Hồ sơ bệnh án được số hóa tăng mạnh, hình thành hạ tầng dữ liệu dùng chung phục vụ quản trị, phân tích và hỗ trợ lâm sàng, đặt nền móng cho hệ sinh thái y tế số.
Từng bước chuẩn hóa bệnh án điện tử
Bệnh viện Bình Dân là một trong những đơn vị triển khai sớm hồ sơ bệnh án điện tử tại TP.HCM, bắt đầu từ năm 2013. Từ hệ thống phần mềm ban đầu do doanh nghiệp bên ngoài xây dựng, bệnh viện từng bước tiếp nhận, hoàn thiện và vận hành với sự chủ động của đội ngũ công nghệ thông tin nội bộ.
Việc tự chủ hệ thống giúp bệnh viện linh hoạt điều chỉnh phần mềm theo quy định pháp luật và yêu cầu chuyên môn, đồng thời duy trì lộ trình số hóa ổn định trong nhiều năm.
Giai đoạn đầu, bệnh viện số hóa hơn 20 biểu mẫu trong hồ sơ bệnh án. Khi Luật Khám bệnh, chữa bệnh và các quy định mới của Bộ Y tế được ban hành, số lượng biểu mẫu tăng lên khoảng 70, đòi hỏi hệ thống phải được nâng cấp và chuẩn hóa dữ liệu. Toàn bộ biểu mẫu được chuyển đổi từ hồ sơ giấy sang dạng số, tích hợp vào phần mềm quản lý bệnh viện.
Đội ngũ công nghệ thông tin nội bộ của Bệnh viện Bình Dân được đào tạo bài bản, am hiểu sâu quy trình y tế và các quy định pháp lý
Quá trình triển khai được thực hiện từng bước, với sự phối hợp giữa bộ phận công nghệ thông tin và các khoa, phòng chuyên môn. Các biểu mẫu được rà soát, điều chỉnh thường xuyên nhằm đáp ứng yêu cầu pháp lý, đồng thời thuận tiện cho bác sĩ, điều dưỡng trong thực hành lâm sàng, hạn chế phát sinh thao tác.
Điều dưỡng Phan Thị Cẩm Tiên, Khoa Phẫu thuật trực tràng, Bệnh viện Bình Dân cho biết: "Trước khi chưa có bệnh án điện tử thì nhân viên thực hiện y lệnh trên mỗi bệnh nhân, từ các hồ sơ bệnh án đều phải viết vào sổ tay của mình, nên mất thời gian rất nhiều, mà còn dễ sai sót nữa. Từ khi có bệnh án điện tử thì rất tiện lợi, thậm chí đưa điện thoại ra coi trực tiếp được luôn".
Đến cuối tháng 9/2020, Bệnh viện Bình Dân chính thức vận hành toàn diện hồ sơ bệnh án điện tử theo lộ trình chung của ngành. Trong quá trình sử dụng, một số khó khăn phát sinh liên quan đến các biểu mẫu chuyên môn phức tạp như gây mê hồi sức, hoặc các hồ sơ cần chữ ký cam kết của người bệnh. Bệnh viện vẫn đang tiếp tục hoàn thiện giải pháp kỹ thuật, trong đó có ký điện tử và chuẩn hóa dữ liệu để tích hợp sâu hơn vào hệ thống.
Các y lệnh được liên kết chặt chẽ, hiển thị trạng thái thực hiện rõ ràng, giúp nâng cao an toàn người bệnh
Theo BS.CKII Lương Thanh Tùng, Phó Giám đốc Bệnh viện Bình Dân, để đạt được sự ổn định như hiện nay, trong nhiều năm qua bệnh viện kiên trì chuẩn hóa từng y lệnh của các chuyên khoa, qua đó giúp quy trình khám chữa bệnh nhanh và chính xác hơn.
Trong thời gian tới, Bệnh viện Bình Dân tiếp tục nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, hoàn thiện công tác quản trị dữ liệu và từng bước tham gia kết nối, chia sẻ dữ liệu y tế theo định hướng chung của ngành.
