Bên điều tra vẫn chưa thể bắt Tổng thống Yoon, chuyện gì tiếp theo?

một ngày trướcBài gốc

Việc điều tra và thực thi lệnh bắt chưa từng có nhắm vào Tổng thống Hàn Quốc bị luận tội Yoon Suk-yeol tiếp tục có những diễn biến phức tạp sau khi cảnh sát và các điều tra viên tuần trước thất bại trong nỗ lực tiếp cận dinh tổng thống và bắt ông Yoon.

Diễn biến càng thêm khó lường khi có thông tin rằng cảnh sát và phía công tố viên xuất hiện bất đồng liên quan lệnh bắt. Ngoài ra, các cuộc biểu tình kéo dài nhiều ngày, bất chấp thời tiết âm độ, từ những người ủng hộ lẫn những người phản đối Tổng thống Yoon làm tình hình thêm căng thẳng.

Gian nan thực thi lệnh bắt Tổng thống Yoon

Ngày 6-1, cảnh sát Hàn Quốc bác bỏ yêu cầu của Văn phòng Điều tra Tham nhũng dành cho Quan chức Cấp cao (CIO) về việc bắt Tổng thống Yoon, cho rằng thư yêu cầu của CIO “có các vấn đề pháp lý”.

“Sau khi tiến hành đánh giá pháp lý nội bộ, chúng tôi xác định rằng bức thư chính thức của CIO về việc yêu cầu thực thi lệnh đã làm dấy lên tranh cãi pháp lý. Chúng tôi sẽ tiếp tục tham vấn với CIO liên quan việc thực thi lệnh bắt ông Yoon” - ông Baek Dong-heum, một quan chức cấp cao của cảnh sát Hàn Quốc, phụ trách điều tra về thiết quân luật, nói tại cuộc họp báo.

Động thái của phía cảnh sát diễn ra trong bối cảnh lệnh bắt Tổng thống Yoon mà tòa án quận Tây Seoul phê chuẩn cho CIO sắp hết hạn. Một quan chức cảnh sát (giấu tên) nói với hãng thông tấn Yonhap rằng cảnh sát và CIO đã tổ chức thảo luận qua điện thoại và thống nhất duy trì nhóm điều tra liên ngành, bao gồm cả đơn vị điều tra của Bộ Quốc phòng, để xử lý vụ thiết quân luật.

Các điều tra viên của Văn phòng Điều tra Tham nhũng dành cho Quan chức Cấp cao (CIO) đứng trước lối vào dinh thự Tổng thống Yoon Suk-yeol hôm 3-1 để chuẩn bị thực thi lệnh bắt ông Yoon. Ảnh: YONHAP

Trước đó, ngày 3-1, 20 điều tra viên của CIO cùng 80 cảnh sát đã đến dinh tổng thống ở thủ đô Seoul để thực thi lệnh bắt Tổng thống Yoon, nhưng nỗ lực thất bại do vấp phải sự kháng cự từ Lực lượng An ninh Tổng thống (PSS). Việc thực thi lệnh bắt cũng gặp khó do sự phản đối từ đông đảo người ủng hộ ông Yoon. Theo Yonhap, chỉ trong sáng 3-1, hơn 1.000 người ủng hộ Tổng thống Yoon đã tụ tập gần dinh tổng thống và hô vang khẩu hiệu: “Lệnh bắt bất hợp pháp” và “Bắt lấy CIO”.

Các cuộc biểu tình vẫn tiếp tục trong những ngày tiếp theo. Đáng chú ý, sáng 6-1, khoảng 30 nhà lập pháp của đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) cầm quyền đã tập trung gần dinh tổng thống để phản đối nỗ lực bắt Tổng thống Yoon. “CIO đang giả vờ như thể họ có thẩm quyền điều tra trong khi họ không có quyền đó” - Hạ nghị sĩ Kim Gi-hyeon của PPP nói tại cuộc biểu tình.

Về phía Tổng thống Yoon, ông từ chối hợp tác với các lệnh triệu tập và lệnh bắt của CIO, lập luận rằng cơ quan này không có thẩm quyền điều tra cáo buộc phản loạn liên quan việc ông ban hành thiết quân luật vào ngày 3-12-2024.

