Trận Leeds - Everton xuất hiện những tranh cãi.
Trận Leeds - Everton rạng sáng 19/8 khép lại bằng chiến thắng tối thiểu cho tân binh Elland Road, nhưng dư âm lớn nhất không phải là bàn thắng quyết định của Lukas Nmecha mà là quả phạt đền gây bão dư luận.
Tình huống bước ngoặt
Cú sút cực mạnh của Anton Stach đưa bóng bay thẳng về phía khung thành Everton. James Tarkowski - một trung vệ kỳ cựu của Premier League - lập tức nghiêng người sang trái để cản phá. Bóng chạm vào cánh tay anh, vốn đang khép sát sườn. Sau vài giây ngập ngừng, trọng tài Chris Kavanagh chỉ tay vào chấm 11 m. Leeds ăn mừng, Everton phẫn nộ.
Tarkowski, với vẻ bức xúc, chia sẻ sau trận: “Tôi hỏi trọng tài, nếu tay tôi để sát người thì có phải penalty không? Ông ấy nói ‘không’. Vậy mà sau đó lại thổi phạt đền. Tôi chẳng thể hiểu nổi, thật kỳ quái”.
Lời của trung vệ người Anh phản ánh tâm trạng chung: nếu ngay cả cầu thủ cũng không biết đâu là đúng - sai, thì người xem càng khó chấp nhận.
Theo Luật 12 của IFAB, một cầu thủ phạm lỗi handball (chơi bóng bằng tay) nếu “khiến cơ thể to lớn bất thường” bằng việc để bóng chạm tay. Tuy nhiên, “thế nào là bất thường” lại không dễ định nghĩa. Từ mùa trước, Premier League hướng dẫn nới lỏng: cầu thủ không cần phải chạy với hai tay giấu sau lưng, mà chỉ cần vị trí tay là hệ quả hợp lý của chuyển động cơ thể.
Cầu thủ Everton tranh cãi với trọng tài.
Howard Webb - người đứng đầu tổ chức trọng tài - từng khẳng định: “Chúng ta đã thổi quá nhiều quả phạt đền khắc nghiệt. Hướng dẫn mới là ‘ít hơn thì tốt hơn’”. Thế nhưng, trên sân Elland Road, triết lý “less is more” (ít hơn thì tốt hơn) dường như không được áp dụng.
Chris Sutton trên BBC gọi đây là “một vụ bê bối”: “Không đời nào là penalty cả. Tay Tarkowski sát người. Quyết định quá khắc nghiệt”. Cùng quan điểm, cựu hậu vệ Everton Conor Coady cay đắng thừa nhận: “Giờ tôi cũng chẳng biết đâu là chơi bóng bằng tay nữa”.
Ngược lại, trên Sky Sports, Gary Neville và Jamie Carragher lại đứng về phía trọng tài. Neville nhận xét: “Cảm giác tội lỗi hiện rõ trên mặt Tarkowski. Anh ấy nghiêng tay vào bóng. Đó là penalty”. Rõ ràng, chính những người hiểu luật và từng chơi bóng đỉnh cao cũng chia rẽ sâu sắc.
Moyes thất vọng, Farke hài lòng
HLV David Moyes không ngần ngại chỉ trích: “Trừ khi chặt tay cậu ấy đi, tôi không biết Tarkowski còn có thể làm gì khác. VAR có cơ hội sửa sai nhưng không làm. Quyết định quá tệ”. Với Moyes, Everton đã mất điểm vì một tình huống hoàn toàn có thể diễn giải khác đi.
Ngược lại, Daniel Farke - HLV Leeds - chọn cách ngoại giao hơn: “Trong trận, tôi nghĩ đó là penalty. Có thể khán giả tạo áp lực, nhưng nếu VAR kiểm tra lâu đến vậy mà vẫn giữ quyết định, thì có lẽ đúng”.
Bê bối sớm xuất hiện tại Premier League.
Thực tế, đây không phải lần đầu bóng đá Anh chìm trong tranh cãi. Nhưng điều đáng nói là sau nhiều lần sửa luật, áp dụng VAR và ban hành “chỉ dẫn mới”, tình hình vẫn không hề khá hơn. Cái gọi là “sự nhất quán” - vốn là mục tiêu của VAR - vẫn chưa tồn tại. Mỗi trận đấu lại có một cách diễn giải khác, khiến cầu thủ, HLV và người hâm mộ rơi vào ma trận.
Bóng đá vốn là môn thể thao của cảm xúc. Khi khán giả cảm thấy kết quả bị quyết định bởi những điều mơ hồ trong luật, niềm tin vào công bằng của cuộc chơi lung lay. Everton có quyền tức giận, Leeds có quyền vui mừng, nhưng Premier League thì mất nhiều hơn được, bởi tranh cãi thay vì bóng đá lại trở thành tâm điểm.
Trường hợp Tarkowski không chỉ là một tình huống đơn lẻ, mà là biểu hiện của một căn bệnh mãn tính trong luật bóng đá hiện đại. “Bất thường” hay “tự nhiên” đều là khái niệm mơ hồ, và sự mơ hồ ấy khiến cùng một hành động có thể bị xử lý khác nhau, tùy theo trọng tài.
Một khi luật vẫn để ngỏ nhiều khoảng xám, những quả phạt đền gây tranh cãi sẽ tiếp tục xuất hiện, bất chấp VAR. Và có lẽ, người hâm mộ Premier League cần chuẩn bị tinh thần: mùa giải mới chỉ bắt đầu, nhưng những “vụ bê bối” kiểu này chắc chắn chưa phải là cuối cùng.
Hà Trang