Bị cắt giảm công suất phát điện, doanh nghiệp điện gió có nguy cơ phá sản

2 giờ trướcBài gốc

Các nhà đầu tư và công ty điện gió vừa gửi kiến nghị tới Bộ Công Thương, UBND tỉnh Quảng Trị, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO) về việc hạn chế cắt giảm công suất phát điện khả dụng của cụm các nhà máy điện gió khu vực Quảng Trị.

Có thời điểm công suất phát điện bị cắt giảm đến 99%

Các nhà đầu tư và công ty điện gió cho biết, theo đặc điểm khí hậu và dữ liệu vận hành các nhà máy điện gió tại tỉnh Quảng Trị, giai đoạn từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau là thời điểm gió tốt nhất trong năm, chiếm tỷ trọng lớn trong kế hoạch phát điện, bù đắp sản lượng điện của các tháng còn lại gió thấp (trong đó 3 tháng cuối năm 10, 11, 12 chiếm khoảng 70-80% tổng công suất cả năm).

Trong năm 2025, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, lượng gió và công suất phát cũng giảm đáng kể. Chẳng hạn, trong tháng 10, gió chỉ tốt từ ngày 20 đến ngày 30.

Tuy nhiên, việc cụm các nhà máy điện gió tại Quảng Trị bị cắt giảm công suất khả dụng gần đây, đặc biệt là giai đoạn từ cuối tháng 9/2025 đến nay đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của các đơn vị phát điện.

Các doanh nghiệp điện gió tại Quảng Trị đang gặp nhiều khó khăn khi bị hạn chế cắt giảm công suất phát điện khả dụng. Ảnh minh họa: Hoàng Hà

Ghi nhận thực tế cho thấy, trong các đợt cắt giảm gần đây, công suất bị giảm trung bình từ 20-90%, thậm chí có thời điểm cắt đến 99%, thời gian cắt giảm kéo dài. Đây là điều chưa từng xảy ra.

Thống kê từ đầu tháng 10 đến ngày 27/10, các dự án bị cắt giảm khoảng 50% công suất khả dụng của cả tháng, tương ứng riêng tháng 10 doanh thu sụt giảm khoảng 5% của cả năm 2025.

Nếu việc cắt giảm tiếp tục kéo dài trong tháng 11, tháng 12, doanh thu cả năm 2025 của các nhà máy điện gió sẽ bị sụt giảm từ 10-15%, thậm chí lên đến 20%, chưa kể đến những thời điểm cắt giảm trước đó.

Trong khi đó, lợi nhuận định mức trên tổng doanh thu (sau khi khấu trừ chi phí trả nợ gốc và lãi vay, chi phí vận hành sửa chữa, bảo trì, mua sắm thiết bị dự phòng, thay thế) chỉ còn khoảng 5-10%. Đặc biệt, đối với những dự án hiệu suất trung bình, lợi nhuận thực tế không đến 5%.

“Nếu việc cắt giảm công suất phát điện tiếp tục kéo dài, sụt giảm doanh thu (10-20%) sẽ lớn hơn lợi nhuận định mức (5-10%). Khi đó, hiệu quả dự án sẽ giảm nghiêm trọng. Chúng tôi sẽ không có khả năng trả nợ gốc lẫn lãi cho ngân hàng cũng như thanh toán chi phí vận hành, đảm bảo phúc lợi của người lao động và việc đóng góp ngân sách nhà nước. Nguy cơ đổ vỡ tài chính, thậm chí phá sản là hoàn toàn có thể xảy ra. Do đó, chúng tôi đang rất hoang mang, lo lắng”, nhà đầu tư nêu rõ.

Cần minh bạch thời gian, công suất cắt giảm

Trước tình trạng trên, các nhà đầu tư và công ty điện gió kiến nghị Bộ Công Thương và các đơn vị liên quan xem xét, nghiên cứu các giải pháp nhằm hạn chế tối đa việc cắt giảm công suất phát điện của các nhà máy điện gió tại Quảng Trị.

Trường hợp bắt buộc phải cắt giảm, kiến nghị duy trì mức cắt giảm tương đương hoặc trung bình như các năm trước để doanh nghiệp có thể đảm bảo kế hoạch trả nợ ngân hàng và thu hồi vốn đầu tư.

Đồng thời, đề xuất cân đối thời điểm và tỷ lệ cắt giảm hợp lý, trong đó mức cắt giảm công suất chỉ nên dao động từ 2-5% sản lượng phát điện trong giai đoạn cao điểm gió tốt nhất trong năm, hoặc bố trí việc cắt giảm vào khung giờ ít ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của các nhà máy điện gió.

Bởi, với các dự án điện gió tại Quảng Trị, nếu việc cắt giảm diễn ra trong giai đoạn cao điểm gió tốt, hiệu quả đầu tư sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, gây khó khăn lớn cho doanh nghiệp.

Cùng với đó, nghiên cứu và đề xuất các giải pháp kỹ thuật nhằm hạn chế tình trạng cắt giảm công suất như đầu tư mở rộng hệ thống, tối ưu nguồn cung, khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo, hoặc cải thiện hạ tầng truyền tải...

Trường hợp bắt buộc phải cắt giảm công suất vì bất kỳ lý do nào, các nhà đầu tư và công ty điện gió đề nghị EVN và NSMO xem xét công khai, minh bạch thông tin về thời gian và công suất cắt giảm đối với tất cả các loại hình nhà máy điện, bao gồm cả nhà nước, tư nhân và các thành phần kinh tế khác, cũng như giữa các loại hình như thủy điện, điện gió, điện mặt trời... Việc này sẽ góp phần đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong phân bổ sản lượng, đồng thời tránh gây ảnh hưởng cục bộ tới một số nhà máy nhất định bị cắt giảm công suất.

Bên cạnh đó, cần xây dựng và công bố sớm các kịch bản điều phối rõ ràng, giúp các nhà máy chủ động hơn trong kế hoạch sản xuất, vận hành, giảm thiểu chi phí phát sinh và hạn chế những tổn thất kinh tế gián tiếp khó có thể khắc phục trong ngắn hạn.

Kiến nghị Chính phủ tiếp tục khuyến khích và thúc đẩy phát triển quy hoạch năng lượng tái tạo, đặc biệt là năng lượng gió, nhằm phát huy hiệu quả tiềm năng tự nhiên và phù hợp với định hướng phát triển xanh.

"Một dự án điện gió đòi hỏi vốn đầu tư rất lớn, thời gian thu hồi dài và rủi ro cao. Do đó, nếu không được đảm bảo vận hành ổn định và hiệu quả sẽ gây tổn thất đáng kể, lãng phí nguồn lực và thậm chí đe dọa đến khả năng tài chính của doanh nghiệp, làm suy giảm niềm tin của các nhà đầu tư trong lĩnh vực năng lượng tái tạo và đặc biệt trong việc thu hút đầu tư vào những địa phương vốn có ít tiềm năng phát triển như ở Quảng Trị", các chủ đầu tư nhấn mạnh.

Tâm An

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/bi-cat-giam-cong-suat-phat-dien-doanh-nghiep-dien-gio-co-nguy-co-pha-san-2460628.html