Phía ông Yoon cũng chỉ trích CIO vì huy động cảnh sát trong nỗ lực thực thi lệnh bắt, lưu ý rằng CIO không có quyền chỉ đạo cảnh sát. Theo luật sư của Tổng thống Yoon - ông Yun Gap-keun, việc CIO giao phó lệnh bắt cho cảnh sát giống như “thuê thầu phụ trong một dự án xây dựng”. “Hành vi điều tra thiếu căn cứ pháp lý của CIO khiến người ta nghi ngờ về năng lực và tính chuyên nghiệp của cơ quan này” - luật sư Yun lập luận.

Giải thích về việc huy động cảnh sát hỗ trợ, Phó Giám đốc CIO - ông Lee Jae-seung nói rằng theo Bộ luật Tố tụng Hình sự Hàn Quốc, lệnh bắt phải do cảnh sát thực hiện dưới sự chỉ đạo của công tố viên. Ông Lee khẳng định CIO sẽ không chuyển giao toàn bộ cuộc điều tra cho cảnh sát và nếu bắt được Tổng thống Yoon, CIO sẽ trực tiếp thẩm vấn ông tại văn phòng.

“Chúng tôi không thể chờ đợi thêm, và xét đến chuyên môn của cảnh sát trong thực thi lệnh bắt cùng khả năng đồng nhất chỉ huy tại hiện trường, CIO quyết định giao nhiệm vụ này cho cảnh sát” - theo ông Lee.

Loạt diễn biến trên bộc lộ những thách thức và bất đồng trong cuộc điều tra về thiết quân luật. Một nguồn tin nói với Yonhap rằng việc CIO gửi thư yêu cầu cảnh sát hỗ trợ bắt Tổng thống Yoon đã khiến nội bộ cảnh sát không hài lòng, cho rằng CIO đang cố chuyển trách nhiệm cho phía cảnh sát.

Ngoài cuộc điều tra hình sự, Tòa án tối cao Hàn Quốc đã ấn định ngày tổ chức năm phiên tòa xét xử luận tội ông Yoon, với phiên tòa đầu tiên dự kiến diễn ra vào ngày 14/1. Phía ông Yoon cho biết ông có kế hoạch xuất hiện tại các phiên tòa.

Chuyện gì tiếp theo?

Phó Giám đốc CIO - ông Lee Jae-seung nói rằng cơ quan này dự kiến xin gia hạn lệnh bắt trước khi lệnh này hết hiệu lực vào 0 giờ ngày 7-1 (giờ Hàn Quốc).

Nếu lệnh bắt có thời hạn bảy ngày hết hiệu lực, các điều tra viên của CIO có thể nộp đơn xin gia hạn hoặc xin lệnh mới. Nhiều khả năng lệnh mới sẽ được tòa án phê chuẩn, dựa trên cùng các căn cứ đã ban hành lệnh ban đầu rằng ông Yoon đã từ chối trình diện để trả lời thẩm vấn liên quan cáo buộc thiết quân luật.

Sau thất bại của nỗ lực thực thi lệnh bắt hôm 3-1, đảng Dân chủ tự do (DP) đối lập đã thúc giục CIO thực hiện lại việc bắt ông Yoon. “Việc bắt ngay kẻ chủ mưu của cuộc nổi loạn là vấn đề cấp bách để đất nước vượt qua khủng hoảng” - lãnh đạo đảng DP Park Chan-dae nhấn mạnh, đồng thời nhắn gửi CIO tin tưởng vào người dân và thực thi luật pháp.

Ngoài ra, theo tờ The Korea Times, nếu các nỗ lực thực thi lệnh bắt tiếp tục thất bại, CIO có thể bỏ qua giai đoạn bắt và thẩm vấn trực tiếp để lập tức nộp đơn xin lệnh tạm giam.

Các chuyên gia pháp lý nhận định một lệnh giam giữ có thể được phê duyệt ngay cả khi Tổng thống Yoon không tham dự phiên điều trần trước khi bị tạm giam. Nếu lệnh này được phê chuẩn, vụ án phải được đưa ra xét xử trong vòng 20 ngày, với thời gian điều tra được chia đều giữa CIO và cơ quan công tố.

