Bảo tồn và phát huy lễ hội Ok Om Bok

3 giờ trướcBài gốc

Khai mạc Lễ hội Ok Om Bok - Đua ghe Ngo TP Cần Thơ năm 2025. Ảnh: Trung Phạm

Nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer

Thượng tọa Lý Hùng – Phó Hội trưởng Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước TP Cần Thơ, trụ trì chùa Chùa Pitu Khôsa Răngsây cho biết, cúng trăng (Som pes pras khee) mừng trăng tròn là nghi lễ không thể thiếu trong lễ hội Ok Om Bok Bóc của đồng bào dân tộc Khmer Nam Bộ. Lễ diễn ra hàng năm vào đêm 15/10 âm lịch. Theo quan niệm của đồng bào Khmer, đây là ngày cuối cùng một chu kỳ của mặt trăng xoay quanh trái đất và cũng là thời điểm hết thời vụ của năm. Cúng trăng là để tạ ơn thần mặt trăng và đức Bồ Tát trong năm đã bảo vệ mùa màng, đem lại mưa thuận gió hòa, giúp mùa màng bội thu cho mọi nhà trong phum sóc, đồng thời giúp nông dân trúng mùa trong năm tới.

Nghi thức lễ được tiến hành tại sân chùa (hoặc sân nhà). Khi mặt trăng lên cao, mọi người tập trung tại sân chùa để làm lễ. Đại diện Ban tổ chức (Achar phụ trách nghi lễ) làm nhiệm vụ dẫn chương trình tuyên bố bắt đầu làm lễ.

Cũng theo thượng tọa Lý Hùng, sau lễ cúng trăng, đại diện Ban tổ chức tuyên bố buổi đút cốm dẹp (Ok Om Bok) bắt đầu và cung thỉnh đại đức Tăng chủ tọa “Ban lộc” cho quan khách và một số chư Phật tử tượng trưng. Sau đó, chư Tăng hoặc Achar chủ tọa cầm dĩa cốm dẹp, dùng muỗng hoặc lá cây múc cốm dẹp và lột quả chuối đút cho người cao tuổi nhất hoặc vị đứng đầu trong đoàn khách mời và đút lần lượt thêm một số người nữa.

Cuối cùng, tất cả những người đến dự lễ lấy dĩa cốm dẹp đút cho nhau không phân biệt nam nữ và tuổi tác để gọi là “chia lộc” và cùng nhau “hưởng lộc” trong bầu không khí thân mật vui tươi lành mạnh. Cũng theo Thượng tọa Lý Hùng, trường hợp tổ chức lễ hội ở khu dân cư thì phần nghi thức và nghi lễ sẽ đơn giản hơn tổ chức ở chùa. Chỉ cần có các ông bà cụ cao tuổi ở tại thôn xóm đó am hiểu về ý nghĩa của lệ hội này hợp nhau lại bầu Ban tổ chức và chọn một người đứng ra chủ trì cử hành lễ.

Bảo tồn và phát huy giá trị của lễ hội

Tiếp nối thành công của Lễ hội Ok Om Bok - Đua ghe Ngo năm 2024 (của tỉnh Sóc Trăng trước đây), năm nay, Lễ hội Ok Om Bok - Đua ghe Ngo TP Cần Thơ được tổ chức từ ngày 3 - 5/11 tại phường Phú Lợi và phường Sóc Trăng.

Lễ hội gồm có các hoạt đông như : Giải Đua ghe Ngo, Lễ Cúng Trăng, Trình diễn Thả Đèn nước (Lôiprotip) và ghe Cà Hâu, Hội chợ xúc tiến thương mại sản phẩm OCOP thành phố Cần Thơ và đặc sản vùng miền năm 2025. Đặc biệt, Chương trình khai mạc Lễ hội đem đến cho nhân dân và du khách nhiều cảm xúc với những tiết mục văn nghệ đặc sắc, giới thiệu về giá trị, nét đẹp Lễ hội, văn hóa, con người Cần Thơ trong hội nhập và phát triển.

Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trương Cảnh Tuyên cho biết, Lễ hội năm nay là một bước tiến mới bởi ngoài việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, địa phương còn đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến, quảng bá và kích cầu du lịch.

“Đến với Lễ hội lần này, nhân dân và du khách sẽ được hòa mình trong không khí sôi nổi của Giải Đua ghe Ngo, thưởng thức món cốm dẹp được làm từ những bông lúa nếp ngon nhất của vùng đất đồng bằng, để qua đó cảm nhận được những giá trị nhân văn sâu sắc, sức sống mãnh liệt của Lễ hội Đua ghe Ngo - Một di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Tôi hy vọng rằng, thông qua Lễ hội, Cần Thơ sẽ tiếp tục được đón nhận là một điểm đến an toàn, thân thiện, hấp dẫn, ấn tượng trong lòng du khách và bè bạn gần xa trên hành trình khám phá văn hóa, vùng đất, con người phương Nam nói chung và vùng sông nước Cửu Long nói riêng” - Chủ tịch UBND TP Cần Thơ chia sẻ.

Tại Vĩnh Long, từ ngày 30/10 đến 5/11 diễn ra Tuần lễ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chào mừng Lễ hội Ok Om Bok 2025 với chủ đề “Khám phá và trải nghiệm di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Ok Om Bok” với hơn 19 hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao và du lịch phong phú. Điểm nhấn là “Đêm Lễ hội Ok Om Bok” rực rỡ ánh hoa đăng tại danh thắng Ao Bà Om – biểu tượng của văn hóa Khmer và của sự giao hòa giữa trời, đất, nước, người.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Nguyễn Quỳnh Thiện, việc tổ chức Tuần lễ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chào mừng Lễ hội Ok Om Bok năm 2025 là minh chứng cho quyết tâm đưa văn hóa trở thành nguồn lực nội sinh, động lực phát triển bền vững. Sự kiện không chỉ quảng bá hình ảnh con người Khmer cần cù, nhân hậu, chan hòa mà còn góp phần lan tỏa giá trị nhân văn sâu sắc của văn hóa Nam Bộ đến bạn bè trong và ngoài nước.

Thanh Tiến

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/bao-ton-va-phat-huy-le-hoi-ok-om-bok.html