Ảnh: Antiquity
Cổ vật này được tìm thấy trong quá trình khai quật lại một khu mộ thời đồ đá tại Donkalnis, miền tây Litva, cách Biển Baltic khoảng 100 km.
Khu mộ Donkalnis được khai quật lần đầu tiên vào những năm 1980, nhưng gần đây được nghiên cứu lại nhằm tìm hiểu rõ hơn về các di tích động vật tại đây, một khía cạnh chưa được chú ý nhiều trước đó.
Theo nghiên cứu công bố ngày 20/2 trên tạp chí Antiquity, mặt dây chuyền này nằm trong Ngôi mộ số 5, nơi chôn cất hai em bé dưới 8 tuổi. Các nhà khoa học đã xác định niên đại của mặt dây chuyền bằng phương pháp carbon phóng xạ, cho thấy nó có từ khoảng năm 6000 – 5900 trước công nguyên (TCN).
Mặt dây chuyền có kích thước khoảng 3,8 cm, có một lỗ tròn để xâu dây và được làm từ răng cửa của nai sừng tấm châu Á. Đây không phải là phát hiện bất thường, bởi hơn 40 mặt dây chuyền khác làm từ răng động vật, bao gồm bò rừng châu Âu và hươu đỏ, cũng đã được tìm thấy trong cùng khu mộ.
Tuy nhiên, điều khiến mặt dây chuyền này trở nên đặc biệt chính là những hoa văn khắc trên bề mặt. Nó có ba cụm vạch nhỏ được chạm khắc tinh tế: Nhóm thứ nhất gồm 6 vạch, nhóm thứ hai có 12 vạch và nhóm thứ ba có 18 vạch. Các nhà khảo cổ cho rằng cách bố trí theo bội số của 6 có thể mang ý nghĩa đặc biệt.
Dù chưa thể xác định chính xác mục đích của những vết khắc, nhưng các nhà nghiên cứu đã đưa ra một số giả thuyết sau: Công cụ ghi nhớ, các vạch có thể được sử dụng như một hệ thống ghi chép thông tin của người tiền sử. Hình thức giao tiếp, những ký hiệu có thể mang một thông điệp biểu tượng nào đó hoặc cũng có thể đây chỉ là họa tiết không mang ý nghĩa đặc biệt, chỉ đơn giản là cách con người thời kỳ đó trang trí đồ trang sức.
Ngoài ra, các nhà khảo cổ nhấn mạnh rằng nai sừng tấm châu Á là loài vật được người tiền sử ở Bắc Âu tôn kính, có thể làm tăng thêm giá trị tâm linh hoặc tín ngưỡng cho mặt dây chuyền này.
Các nhà khoa học kết luận rằng phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tái thẩm định những cổ vật tưởng chừng như bình thường, đặc biệt là các vật dụng nhỏ như mặt dây chuyền bằng răng động vật.
Phúc Hưng/Báo Tin tức (Theo miamiherald)