Bảo tồn Trường Lũy Gia Lai để phát triển du lịch bền vững

3 giờ trướcBài gốc

Ngày 25/8, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) tỉnh Gia Lai phối hợp Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Nghiên cứu giá trị và định hướng bảo tồn, phát huy giá trị di tích Trường Lũy tỉnh Gia Lai”.

Một đoạn Trường Lũy Gia Lai.

Hội thảo có sự tham dự của nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu, được xem là bước quan trọng để đánh giá giá trị lịch sử, văn hóa của Trường Lũy, đồng thời xác định hướng bảo tồn, phát huy di sản gắn với phát triển du lịch và giáo dục truyền thống.

Theo các nhà nghiên cứu, Trường Lũy là công trình phòng thủ độc đáo, kéo dài hơn 127km từ Quảng Ngãi đến Gia Lai, được xây dựng chủ yếu bằng đất, đá từ thời chúa Nguyễn và hoàn thiện dưới triều Gia Long. Trên địa phận Gia Lai, đoạn lũy dài khoảng 14,4km, chạy qua phường Hoài Nhơn Bắc, xã An Lão và xã An Hòa, ở độ cao 400 – 800m.

Với cấu trúc lũy – đường cổ – hào – đồn bảo, Trường Lũy là hệ thống quân sự quy mô lớn, gắn liền công cuộc quản lý biên giới và giữ gìn an ninh của triều đình.

Tháng 6/2025, Bảo tàng Gia Lai phối hợp Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ khai quật khảo cổ tại xã An Lão. Nhiều dấu tích quan trọng được phát hiện tại các đồn H4, Dông Hầm, An Quang như tường lũy, vọng gác, hào phòng thủ, hành lang đi lại.

Đặc biệt, cấu trúc vọng gác tròn ở một số điểm tương đồng với đồn lớn trong hệ thống, cho thấy tính thống nhất và sự bài bản trong kỹ thuật xây dựng. Những phát hiện này không chỉ cung cấp tư liệu quý cho khảo cổ học mà còn làm rõ giá trị quân sự, lịch sử của công trình.

Bà Đỗ Thị Diệu Hạnh – Giám đốc Sở VHTT&DL Gia Lai, cho rằng, hội thảo là cơ sở khoa học để tỉnh xây dựng hồ sơ đề nghị xếp hạng di tích cấp quốc gia. “Trường lũy không chỉ là chứng tích của quá khứ, mà còn có thể trở thành điểm tựa cho phát triển văn hóa, giáo dục và du lịch của Gia Lai”, bà Hạnh chia sẻ.

TS Nguyễn Khánh Trung Kiên - Phó Viện trưởng Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ, phát biểu tại hội thảo.

Tại hội thảo, các đại biểu đã nghe các nhà nghiên cứu trình bày các tham luận về: Trường Lũy Gia Lai nhận thức một số vấn đề về giá trị lịch sử, văn hóa; giá trị và ý nghĩa lịch sử của Trường Lũy trong góc nhìn tổng thể về xây dựng lũy, kiểm soát an ninh và chính sách cai trị miền biên viễn của triều Nguyễn…

Kinh nghiệm bảo tồn hệ thống Trường Lũy Quảng Ngãi; định hướng bảo tồn, phát huy giá trị di tích Trường Lũy tỉnh Gia Lai gắn với phát triển du lịch, giáo dục truyền thống.

Theo TS Nguyễn Khánh Trung Kiên, Trường Lũy Gia Lai không chỉ là di sản của quá khứ, mà còn là tài sản và nguồn lực văn hóa quý giá mà chúng ta thừa hưởng từ tiền nhân, để tiếp tục gìn giữ và trao truyền cho các thế hệ tương lai.

“Hội thảo là cơ sở khoa học và thực tiễn quan trọng, là khởi đầu cho một chặng đường mới trong việc đánh thức và phát huy bền vững giá trị của di sản này. Trách nhiệm đó không của riêng ai, mà cần sự chung tay, góp sức của các nhà khoa học, các cấp chính quyền và đặc biệt là của cộng đồng địa phương”, TS Kiên cho biết.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Thị Thanh Lịch cũng cho rằng, giá trị của Trường Lũy là đặc biệt quan trọng, là minh chứng khoa học và thuyết phục về quá trình mở mang bờ cõi của cha ông ta.

Việc thế hệ trẻ được tìm hiểu và trực tiếp chứng kiến Trường Lũy sẽ góp phần quan trọng trong giáo dục giá trị lịch sử, qua đó nâng cao ý thức gìn giữ, xây dựng và bảo vệ tổ quốc trong giai đoạn hiện nay.

Đối với các kiến nghị của chuyên gia, nhà nghiên cứu tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai cho rằng, đây chính là cơ sở quan trọng, mở ra trách nhiệm tiếp theo cho tỉnh trong việc xây dựng hồ sơ di tích với nhiều nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Thị Thanh Lịch chia sẻ tại hội thảo.

Qua đó đề nghị các sở, ngành, đơn vị liên quan tiếp tục nghiên cứu một cách đầy đủ, đồng bộ, bài bản và mang tính liên vùng không chỉ tại Quảng Ngãi và Gia Lai mà còn mở rộng ra các địa phương khác nếu có dấu tích Trường Lũy tương tự.

Đồng thời, đề nghị các địa phương thực hiện việc gìn giữ, khoanh vùng và cắm mốc bảo vệ di tích, tránh để mất đi tính nguyên vẹn, gây khó khăn cho công tác nghiên cứu và bảo tồn.

Bên cạnh đó, cần xác định rõ các hạng mục cần bảo vệ nguyên vẹn để có cơ sở xây dựng các dự án du lịch, hướng đến mục tiêu vừa bảo tồn, vừa phát huy giá trị di tích một cách hiệu quả và bền vững.

Kim Cương

Nguồn Doanh Nghiệp : https://doanhnghiepvn.vn/tin-tuc/bao-ton-truong-luy-gia-lai-de-phat-trien-du-lich-ben-vung/20250826092139232