Bí ẩn hệ thống Lima: Cách Ukraine khiến tên lửa Nga mất phương hướng

Bí ẩn hệ thống Lima: Cách Ukraine khiến tên lửa Nga mất phương hướng
6 giờ trướcBài gốc
Ukraine đang tìm cách đối phó với một trong những vũ khí tiên tiến và đáng gờm nhất của Nga - tên lửa siêu thanh Kinzhal, bằng cách sử dụng kỹ thuật gây nhiễu và âm nhạc. Kinzhal, mang đầu đạn nặng khoảng 450 kg có khả năng bay với tốc độ Mach 5,7, và được phóng từ máy bay đánh chặn MiG-31 nâng cấp. Tên lửa này bay nhanh đến mức ngay cả hệ thống phòng không Patriot do Mỹ sản xuất cũng khó có khả năng đánh chặn. Nga thường xuyên sử dụng tên lửa này trong các đợt tấn công vào các nhà máy điện và thành phố của Ukraine.
Vai trò của hệ thống tác chiến điện tử Lima
Lực lượng Ukraine cho biết hệ thống tác chiến điện tử (EW) nội địa mang tên Lima đã thành công trong việc gây nhiễu hệ thống dẫn đường của tên lửa siêu vượt âm Kinzhal – một trong những vũ khí được Nga coi là “bất khả chiến bại”.
Tên lửa Kinzhal được tích hơp trên máy bay chiến đấu MiG-31. Ảnh: Thedrive.com
Hệ thống này do đơn vị Night Watch của Ukraine vận hành. Các thành viên đơn vị cho biết trong vòng hai tuần qua, họ đã làm nhiễu hoặc đánh lạc hướng khoảng hơn chục quả tên lửa Kinzhal. Trong một động thái mang tính biểu tượng, Night Watch đã thay thế tín hiệu dẫn đường vệ tinh của tên lửa bằng bài quốc ca "Our Father Is Bandera" của Ukraine.
Về mặt kỹ thuật, bất kỳ tín hiệu phi chuẩn nào được “cấy” vào hệ thống định vị vệ tinh của vũ khí dẫn đường đều có thể gây sai lệch vị trí hoặc khiến tên lửa đi chệch hướng. Theo các chuyên gia, việc làm này không chỉ giúp Ukraine tăng cường khả năng phòng thủ và bảo vệ mục tiêu trọng yếu, mà còn là cách phản công tuyên truyền trong cuộc chiến thông tin với Nga.
Các loại vũ khí dẫn đường bằng vệ tinh như Kinzhal thường phụ thuộc vào tín hiệu GPS hoặc GLONASS ổn định để bảo đảm độ chính xác. Vì vậy, nếu tín hiệu bị gây nhiễu hoặc đánh lừa, độ chính xác của tên lửa có thể bị ảnh hưởng đáng kể.
Khi bị Lima gây nhiễu tín hiệu định vị, hệ thống dẫn đường của tên lửa Kinzhal sẽ tự động chuyển sang chế độ dẫn đường quán tính, vốn dựa vào các cảm biến bên trong để tính toán vị trí. Tuy nhiên, phương pháp này nhanh chóng phát sinh sai số, khiến đường bay của tên lửa trở nên kém chính xác theo thời gian.
Kết quả là một số tên lửa có thể lệch mục tiêu hàng trăm mét. Hình ảnh vệ tinh gần đây cho thấy một quả Kinzhal đã bay chệch và rơi xuống khu vực gần thành phố Starokostyantyniv, miền tây Ukraine.
Tạp chí The Economist dẫn lời cựu quan chức Bộ Quốc phòng Đức Nico Lange nhận định hệ thống Lima đánh dấu bước tiến đáng kể trong năng lực tác chiến điện tử của Ukraine.
Ông Lange cho rằng, các kỹ sư Ukraine đã phát triển được một hệ thống có khả năng gây nhiễu bom lượn UMPK của Nga – loại thiết bị giúp biến bom thông thường thành vũ khí có khả năng tấn công chính xác. Theo ông Lange, đây có thể là một bước đột phá trong lĩnh vực tác chiến điện tử, cho thấy năng lực của Ukraine hiện có thể sánh ngang, thậm chí vượt qua, một số hệ thống của Nga và phương Tây.
Cách hệ thống Lima của Ukraine đánh lừa tên lửa Nga
Không giống các hệ thống tác chiến điện tử (EW) truyền thống chỉ phát sóng nhiễu để gây quá tải tín hiệu, hệ thống Lima của Ukraine được cho là sử dụng phương thức chế áp kỹ thuật số, kết hợp giữa gây nhiễu, đánh lừa tín hiệu (spoofing) và tấn công mạng, nhằm khiến bộ thu tín hiệu định vị của vũ khí bị rối loạn và hiểu sai dữ liệu.
Nhiều chuyên gia quân sự cho rằng, đây là hình thức tấn công đa tầng – không chỉ nhằm cắt đứt tín hiệu mà còn khiến đối phương bị đánh lừa về vị trí thật, qua đó làm sai lệch đường bay của tên lửa hoặc bom dẫn đường.
Điểm yếu mà Lima khai thác chính là sự phụ thuộc vào định vị vệ tinh của các loại vũ khí chính xác cao của Nga. Khi tín hiệu GPS hoặc GLONASS bị gây nhiễu, vũ khí sẽ chuyển sang chế độ dẫn đường quán tính, vốn có xu hướng trôi dần theo thời gian.
Một khi bị gây nhiễu tín hiệu, bom JDAM của Mỹ có thể lệch mục tiêu khoảng 30 mét. Trong khi đó, các bom lượn UMPK của Nga – được gắn bộ điều khiển và hệ thống dẫn đường – có thể lệch mục tiêu từ 50 đến 100 mét.
Ngay cả các blogger quân sự Nga cũng thừa nhận khả năng tác chiến điện tử của Ukraine ngày càng được nâng cấp. Họ cho biết nhiều quả bom “mất khả năng hiệu chỉnh đường bay chính xác” và tấn công trượt mục tiêu.
Theo giới phân tích, hiệu quả của Lima cho thấy Ukraine đang thích nghi với chiến dịch tấn công tầm xa của Nga bằng đổi mới công nghệ thay vì chạy đua hỏa lực. Trong bối cảnh cuộc chiến ngày càng chuyển sang trận địa điện tử và thông tin, những hệ thống như Lima có thể trở thành yếu tố mang tính quyết định, khiến các tên lửa hiện đại và đắt đỏ trở nên kém hiệu quả.
Hồng Anh/VOV.VN Theo interesting engineering
Nguồn VOV : https://vov.vn/quan-su-quoc-phong/bi-an-he-thong-lima-cach-ukraine-khien-ten-lua-nga-mat-phuong-huong-post1245354.vov