Bệnh do virus hợp bào hô hấp (RSV) có cần dùng thuốc?

5 giờ trướcBài gốc

1. Triệu chứng của RSV

Nội dung

1. Triệu chứng của RSV

2. Cách chăm sóc và dùng thuốc

3. Có cần sử dụng kháng sinh khi mắc RSV không?

Các triệu chứng của RSV thường xuất hiện trong vòng 4 - 6 ngày sau khi tiếp xúc với virus. Ở người lớn và trẻ lớn khỏe mạnh, triệu chứng thường nhẹ.

Triệu chứng ban đầu thường gặp là nghẹt mũi, chảy nước mũi; ho nhẹ, ho có thể tăng dần về mức độ; không phải lúc nào cũng có sốt, nhưng có thể xuất hiện sốt nhẹ; đau họng, đau đầu nhẹ.

Ở trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, đặc biệt là những trẻ sinh non, có vấn đề về tim phổi hoặc hệ miễn dịch yếu, RSV có thể gây ra các triệu chứng nặng hơn:

Khò khè và thở nhanh: Đây là dấu hiệu đặc trưng của viêm tiểu phế quản, khi các đường dẫn khí nhỏ trong phổi bị sưng và chứa đầy chất nhầy.
Khó thở: Trẻ thở gắng sức, co rút lồng ngực và cánh mũi phập phồng.
Ho nặng: Cơn ho sâu, dữ dội.
Bú kém hoặc bỏ bú: Do khó thở và mệt mỏi.
Da, môi, hoặc móng tay có màu xanh tái. Đây là dấu hiệu cần cấp cứu y tế ngay lập tức vì thiếu oxy.
Ho kéo dài: Giống như cúm A, ho là một triệu chứng phổ biến và có thể kéo dài sau khi các triệu chứng cấp tính khác đã thuyên giảm. Ho dai dẳng sau RSV là do niêm mạc đường hô hấp bị tổn thương và kích ứng, cần thời gian để tái tạo.

RSV dẫn đến viêm tiểu phế quản, viêm phổi...

2. Cách chăm sóc và dùng thuốc

Do không có thuốc đặc trị, việc chăm sóc hỗ trợ là biện pháp quan trọng nhất để giúp cơ thể chống lại RSV và hồi phục sức khỏe.

Đối với trẻ em và trẻ sơ sinh

- Đảm bảo đường thở thông thoáng: Thường xuyên hút hoặc rửa mũi bằng nước muối sinh lý, đặc biệt trước khi cho trẻ bú hoặc ngủ để trẻ dễ thở hơn.

- Cho bú/uống đủ nước: Việc giữ đủ nước rất quan trọng; khuyến khích cho trẻ bú mẹ thường xuyên, hoặc cho trẻ lớn uống đủ nước lọc, dung dịch điện giải (oresol) từng chút một.

- Hạ sốt: Sử dụng paracetamol hoặc ibuprofen (theo chỉ định) nếu trẻ sốt cao từ 38,5 độ C.

- Theo dõi dấu hiệu nặng: Cần theo dõi sát sao nhịp thở, tình trạng bú, và màu da của trẻ. Nếu thấy trẻ thở nhanh, thở rút lõm lồng ngực, bỏ bú, hoặc tím tái, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.

- Nâng cao đầu giường để giúp trẻ dễ thở hơn khi ngủ.

Đối với người lớn

- Nghỉ ngơi đầy đủ: Dành thời gian nghỉ ngơi để cơ thể tập trung năng lượng chống lại virus.

- Bổ sung chất lỏng: Uống nhiều nước ấm, trà gừng, nước chanh mật ong để làm dịu cổ họng và giảm ho.

- Giảm triệu chứng: Dùng thuốc hạ sốt, giảm đau paracetamol, ibuprofen; có thể dùng thuốc giảm ho không kê đơn nếu ho quá nhiều, tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ/dược sĩ về loại thuốc cũng như cách dùng thuốc.

