Bí ẩn 'vật thể lạ' 3I/Atlas được giải mã

3 giờ trướcBài gốc

Các nhà khoa học tin rằng 3I/Atlas là một sao chổi. Ảnh: NASA.

Một đài quan sát tại Nam Phi vừa phát hiện tín hiệu vô tuyến đầu tiên phát ra từ 3I/Atlas, vật thể liên sao đang thu hút nhiều tranh luận thời gian qua. Kết quả này giúp củng cố thêm bằng chứng cho thấy 3I/Atlas thực chất là một sao chổi, không phải vật thể mang nguồn gốc công nghệ cao như nhiều suy đoán trên mạng xã hội.

Theo nhóm nghiên cứu, đài quan sát MeerKAT, hệ thống gồm 64 ăng-ten đường kính 13,5 m do Đài quan sát Thiên văn Vô tuyến Nam Phi vận hành, đã ghi nhận “sự hấp thụ OH trên các vạch 1.665 MHz và 1.667 MHz”. Đây là mẫu tần số đặc trưng của các gốc hydroxyl (OH), thường xuất hiện xung quanh các sao chổi khi chúng đến gần Mặt Trời.

Khác với tín hiệu được phát ra có chủ đích như tín hiệu liên lạc của tàu vũ trụ, các vạch OH mà MeerKAT thu được là hiện tượng tự nhiên. Khi tiến gần Mặt Trời, băng trên sao chổi giải phóng hơi nước và các phân tử tạo thành OH.

Dưới tác động của bức xạ, các phân tử này hấp thụ và phát ra bức xạ ở tần số vô tuyến nhất định, tạo nên các vạch quang phổ mà kính thiên văn có thể nhận diện. Trong trường hợp của 3I/Atlas, hình học quan sát khiến vạch OH xuất hiện dưới dạng hấp thụ thay vì phát xạ.

MeerKAT ghi nhận được tín hiệu này vào ngày 24/10, chỉ 5 ngày trước khi 3I/Atlas đạt điểm cận nhật. Trước đó, đài quan sát đã thử quan sát vào ngày 20 và 28/9 nhưng không thu được kết quả. Nhà vật lý thiên văn Avi Loeb, người theo dõi sát sao 3I/Atlas, cho biết ông từng kêu gọi các đài quan sát vô tuyến tìm kiếm tín hiệu từ vật thể này do hướng tiếp cận của nó nằm gần vị trí từng xuất hiện Tín hiệu Wow! năm 1977.

Theo ông, các nhà khoa học đang tiếp tục theo dõi để xác định quá trình tạo OH cũng như quan sát phạm vi và cấu trúc đuôi sao chổi để đưa ra đánh giá chắc chắn hơn. Dù ủng hộ giả thuyết 3I/Atlas có khả năng mang nguồn gốc công nghệ, Loeb cho biết phát hiện mới không làm giảm sự quan tâm của ông đối với vật thể này.

Việc MeerKAT phát hiện vạch hấp thụ OH nhiều khả năng sẽ không chấm dứt hoàn toàn những tranh luận và thuyết âm mưu xoay quanh 3I/Atlas. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng sự chú ý của công chúng, dù bắt nguồn từ hoài nghi hay tò mò, vẫn góp phần thúc đẩy quan tâm dành cho vật lý thiên văn.

3I/Atlas sẽ đến điểm gần Trái Đất nhất vào ngày 19/12. Trong thời gian đó, các đài quan sát dự kiến tiếp tục theo dõi sát để bổ sung dữ liệu về vật thể liên sao hiếm gặp này.

Minh Hoàng

Nguồn Znews : https://znews.vn/bi-an-vat-the-la-3iatlas-duoc-giai-ma-post1603472.html