Bão số 13 tăng cấp khi vào gần bờ
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, do ảnh hưởng của bão, ở trạm Lý Sơn (Quảng Ngãi) đã có gió mạnh cấp 7, giật cấp 9; Dung Quất (Quảng Ngãi) gió mạnh cấp 6, giật cấp 8; Phù Cát (Gia Lai) gió mạnh cấp 7, giật cấp 10; Hội An (Đà Nẵng) gió mạnh cấp 8, giật cấp 9.
Hồi 13 giờ ngày 6/11, vị trí tâm bão ở vào khoảng 13,3 độ Vĩ Bắc; 110,8 độ Kinh Đông, cách Quy Nhơn (Gia Lai) khoảng 190km về phía Đông Đông Nam. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 14-15 (150-183 km/giờ), giật trên cấp 17. Di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc, tốc độ 25-30km/h.
Bão số 13 tăng cấp khi vào gần bờ biển nước ta.
Dự báo đến 19 giờ ngày 6/11, tâm bão ở khoảng 13,8 độ Vĩ Bắc – 109,4 độ Kinh Đông, trên vùng ven biển khu vực từ Quảng Ngãi đến Đắk Lắk. Bão di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc với tốc độ 25–30km/h, gió mạnh cấp 13, giật cấp 15. Phạm vi gió mạnh cấp 4 bao gồm phía Tây khu vực giữa Biển Đông, vùng biển từ Quảng Ngãi đến Đắk Lắk (kể cả huyện đảo Lý Sơn), đất liền phía Đông khu vực từ Quảng Ngãi đến Gia Lai và phía Bắc Đắk Lắk. Gió mạnh cấp 3 ảnh hưởng đến vùng biển từ Nam Quảng Trị đến Đà Nẵng (bao gồm đảo Cù Lao Chàm) và Khánh Hòa; đất liền từ Nam Quảng Trị đến Đà Nẵng, phía Nam Đắk Lắk và phía Bắc Khánh Hòa.
Đến 1 giờ ngày 7/11, bão di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc với tốc độ 25–30km/h, tâm bão ở khoảng 14,3 độ Vĩ Bắc – 107,9 độ Kinh Đông, trên đất liền khu vực từ Quảng Ngãi đến Đắk Lắk. Bão đi sâu vào đất liền và suy yếu dần, gió mạnh cấp 8–9, giật cấp 11. Phạm vi gió mạnh cấp 4 bao gồm vùng biển từ Quảng Ngãi đến Đắk Lắk (bao gồm huyện đảo Lý Sơn), đất liền phía Đông khu vực từ Quảng Ngãi đến Gia Lai và phía Bắc Đắk Lắk. Gió mạnh cấp 3 ảnh hưởng đến vùng biển từ Nam Quảng Trị đến Đà Nẵng (bao gồm đảo Cù Lao Chàm) và Khánh Hòa; đất liền từ Nam Quảng Trị đến Đà Nẵng, phía Nam Đắk Lắk và phía Bắc Khánh Hòa.
Đến 13 giờ ngày 7/11, bão di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc với tốc độ 25–30km/h, tâm ở khoảng 15,4 độ Vĩ Bắc – 105,1 độ Kinh Đông, trên khu vực phía Đông của Thái Lan. Lúc này, bão đã suy yếu thành một vùng áp thấp, gió dưới cấp 6. Ảnh hưởng gió mạnh cấp 3 vẫn còn ở vùng biển từ Nam Quảng Trị đến Đà Nẵng (bao gồm đảo Cù Lao Chàm) và Khánh Hòa; đất liền từ Nam Quảng Trị đến Đà Nẵng, phía Tây Quảng Ngãi và Gia Lai, phía Đông Đắk Lắk và phía Bắc Khánh Hòa.
Lý giải bão tăng cấp dù gần bờ, TS Trương Bá Kiên, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khí tượng khí hậu, cho biết bão gặp môi trường rất thuận lợi trên Biển Đông với nhiệt độ mặt nước biển cao 29-30 độ C, độ đứt gió thấp, hội tụ mực thấp tốt, phân kỳ trên cao thoáng. Bão lại đang ở giai đoạn trưởng thành và nối với dải hội tụ nhiệt đới nên được tiếp thêm năng lượng mạnh mẽ.
"Khác với nhiều cơn bão cuối mùa (tháng 10-11) thường suy yếu nhanh khi gặp không khí lạnh, Kalmaegi vào Biển Đông trong thời điểm khối không khí lạnh đã rút nên ít bị cản trở, nhờ đó vẫn giữ được sức mạnh trong quá trình di chuyển", ông Kiên nói.
Khu vực ven biển từ Nam Quảng Trị đến Đắk Lắk có nước dâng do bão cao từ 0,5-1,0m. Mực nước biển cao nhất tại Thuận An (1,0m), Sơn Trà (1,2m), Hội An (1,3m), Dung Quất (1,5m), Quy Nhơn (1,2m), Tuy Hòa (1,1m).
Khu vực ven biển từ Nam Quảng Trị- Đắk Lắk đề phòng mực nước biển dâng cao kèm theo sóng lớn gây ngập úng tại khu vực trũng thấp, sóng tràn đê, đường giao thông ven biển, sạt lở bờ biển, làm chậm thoát lũ trên khu vực. Toàn bộ tàu, thuyền, khu nuôi trồng thủy sản trong các vùng nguy hiểm nói trên đều chịu tác động mạnh của dông, lốc, gió mạnh, sóng lớn và nước biển dâng.
