Tối nay, Bệnh viện Bạch Mai khẳng định đây là thông tin vô căn cứ.
Theo BSCKII Nguyễn Tiến Dũng - Phó Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai, không có nghiên cứu chính thống nào của Tổ chức Đột quỵ Thế giới (WSO), Tổ chức Y tế thế giới (WHO) hay các hiệp hội y khoa uy tín đưa ra một con số tỷ lệ chính xác và đơn giản như vậy (1°C = 10%) để mô tả mối liên hệ giữa nhiệt độ và nguy cơ đột quỵ.
Nguy cơ đột quỵ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố phức tạp: Tiền sử bệnh cá nhân (đột quỵ, tim mạch, huyết áp, tiểu đường...), tuổi tác, tình trạng sức khỏe hiện tại, mức độ hoạt động, khả năng tiếp cận với nơi mát mẻ, tình trạng mất nước, tuân thủ điều trị, các yếu tố môi trường khác (độ ẩm, ô nhiễm không khí), thời gian phơi nhiễm với nhiệt độ cao... Không thể quy về một công thức đơn giản chỉ dựa trên nhiệt độ.
Bệnh nhân đột quỵ điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai.
Nhiều nghiên cứu dịch tễ học xác nhận rằng, các đợt nắng nóng cực đoan làm gia tăng đáng kể tỷ lệ bệnh nhân nhập viện và tử vong do các bệnh tim mạch, trong đó có đột quỵ, đặc biệt ở nhóm dễ tổn thương. Tuy nhiên, mức độ gia tăng này là không đồng đều và không thể quy ra một tỷ lệ phần trăm cố định cho mỗi độ tăng nhiệt.
"Thông tin này gây hiểu lầm và hoang mang không cần thiết. Việc đưa ra một con số giật gân nhưng vô căn cứ không giúp ích cho công tác phòng ngừa, mà chỉ gây hoang mang, lo lắng thái quá cho cộng đồng, đặc biệt là người bệnh", BS Dũng nói.
Theo BS Dũng, thời tiết nắng nóng cực đoan làm tăng đáng kể nguy cơ sức khỏe, đặc biệt cho nhóm đối tượng dễ bị tổn thương như người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường và đặc biệt là người có tiền sử đột quỵ.
Lý do gia tăng là cơ thể bị mất nước và điện giải nhanh chóng. Nắng nóng cũng làm quá tải hệ tim mạch, cơ thể phải làm việc cật lực để hạ nhiệt (toát mồ hôi, giãn mạch máu ngoại vi) gây áp lực lớn lên hệ tim mạch vốn đã tổn thương sau đột quỵ hoặc đang bị suy yếu do các bệnh nền khác. Điều này có thể dẫn đến cơn đau tim, suy tim, hoặc tăng huyết áp đột ngột - yếu tố nguy cơ cao gây đột quỵ tái phát.
Nắng nóng đỉnh điểm cũng làm rối loạn điều hòa thân nhiệt, đặc biệt ở người cao tuổi và người có hệ thần kinh đã bị tổn thương (sau đột quỵ) thường khó điều chỉnh thân nhiệt hiệu quả trước sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, dễ dẫn đến kiệt sức vì nóng hoặc sốc nhiệt - một tình trạng cấp cứu nguy hiểm đến tính mạng.
Nhiệt độ cao có thể làm trầm trọng thêm các quá trình viêm và stress oxy hóa trong cơ thể, vốn là những yếu tố liên quan đến tổn thương mạch máu và nguy cơ đột quỵ.
BS Dũng khuyến cáo, người có bệnh nền và người từng đột quỵ cần uống đủ nước, uống thường xuyên, ngay cả khi chưa thấy khát. Ưu tiên nước lọc, nước điện giải, hạn chế nước ngọt, cà phê, rượu bia (vì gây mất nước). Theo dõi màu sắc nước tiểu (nước tiểu vàng sậm là dấu hiệu mất nước).
Hạn chế ra ngoài đường, đặc biệt trong khoảng 10h sáng đến 4h chiều - thời điểm nắng gắt nhất. Nếu phải ra ngoài, luôn đội mũ rộng vành, đeo kính râm, mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, sáng màu, sử dụng kem chống nắng.
Sử dụng quạt, điều hòa để làm mát nhà cửa. Tắm nước mát hoặc lau người bằng khăn ẩm. Đóng rèm cửa hướng nắng. Sử dụng máy phun sương, đặt chậu nước trong nhà để tăng độ ẩm.
Ăn nhẹ, nhiều rau xanh, trái cây mọng nước (dưa hấu, cam, bưởi...). Hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ ngọt. Tránh ăn quá no.
Đặc biệt, theo dõi sức khỏe chặt chẽ như đo huyết áp thường xuyên hơn theo chỉ dẫn của bác sĩ. Tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị, uống thuốc đúng giờ, đủ liều. Không tự ý ngưng hoặc thay đổi thuốc.
Trần Hằng