washington Post, mức độ mà ông Zelensky và ông Trump có thể tìm được tiếng nói chung, đặc biệt là khi xét đến lịch sử căng thẳng của hai nhà lãnh đạo – là điều vẫn còn phải chờ xem, đặc biệt là vì ông Trump đã bày tỏ quan điểm không muốn xung đột ở Ukraine tiếp tục kéo dài.
Ông Zelensky nhấn mạnh Ukraine phải tiếp tục chiến đấu và không thỏa hiệp về lãnh thổ với Nga. Nhưng Kiev phụ thuộc gần như hoàn toàn vào viện trợ kinh tế và quân sự từ Mỹ và phương Tây. Ngược lại, Trump đã hứa sẽ chấm dứt chiến tranh ở Ukraine càng sớm càng tốt. Trong bài phát biểu hôm thứ Tư, ông nói: "Tôi sẽ không bắt đầu chiến tranh. Tôi sẽ ngăn chặn chiến tranh".
Những lo ngại đằng sau
Cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky năm 2019. Ảnh: AFP.
Theo nhận định của báo Mỹ, những lời chúc mừng ông Trump được Ukraine gửi đi nhanh chóng chỉ là bề nổi của những sự lo ngại đằng sau.
Một số quan chức Ukraine tỏ ra thực tế hơn, họ thừa nhận Kiev cần phải xác định lại chiến lược để giành được sự ủng hộ từ ông Trump.
Chính sách của nước Mỹ dưới thời ông Trump có thể trở nên mang tính giống giao dịch thương mại hơn. "Logic của địa chính trị sẽ trông khác đi", Pavlo Klimkin, cựu bộ trưởng ngoại giao Ukraine, nói với đài phát thanh Ukrainian NV, đồng thời nói thêm rằng "là một doanh nhân, ông Trump coi địa chính trị là một cuộc trao đổi kinh doanh”.
Phó lãnh đạo đối lập Ukraine ở Quốc hội, Oleksiy Honcharenko nói thế giới đang chuyển "từ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ sang trật tự quốc tế dựa trên thỏa thuận và dưới thời ông Trump, trật tự toàn cầu cũng sẽ thay đổi”.
Ukraine có thể thuyết phục ông Trump tiếp tục đầu tư vào nước này hay không vẫn còn là điều để ngỏ, theo Wasington Post. Nga dĩ nhiên cũng sẽ có những toan tính riêng.
“Dưới thời ông Trump, Ukraine phải ngừng đòi hỏi hay kêu gọi. Thay vào đó, chúng ta hãy chứng minh những gì chúng ta có gì và lý do tại sao chúng ta cần có được sự đầu tư của ông Trump”, ông Honcharenko nhận định. “Chúng ta có công nghệ quân sự và vai trò quan trọng trong thị trường lương thực toàn cầu”.
Theo Washington Post, bất kể Ukraine muốn lôi kéo ông Trump như thế nào, cuộc xung đột với Nga từ nay đã bước vào một giai đoạn mới.
“Đây là sự kết thúc của một kỷ nguyên và là sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới”, cựu bộ trưởng ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba nói. “Đối với Ukraine — và không chỉ đối với chúng tôi — điều này có nghĩa là sẽ không có gì sẽ diễn ra giống như trong 2,5 năm qua”.
Nhưng ông Kuleba nhấn mạnh Kiev chưa vội vàng ngồi vào bàn đàm phán. “Sẽ là một sai lầm nghiêm trọng nếu tin Ukraine sẽ vội vã ngồi vào bàn đàm phán ngay bây giờ”, ông nói.
Đăng Nguyễn - Washington Post