Bệnh thận đang trở thành gánh nặng y tế lớn

41 phút trướcBài gốc

Theo thống kê của Hội Thận học Việt Nam, hiện cả nước có khoảng 8%-10% dân số mắc bệnh thận mạn, tương đương 8 - 10 triệu người. Trong đó, khoảng 80.000 bệnh nhân đang phải chạy thận nhân tạo, con số này được dự báo sẽ tăng gấp đôi trong vòng 10 năm tới nếu không có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Điều đáng lo ngại là bệnh đang có xu hướng trẻ hóa, không chỉ gặp ở người trên 50 tuổi mà còn xuất hiện nhiều ở nhóm 30 - 40 tuổi, thậm chí ở thanh thiếu niên.

BS-CK2 Tạ Phương Dung, chuyên gia về tiết niệu - thận - nam học cho biết, bệnh thận mạn ở Việt Nam phần lớn là hậu quả của các bệnh lý mạn tính không lây như: đái tháo đường type 2 (nguyên nhân hàng đầu, chiếm khoảng 40% ca bệnh), tăng huyết áp (chiếm gần 30%); viêm cầu thận mạn do nhiễm khuẩn đường hô hấp hoặc tiết niệu không được điều trị triệt để; thói quen ăn uống mặn, lạm dụng thuốc giảm đau, thuốc nam không rõ nguồn gốc…

Đặc biệt, thói quen không khám sức khỏe định kỳ khiến nhiều bệnh nhân chỉ phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn 3-4, lúc chức năng thận đã suy giảm trên 70%.

“Bệnh thận mạn tiến triển âm thầm nhưng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm làm suy thận giai đoạn cuối buộc bệnh nhân phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để duy trì sự sống; tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim do liên quan mật thiết với tim mạch; gánh nặng kinh tế lớn: chi phí chạy thận nhân tạo khoảng 3–4 triệu đồng/tuần, chưa kể thuốc men, xét nghiệm và điều trị biến chứng”, BS-CK2 Tạ Phương Dung thông tin.

Đồng thời, BS-CK2 Tạ Phương Dung cho biết, không ít gia đình rơi vào cảnh kiệt quệ vì chi phí điều trị, trong khi khả năng ghép thận tại Việt Nam còn hạn chế do nguồn tạng hiến ít và chi phí ghép cao. Hệ thống lọc máu tại Việt Nam vẫn tập trung chủ yếu ở các bệnh viện tuyến tỉnh, thành phố lớn, gây khó khăn cho bệnh nhân vùng sâu, vùng xa. Số lượng bác sĩ chuyên ngành thận học chưa đáp ứng nhu cầu, đặc biệt là nhân lực cho chạy thận chu kỳ và ghép thận. Ngoài ra, nhận thức cộng đồng về phòng ngừa bệnh thận còn hạn chế, nhiều người chỉ chú ý khi bệnh đã nặng.

Trước thực trạng này, bệnh thận đang gia tăng nhanh, đặc biệt ở người trẻ Việt Nam và trở thành vấn đề y tế đáng lo ngại. Mới đây, vào tháng 5-2025, tại Thụy Sĩ, lần đầu tiên trong lịch sử, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thông qua một nghị quyết toàn cầu về sức khỏe thận tại Đại hội đồng Y tế thế giới lần thứ 78 (WHA78), mở ra cơ hội để các quốc gia tăng cường phòng ngừa và điều trị căn bệnh này.

Nội dung chính của nghị quyết đã công nhận bệnh thận là một vấn đề sức khỏe cộng đồng toàn cầu đang gia tăng; tích hợp chăm sóc thận vào chiến lược y tế quốc gia; đẩy mạnh phòng ngừa và tầm soát sớm tại y tế cơ sở.

Theo các chuyên gia y tế, việc nghị quyết được thông qua sẽ tạo cơ sở để Việt Nam xây dựng chương trình quốc gia phòng chống bệnh thận; tăng ngân sách đầu tư cho y tế cơ sở, trang thiết bị lọc máu, ghép thận và thúc đẩy truyền thông cộng đồng về lối sống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ. Nghị quyết lịch sử của WHO là cơ hội vàng để Việt Nam chuyển từ “chữa khi đã muộn” sang “phòng ngay từ sớm”, bảo vệ sức khỏe cho hàng triệu người dân.

Để phòng chống bệnh thận, các chuyên gia y tế khuyến cáo cần tăng cường tầm soát định kỳ cho nhóm nguy cơ cao như người mắc đái tháo đường, tăng huyết áp, béo phì; giáo dục cộng đồng về chế độ ăn lành mạnh, giảm muối, hạn chế đồ uống có đường và thực phẩm chế biến sẵn; kiểm soát tốt các bệnh mạn tính để ngăn ngừa biến chứng thận.

Bên cạnh đó, mở rộng mạng lưới điều trị thận nhân tạo, đào tạo nhân lực chuyên sâu và khuyến khích ghép thận từ người cho sống, người hiến tạng sau chết não và siết chặt quản lý thuốc không rõ nguồn gốc, đặc biệt là thuốc nam, thực phẩm chức năng trôi nổi.

THÀNH SƠN

Nguồn SGGP : https://sggp.org.vn/benh-than-dang-tro-thanh-ganh-nang-y-te-lon-post808456.html