- Làm sạch môi trường: Sử dụng máy tạo độ ẩm để giữ không khí không quá khô, giúp làm dịu đường hô hấp.

Để phòng ngừa lây lan bệnh, cần chú ý:

Rửa tay thường xuyên: Đây là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.
Tránh chạm tay lên mặt: Hạn chế tiếp xúc tay với mắt, mũi, miệng.
Tránh tiếp xúc: Người bị bệnh nên tránh tiếp xúc gần với trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người lớn tuổi có nguy cơ cao bị biến chứng nặng.

3. Có cần sử dụng kháng sinh khi mắc RSV không?

Tương tự cúm A, RSV cũng là bệnh do virus gây ra, kháng sinh sẽ không có tác dụng.

Nếu lạm dụng kháng sinh sẽ gây ra các nguy cơ:

- Không có tác dụng: Kháng sinh không tiêu diệt được virus RSV, do đó không giúp bệnh hồi phục nhanh hơn, việc điều trị RSV chủ yếu là điều trị hỗ trợ.

- Gây ra đề kháng kháng sinh: Đây là vấn đề sức khỏe toàn cầu nghiêm trọng nhất. Việc dùng kháng sinh không cần thiết làm tăng khả năng vi khuẩn trong cơ thể phát triển khả năng kháng thuốc, khiến việc điều trị các bệnh nhiễm khuẩn thực sự sau này trở nên khó khăn.

- Rối loạn hệ vi sinh đường ruột: Kháng sinh tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi, gây ra tác dụng phụ như tiêu chảy, ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng và miễn dịch tổng thể.

- Tác dụng phụ khác: Gồm phản ứng dị ứng, phát ban, buồn nôn hoặc tổn thương gan thận nếu sử dụng kéo dài.

- Việc điều trị RSV bằng kháng sinh khi không có bội nhiễm vi khuẩn là một sự can thiệp không cần thiết và mang lại nhiều rủi ro hơn là lợi ích.

Theo dõi các dấu hiệu chuyển biển của bệnh nhi để kịp thời đưa đến bệnh viện sớm...

Kháng sinh chỉ được chỉ định khi người bệnh có dấu hiệu của bội nhiễm vi khuẩn hay còn gọi là nhiễm khuẩn thứ phát.

Các dấu hiệu bội nhiễm cần lưu ý để đi khám và cân nhắc dùng kháng sinh:

- Viêm tai giữa do vi khuẩn: Triệu chứng là đau tai dữ dội, sốt trở lại sau khi đã giảm. Viêm tai giữa là biến chứng vi khuẩn thường gặp nhất sau nhiễm RSV ở trẻ nhỏ.

- Viêm phổi do vi khuẩn: Nếu tình trạng khó thở, sốt cao kéo dài không đáp ứng với điều trị hỗ trợ, và xuất hiện đờm có màu vàng, xanh, hoặc có mùi, bác sĩ có thể nghi ngờ viêm phổi do vi khuẩn.

- Sốt kéo dài hoặc sốt quay trở lại: Sau vài ngày hết sốt, nếu bệnh nhân lại sốt cao liên tục, đó có thể là dấu hiệu bội nhiễm.

Chỉ sử dụng kháng sinh khi có chỉ định rõ ràng của bác sĩ dựa trên khám lâm sàng và kết quả xét nghiệm. Tuyệt đối không tự ý dùng đơn thuốc cũ hoặc kháng sinh còn thừa. Việc nhận biết RSV và tập trung vào điều trị hỗ trợ đúng cách sẽ giúp bệnh nhân vượt qua bệnh tật một cách an toàn và tránh được việc sử dụng kháng sinh không cần thiết.

BS.Nguyễn Minh Hiền

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/benh-do-virus-hop-bao-ho-hap-rsv-co-can-dung-thuoc-169251202133411649.htm