Trên đất liền từ Nam Tp. Đà Nẵng đến Đắk Lắk gió mạnh dần lên cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua mạnh cấp 10-13 (trọng tâm là phía Đông các tỉnh Quảng Ngãi-Gia Lai, phía Bắc Đắk Lắk), giật cấp 15-16; khu vực từ Nam Quảng Trị đến phía Bắc Tp. Đà Nẵng và phía Bắc tỉnh Khánh Hòa gió mạnh lên cấp 6-7, giật cấp 8-9. Thời gian gió mạnh nhất khoảng từ chiều tối đến đêm 6/11.
Từ chiều tối 6/11, phía Tây các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Gia Lai gió mạnh dần lên cấp 6-7, vùng gần tâm bão đi qua mạnh cấp 8-9, giật cấp 11.
Từ chiều 6-7/11, khu vực từ Tp. Đà Nẵng đến Đắk Lắk có mưa rất to với lượng mưa phổ biến 200-400mm/đợt, cục bộ có nơi trên 600mm/đợt; khu vực từ Nam Quảng Trị đến Tp. Huế, Khánh Hòa và Lâm Đồng có mưa to với lượng mưa phổ biến 150-300mm/đợt, cục bộ có nơi mưa rất to trên 450mm/đợt. Từ ngày 08/11 mưa lớn ở các khu vực nói trên có xu thế giảm.
Từ ngày 7-8/11 khu vực Bắc Quảng Trị đến Thanh Hóa có mưa vừa, mưa to với lượng mưa phổ biến 50-150mm/đợt, cục bộ có nơi mưa rất to trên 200mm/đợt. Cảnh báo nguy cơ mưa có cường độ lớn (>200mm/3h).
Những tác hại có thể gây ra khi bão tiến vào gần bờ
Nước dâng và sóng lớn là những tác hại đầu tiên khi bão mạnh tiến vào gần bờ. Theo Cục Khí tượng Thủy văn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nước dâng là hiện tượng nước biển dâng cao hơn mực nước triều bình thường do ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới, bão hoặc gió mạnh trên biển.
Những dấu hiệu về nguy cơ nước dâng và tác động cần chú ý: Nước dâng do bão, áp thấp nhiệt đới là yếu tố kích hoạt vô cùng quan trọng liên quan đến kích thước và quy mô của trường gió trong bão (bán kích gió cực đại) cần đặc biệt chú ý bao gồm: Cường độ và tốc độ gió trong bão; Quỹ đạo bão; Áp suất tâm (ảnh hưởng của áp suất tới độ cao mực nước dâng trong bão nhỏ hơn so với ảnh hưởng của gió); Vị trí trượt lở đất ven biển; Cao độ đường bờ và độ dốc, các đặc tính của đường bờ.
Sóng lớn là những con sóng trên biển có độ cao từ 2 mét trở lên do áp thấp nhiệt đới, bão hoặc gió mạnh trên biển gây ra. Nguyên nhân gây sóng lớn trên các vùng biển và thềm lục địa của Việt Nam là do bão/áp thấp nhiệt đới, gió mùa Đông Bắc, gió mùa Tây Nam mạnh.
Sóng lớn gây tác động trên trên biển, vùng ven bờ, là nhân tố tác động chính tới sức chịu đựng của công trình, các tàu thuyền và tác động đến các hoạt động kinh tế như: hàng hải, đánh bắt hải sản trên Biển Đông, nuôi trồng hải sản ven biển đảo.
Tác động tiềm ẩn do hiện tượng nước biển dâng cao hơn mực nước triều bình thường kết hợp với ảnh hưởng của bão, ATNĐ hoặc gió mạnh trên biển. Nước biển dâng trong bão hay nước dâng do gió mạnh có thể gây ngập lụt đến đồng bằng ven biển, làm trầm trọng thêm lũ thượng nguồn tác động lên vùng đồng bằng các lưu vực sông ven biển và sạt lở vùng cửa sông, bờ biển.
Với đặc thù của Việt Nam, nước dâng do bão, áp thấp nhiệt đới hay gió mạnh kết hợp với thời điểm triều cường có thể gây gia tăng những tác động tiềm ẩn nguy hiểm đến sự an toàn của người sinh sống ở các vùng ven bờ, tác động đến kinh tế nông nghiệp, nuôi trồng thủy hải sản, du lịch, các công trình cơ sở hạ tầng, gây trầm trọng trình trạng xâm nhập mặn ảnh hưởng đến môi trường sinh thái vùng ven biển.
Hậu quả là sóng lớn làm bị thương do các tai nạn vật rơi trên tàu, nước dâng sóng cuốn trôi gây nguy hiểm đến tính mạng; tác động đến đời sống sinh hoạt của người dân vùng ven biển...
Giao thông trên mặt biển, ven biển (phương tiện vận tải biển tàu thuyền, xà lan, công trình cầu cảng, hệ thống tiêu cảnh báo luồng lạch) dễ bị đánh vỡ, mắc cạn; Công trình phòng chống thiên tai dễ bị phá vỡ; Gián đoạn các dịch vụ tiện ích điện, internet ảnh hưởng đến điều tiết...
Ảnh hưởng đến hành trình di chuyển của tàu, thuyền trên biển do phải thay đổi hải trình, tạm dừng ...; Du lịch ảnh hưởng đến các tuyến du lịch biển đảo do lệnh cấm biển, hạn chế tàu thuyền; Dịch vụ cung cấp cho các vùng đảo bị đình trệ gây thiếu hàng hóa nhu yếu phẩm thiết yếu...
Gia tăng tình trạng xâm nhập mặn vùng ven biển, tác động đến nuôi trồng thủy sản, hải sản ven biển, ven sông vùng cửa biển, cơ cấu giống cây trồng ...
Tô Hội