Thời gian gần đây, các nguồn tin quốc tế xôn xao về một hệ thống tên lửa phòng không mới của Trung Quốc, được cho là có nhiều điểm tương đồng với hệ thống tên lửa phòng không tầm trung S-350 Vityaz của Nga.
Hệ thống tên lửa phòng không bí ẩn của Trung Quốc di chuyển trên đường. VIDEO: X
Bài viết từ các trang www1.ru, defence-blog.com, globaldefensecorp.com và defencesecurityasia.com đã cung cấp những thông tin đáng chú ý về hệ thống này, làm dấy lên nhiều đồn đoán về việc Trung Quốc có thể đã sao chép hoặc cải tiến công nghệ của Nga.
Một chuyên gia nhận xét trên diễn đàn Sinodefenceforum rằng: ‘Cấu hình này cho thấy trọng tâm vào phòng thủ bão hòa, cung cấp khả năng phản ứng nhanh trước các đợt tấn công quy mô lớn, tương tự hệ thống S-350 mới của Nga.’ Ảnh: defence-blog.com
Nguồn gốc và sự nghi vấn về sao chép công nghệ Nga
Theo bài viết từ trang globaldefensecorp.com ngày 21/7, hệ thống tên lửa phòng không mới của Trung Quốc được cho là đã sao chép ngược (reverse-engineered) từ S-350 Vityaz của Nga, một hệ thống tên lửa phòng không tầm trung hiện đại do Tập đoàn Almaz-Antey phát triển.
Hình ảnh về hệ thống này đã xuất hiện trên mạng xã hội và được defence-blog.com ghi nhận, cho thấy tổ hợp phòng không được quay tại một địa điểm ở Trung Quốc.
Thiết kế của hệ thống này có nhiều điểm tương đồng với S-350 Vityaz, bao gồm cấu hình bệ phóng di động và các đặc điểm radar, khiến các nhà phân tích đặt câu hỏi liệu Trung Quốc có đang tận dụng công nghệ của Nga hay không.
S-350 Vityaz là hệ thống tên lửa phòng không tầm trung tiên tiến, được Nga đưa vào sử dụng từ năm 2020 để thay thế các hệ thống S-300PS cũ hơn.
Hệ thống này nổi bật với khả năng phát hiện và theo dõi tới 40 mục tiêu cùng lúc, đồng thời tấn công 8 mục tiêu với hai tên lửa cho mỗi mục tiêu.
Tên lửa 9M96E/9M96E2 được sử dụng trong S-350 có tầm bắn từ 1,5 đến 120km và độ cao từ 10m đến 30km, phù hợp để đối phó với nhiều loại mối đe dọa trên không, từ máy bay chiến đấu, trực thăng, tên lửa hành trình cho đến UAV và tên lửa đạn đạo tầm ngắn.
Hệ thống phòng không mới của Trung Quốc chưa rõ tên, có thiết kế tương đồng với tổ hợp S‑350 Vityaz của Nga. Ảnh: Defence Blog
Đặc điểm công nghệ hệ thống mới của Trung Quốc
Dù thông tin chi tiết về hệ thống tên lửa phòng không mới của Trung Quốc vẫn còn hạn chế, các nguồn tin cho rằng nó có nhiều điểm tương đồng về mặt thiết kế và khả năng kỹ thuật với S-350 Vityaz.
Theo bài viết trên www1.ru, hệ thống này sử dụng bệ phóng di động trên khung gầm xe tải 8x8, tương tự như S-350, với radar mảng pha điện tử quét thụ động (PESA) 50N6A, cho phép phát hiện mục tiêu ở khoảng cách lên tới 400km.
Hệ thống này cũng có khả năng mang tới 12 tên lửa mỗi bệ phóng, với thời gian triển khai chỉ khoảng 5 phút, thể hiện tính cơ động cao.
Nếu thực sự được sao chép từ S-350, hệ thống của Trung Quốc có thể được trang bị các tên lửa tương tự như 9M96 hoặc 9M100, với khả năng tấn công các mục tiêu ở cự ly từ 10 đến 120km và độ cao lên tới 30km.
Ngoài ra, hệ thống này có thể tích hợp hệ thống điều khiển hỏa lực tự động, cho phép ưu tiên và phân bổ mục tiêu một cách nhanh chóng, tối ưu hóa hiệu quả trong các tình huống chiến đấu phức tạp với nhiều mục tiêu cùng lúc.
Hệ thống tên lửa phòng không S-350 Vityaz. Ảnh: defencesecurityasia.com
Ý nghĩa chiến lược
Sự xuất hiện của hệ thống phòng không mới này, nếu được xác nhận, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong năng lực phòng không của Trung Quốc.
Việc phát triển hoặc sao chép một hệ thống tương tự S-350 Vityaz cho thấy tham vọng của Bắc Kinh trong việc xây dựng một mạng lưới phòng không phân lớp (layered air defense) mạnh mẽ, tương tự như mô hình của Nga.
Hệ thống này có thể được sử dụng để bảo vệ các cơ sở hạ tầng chiến lược, căn cứ quân sự hoặc các khu vực nhạy cảm về mặt địa chính trị, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng gia tăng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Theo bài viết từ defencesecurityasia.com, khả năng của S-350 Vityaz trong việc đánh chặn đồng thời 12 tên lửa HIMARS trong một kịch bản thử nghiệm của Nga cho thấy tiềm năng của hệ thống này trong việc đối phó với các cuộc tấn công bão hòa (saturation attacks).
Nếu Trung Quốc đã tái tạo thành công công nghệ này, hệ thống phòng không mới có thể giúp tăng cường khả năng phòng thủ trước các mối đe dọa từ tên lửa hành trình, UAV hoặc thậm chí tên lửa đạn đạo tầm ngắn, vốn là những mối quan ngại lớn đối với quân đội Trung Quốc.
Tuy nhiên, việc sao chép công nghệ cũng đặt ra câu hỏi về tính độc lập và khả năng sáng tạo của ngành công nghiệp quốc phòng Trung Quốc.
Dù Trung Quốc có lịch sử lâu đời trong việc cải tiến các công nghệ nước ngoài, việc phụ thuộc vào các thiết kế của Nga có thể hạn chế khả năng phát triển các hệ thống mang tính đột phá riêng.
Hơn nữa, nếu hệ thống này được phát triển dựa trên S-350, nó có thể phải đối mặt với những thách thức tương tự như Nga, chẳng hạn như tốc độ sản xuất chậm do các lệnh trừng phạt quốc tế hoặc hạn chế về linh kiện điện tử.
Hệ thống phòng không mới của Trung Quốc, với những điểm tương đồng rõ rệt với S-350 Vityaz, là một minh chứng cho sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp quốc phòng nước này.
Dù vẫn còn nhiều bí ẩn xung quanh hệ thống này, các thông tin ban đầu cho thấy nó có tiềm năng trở thành một thành phần quan trọng trong mạng lưới phòng không của Trung Quốc.
Tuy nhiên, để đánh giá đầy đủ hiệu quả và tác động của hệ thống này, cần thêm các cuộc thử nghiệm thực tế và thông tin chi tiết.
Trong bối cảnh cạnh tranh công nghệ quân sự ngày càng gay gắt, sự xuất hiện của hệ thống này không chỉ làm nổi bật năng lực của Trung Quốc mà còn đặt ra những thách thức mới cho các quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới.