Bất cập khi đại học 40.000 hay 4.000 sinh viên cũng chỉ có 3 phó hiệu trưởng

12 giờ trướcBài gốc

Trường quy mô lớn nhưng bị giới hạn số lượng phó hiệu trưởng

Tại hội thảo về hiện đại hóa, nâng tầm giáo dục đại học Việt Nam mới đây, PGS.TS Đỗ Phú Trần Tình, Viện trưởng Viện Phát triển Chính sách - Đại học Quốc gia TPHCM cho biết cơ chế phân cấp, phân quyền về cơ cấu tổ chức và bộ máy nhân sự tại các đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ tài chính trong lĩnh vực giáo dục còn nhiều bất cập.

Theo ông Tình, mặc dù các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật đều khẳng định quyền tự chủ đại học là quyền pháp định, đi đôi với trách nhiệm giải trình, nhưng trên thực tế, các đơn vị vẫn bị ràng buộc bởi nhiều quy định chung, gây khó khăn trong tổ chức và thực hiện nhiệm vụ ở nhiều lĩnh vực.

Chẳng hạn, theo quy định, một trường đại học dù có quy mô đào tạo 40.000 hay 4.000 sinh viên đều chỉ được có tối đa 3 phó hiệu trưởng; đồng thời chỉ được thành lập phòng, ban khi có ít nhất 2 mảng công tác và tối thiểu 7 nhân sự.

PGS.TS Đỗ Phú Trần Tình, Viện trưởng Viện Phát triển Chính sách - Đại học Quốc gia TPHCM. Ảnh: ĐH Quốc gia TPHCM

Trong khi đó, các trường đại học thành viên của Đại học Quốc gia TPHCM có quy mô đào tạo lớn, cần nhiều phó hiệu trưởng hơn để đảm nhận và chia sẻ khối lượng công việc, góp phần nâng cao hiệu quả quản trị và hoạt động nhưng lại bị giới hạn bởi quy định này.

Ông Tình đề xuất thí điểm cơ chế tự chủ tại một số trường đại học trọng điểm trong việc quy định cơ cấu tổ chức và bộ máy nhân sự, cho phép các trường này tự quyết số lượng phó hiệu trưởng và cơ cấu phòng, ban theo quy mô, đặc thù hoạt động và nhu cầu thực tiễn.

Trong giai đoạn thí điểm, các trường có thể linh hoạt thành lập các phòng chuyên trách với số lượng nhân sự phù hợp, đồng thời thiết lập cơ chế giám sát, đánh giá hiệu quả hoạt động và sử dụng nguồn lực, nhằm đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Kết quả thí điểm sẽ được tổng kết, rút kinh nghiệm, làm cơ sở xây dựng cơ chế quản trị đại học tự chủ toàn diện, phù hợp với quy mô, chức năng và chiến lược phát triển của từng trường.

Cho đại học tự quyết chương trình đào tạo tiến sĩ

Ông Tình cho biết, theo Điều 24 Dự thảo Luật Giáo dục đại học, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT có quyền phê duyệt chương trình đối với các ngành đào tạo giáo viên, lĩnh vực sức khỏe và luật; cũng như chương trình đào tạo trình độ tiến sĩ. Quy định này thể hiện vai trò quản lý quan trọng của cơ quan nhà nước đối với các lĩnh vực đặc thù và trình độ cao.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều trường đại học lớn đã tự chủ tổ chức và triển khai chương trình đào tạo ở cả bậc đại học và sau đại học với hiệu quả rõ rệt, đảm bảo chất lượng, đáp ứng nhu cầu thực tiễn và hội nhập quốc tế.

Điển hình, các chương trình đào tạo tiến sĩ tại Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia TPHCM đã được triển khai hiệu quả, thu hút đông đảo nghiên cứu sinh, thực hiện nhiều đề tài nghiên cứu lớn và có không ít công bố trên các tạp chí uy tín trong và ngoài nước.

Bên cạnh đó, quy định yêu cầu ít nhất một trong hai người hướng dẫn nghiên cứu sinh phải công tác tại đơn vị đào tạo dẫn đến tình trạng dù họ là giáo sư đầu ngành hay nhà khoa học có uy tín quốc tế vẫn không thể hướng dẫn độc lập nếu không làm việc tại cơ sở đào tạo.

Ông Tình đề xuất xem xét giao quyền hoặc ủy quyền cho các đại học trọng điểm được phê duyệt và thực hiện chương trình đào tạo đối với các ngành đặc thù và chương trình tiến sĩ. Cơ chế này sẽ góp phần giảm tải áp lực cho Bộ GD-ĐT trong việc phê duyệt chương trình của toàn bộ các cơ sở này (hiện có khoảng 103 cơ sở đào tạo giáo viên, 70 cơ sở đào tạo sức khỏe, 67 cơ sở đào tạo pháp luật); rút ngắn thời gian thực hiện, phát huy vai trò và sứ mệnh của các đại học trọng điểm có đủ nhân lực, nguồn lực và năng lực thẩm định.

Đồng thời, cần bổ sung cơ chế đặc thù cho phép chuyên gia nước ngoài có uy tín học thuật quốc tế được hướng dẫn độc lập nghiên cứu sinh, không bắt buộc phải thông qua cơ chế đồng hướng dẫn.

Cơ chế này có thể được thiết kế linh hoạt theo hướng: Cho phép cơ sở đào tạo ký hợp đồng hướng dẫn chuyên biệt với nhà khoa học quốc tế cho từng đề tài hoặc giai đoạn cụ thể; Quy định tiêu chuẩn tối thiểu về số lượng công bố quốc tế của người hướng dẫn; Giao quyền tự chủ cho cơ sở đào tạo trong việc kiểm định năng lực, kiểm soát chất lượng hướng dẫn và bảo đảm chuẩn đầu ra của nghiên cứu sinh.

Lê Huyền

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/bat-cap-khi-dai-hoc-40-000-hay-4-000-sinh-vien-cung-chi-co-3-pho-hieu-truong-2456105.html