Một luật sư đồng thời là cựu công tố viên của CIO nói với The Korea Times: “CIO có thể đã biết từ đầu rằng việc thực thi lệnh bắt gần như là bất khả thi và ngay cả khi thành công việc tiến hành điều tra kỹ lưỡng cũng sẽ gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, họ vẫn thực hiện, điều này cho thấy họ tự tin rằng các bằng chứng hiện có đủ mạnh để xin lệnh tạm giam”.

Trong diễn biến mới nhất đẩy căng thẳng tăng cao, ngày 6-1, nhóm luật sư của Tổng thống Yoon đã đệ đơn kiện lãnh đạo CIO và 10 cá nhân khác liên quan nỗ lực thực thi lệnh bắt ông Yoon.

Cụ thể, đội ngũ luật sư của Tổng thống Yoon đã đệ đơn khiếu nại lên Văn phòng công tố quận trung tâm Seoul, cáo buộc CIO và 10 người khác, bao gồm ông Oh Dong Woon - người đứng đầu CIO - đã đã thực thi lệnh bắt và khám xét nơi ở của ông Yoon một cách bất hợp pháp.

Nhóm pháp lý lập luận rằng CIO không có thẩm quyền huy động lực lượng cảnh sát để thực hiện lệnh này. Ngoài ra, nhóm cũng đệ đơn kiện ông Lee Ho-young - quyền Tổng ủy viên Cảnh sát Quốc gia, và ông Kim Seon-ho - quyền Bộ trưởng Quốc phòng, với cáo buộc lơ là nhiệm vụ và lạm quyền vì từ chối yêu cầu tăng cường lực lượng an ninh của đội bảo vệ tổng thống.

Các luật sư của Tổng thống Yoon tuyên bố sẽ tiếp tục nộp đơn kiện tất cả các nhân viên cảnh sát và Bộ Quốc phòng có liên quan việc thực thi lệnh bắt ông Yoon.

Ông Blinken thăm Hàn Quốc, tái khẳng định niềm tin với đồng minh

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) và Quyền Tổng thống Hàn Quốc Choi Sang-mok tại thủ đô Seoul (Hàn Quốc) ngày 6-1. Ảnh: AFP

Ngày 6-1, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã có chuyến thăm Seoul, gặp gỡ các quan chức hàng đầu của Hàn Quốc và tái khẳng định sự tin tưởng của Washington vào cách đồng minh châu Á xử lý những bất ổn chính trị.

Trong chuyến thăm, ông Blinken đã gặp Ngoại trưởng Hàn Quốc Cho Tae-yul, sau đó là Quyền Tổng thống Hàn Quốc Choi Sang-mok.

Tại các cuộc gặp, nhà ngoại giao Mỹ nhấn mạnh sự ủng hộ mạnh mẽ đối với liên minh “bền vững” Mỹ-Hàn và bày tỏ sự tin tưởng vào giới lãnh đạo tạm quyền ở Hàn Quốc.

“Ngoại trưởng tái khẳng định sự tin tưởng của Mỹ vào sức mạnh bền vững của liên minh Mỹ-Hàn, chốt chặn của hòa bình và thịnh vượng ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Ông nhấn mạnh cam kết sắt đá của Mỹ trong việc bảo vệ Hàn Quốc” - theo Bộ Ngoại giao Mỹ.

Mỹ và Hàn Quốc cũng nhất trí nối lại hoàn toàn các lịch trình ngoại giao và an ninh song phương bị hoãn lại sau sự kiện thiết quân luật.

Theo Yonhap, hai bên dự kiến sẽ thảo luận về sự hợp tác quân sự giữa Triều Tiên và Nga, cũng như thông tin Triều Tiên gửi quân tới Nga để hỗ trợ cuộc chiến với Ukraine.

Hai bên cũng dự kiến sẽ nhấn mạnh cam kết thúc đẩy hợp tác ba bên Mỹ-Nhật-Hàn, một thành tựu ngoại giao quan trọng của chính quyền Tổng thống Joe Biden.

THẢO VY

Nguồn PLO : https://plo.vn/ben-dieu-tra-van-chua-the-bat-tong-thong-yoon-chuyen-gi-tiep-theo-post828775.html