"Nguồn nhân lực mình là tại chỗ, người làm công nghệ thông tin đều là biên chế của bệnh viện, không cần phải thuê về nhân sự mà quan trọng nhất là phần cơ sở hạ tầng. Hiện tại dự kiến phải đầu tư cả về nhân lực và những cơ sở hạ tầng, bệnh viện đang lên kế hoạch đầu tư, có thể lên đến vài chục tỷ đồng", BS.CKII Lương Thanh Tùng chia sẻ.
Xây nền dữ liệu dùng chung
Không chỉ các bệnh viện tuyến cuối, nhiều cơ sở y tế khác tại TP.HCM cũng đẩy mạnh số hóa hồ sơ bệnh án. Tại Bệnh viện Lê Văn Thịnh, dữ liệu khám chữa bệnh mỗi ngày của hàng nghìn bệnh nhân được cập nhật, lưu trữ trên hệ thống máy tính. Bệnh viện đồng thời triển khai kiosk hỗ trợ người dân tự đăng ký khám, thanh toán viện phí, góp phần giảm thời gian chờ đợi.
Bệnh viện Lê Văn Thịnh có nhiều phương án số hóa bệnh án để tiến tới y tế thông minh
Tuy nhiên, theo đại diện bệnh viện, việc triển khai y tế thông minh vẫn gặp nhiều khó khăn do hạ tầng công nghệ thông tin đã cũ, chi phí đầu tư lớn. Thạc sĩ Nguyễn Thị Thái Hòa, Trưởng phòng Công nghệ thông tin, Bệnh viện Lê Văn Thịnh cho biết: "Nguồn nhân lực mà hiểu về ngành y tế của các công ty bên ngoài cũng giới hạn. Nguồn nhân lực tại các bệnh viện thì không đủ nguồn lực để phát triển. Hiện tại mình đang xài hệ thống máy vi tính, cũng đã hoạt động 8 năm nay rồi, nó cũng đã cũ. Tới đây phải thay đổi hàng loạt, chi phí khá lớn".
Theo Sở Y tế TP.HCM, vào tháng 4/2025, vẫn còn 35 bệnh viện trên địa bàn chưa thể chuyển đổi từ bệnh án giấy sang bệnh án điện tử do chưa đáp ứng đủ điều kiện. Sau 5 tháng tập huấn, hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo đội ngũ, nhiều đơn vị đã có chuyển biến tích cực và đến nay đã hơn 95% bệnh viện triển khai bệnh án điện tử.
Một điểm nhấn là việc triển khai thí điểm nền tảng bệnh án điện tử dùng chung, kết nối với kho dữ liệu y tế của thành phố, nhằm hỗ trợ các bệnh viện gặp khó khăn về nguồn lực. Nền tảng này giúp đồng bộ dữ liệu giữa các cơ sở y tế, đồng thời hình thành công cụ quản trị, giám sát và phân tích dữ liệu.
Quá trình số hóa mang lại nhiều lợi ích rõ rệt cho cả bệnh viện và người bệnh
Ông Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM cho biết, nền tảng bệnh án điện tử dùng chung không chỉ phục vụ từng bệnh viện mà còn góp phần xây dựng bức tranh tổng thể về tình hình sức khỏe cộng đồng, phục vụ công tác quản lý và hoạch định chính sách.
"Sự chênh lệch về nguồn lực công nghệ thông tin là một đặc thù của ngành y tế. Không chỉ ở Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu cũ, mà kể cả các bệnh viện ở trên địa bàn trung tâm TP.HCM. Đó là một điều mà chúng tôi cũng kiến nghị trong cơ chế chính sách về lâu dài để bệnh viện có một nguồn lực để ổn định và duy trì phát triển hạ tầng công nghệ thông tin", ông Tăng Chí Thượng nói.
Sau sáp nhập, TP.HCM có tới 164 bệnh viện. Trong bối cảnh đó, bệnh án điện tử được xem là bước đi then chốt trong chuyển đổi số ngành y tế, góp phần hiện đại hóa quy trình khám chữa bệnh và tiến gần hơn mục tiêu y tế thông minh.
Kim Dung/VOV-TP.HCM