Bi kịch của những 'quái vật cơ bắp'

3 giờ trướcBài gốc

Harry Aikines-Aryeetey có khối cơ bắp lớn hơn người bình thường và khả năng phục hồi chấn thương kỳ diệu. Ảnh: Kelsea Petersen/The Athletic.

Ở tuổi ngoài 20, khi ngôi sao chạy nước rút Harry Aikines-Aryeetey đang thi đấu ở nội dung chạy 100 m cho đội tuyển Anh, một bác sĩ của đội đã tò mò về khả năng hồi phục chấn thương kỳ diệu và cả việc anh mất rất ít khối lượng cơ bắp khi không thi đấu.

Sau khi tiến hành một số xét nghiệm máu, bác sĩ đã mời Aikines-Aryeetey đến văn phòng và hỏi: "Anh đã bao giờ nghe nói về chứng thiếu hụt myostatin chưa?".

Aikines-Aryeetey chưa từng nghĩ đến điều đó, nhưng mọi điều bác sĩ nói tiếp theo đều hoàn toàn hợp lý: những bức ảnh anh từng thấy về bản thân lúc 4 tuổi với bắp tay cuồn cuộn, tốc độ và sức mạnh thể hiện từ khi còn bé - tất cả đều trùng khớp với những gì bác sĩ nói về việc anh thiếu myostatin, một loại protein lưu thông trong máu và thường có tác dụng hạn chế sự phát triển của cơ bắp.

Siêu em bé

Se-Jin Lee, giáo sư người Mỹ, đã phát hiện ra myostatin vào năm 1997 sau khi ông và một nhóm đồng nghiệp lai tạo những con chuột thiếu một loại protein khác nhau. Hầu hết đều chết, nhưng những con chuột được lai tạo mà không có protein GDF-8 không chỉ sống sót mà còn trở thành "những loài gặm nhấm kỳ dị", như David Epstein mô tả trong cuốn sách The Sports Gene của mình là "Chúng có cơ bắp gấp đôi".

Nhóm của Lee đã đặt tên cho GDF-8 và protein của nó là myostatin.

Trong quá trình tìm kiếm các loài khác có thể bị ảnh hưởng theo cách tương tự như chuột, Lee đã tình cờ phát hiện ra một giống bò thịt có tên là Belgian Blue, nổi bật với cơ vai, lưng, thắt lưng và mông phát triển mạnh. Khi xét nghiệm mẫu máu từ những con bò tại một trang trại ở Missouri, ông phát hiện chúng có đột biến ở gene myostatin - hiện nay được gọi phổ biến là "gene Hercules" - dẫn đến hiện tượng được gọi là "cơ bắp gấp đôi".

Ảnh hưởng từ sự thiếu hụt myostatin khiến những người như Aikines-Aryeetey có khối cơ bắp gấp đôi người bình thường. Ảnh: @aikines/Instagram.

Việc tìm kiếm đối tượng nghiên cứu là con người mất nhiều thời gian hơn. Đầu những năm 2000, một bé trai chào đời ở Berlin đã thu hút sự chú ý của bác sĩ thần kinh nhi khoa Markus Schuelke. Trong cuốn sách The Sports Gene, Epstein mô tả đứa trẻ sơ sinh này có "bắp tay cuồn cuộn, bắp chân săn chắc và vòng mông nở nang đến mức có thể đặt một đồng xu lên đó mà nó nảy lên".

Khi cậu bé bước vào độ tuổi chập chững biết đi và có thể dễ dàng giữ tạ 3 kg thẳng tay trước mặt, Schuelke đã liên lạc với Lee. Một năm sau, vào năm 2004, họ đã công bố một bài báo trên Tạp chí Y học New England, giới thiệu với thế giới một cậu bé mà giới truyền thông đặt biệt danh là "Siêu em bé" (danh tính thực sự của cậu bé vẫn được giữ kín).

"Đây là một cậu bé có cơ bắp phát triển mạnh nhưng lại bị đột biến gene myostatin khiến cậu hoàn toàn không sản sinh ra chút myostatin nào cả", Lee nói với The Athletic. Cho đến nay, cậu bé này và mẹ của cậu là hai trường hợp duy nhất được mô tả có đột biến rõ ràng dẫn đến mất myostatin.

May mắn và lời nguyền khi mang "gene Hercules"

Aikines-Aryeetey không chỉ mạnh mẽ từ nhỏ mà còn rất nhanh. Ký ức đầu tiên về tốc độ của anh là khi anh khoảng 7 tuổi, khi chạy thoát khỏi một con chó.

Năm 14 tuổi, anh đã lập kỷ lục châu Âu ở nhóm tuổi của mình với thành tích 10,83 giây ở nội dung 100 m; đến năm 16 tuổi, anh trở thành VĐV chạy nước rút đầu tiên giành cú đúp 100 m/200 m tại Giải vô địch trẻ thế giới khi giành hai HCV năm 2005. Một năm sau, anh bổ sung thêm huy chương vàng 100 m tại Giải vô địch trẻ thế giới vào bộ sưu tập của mình.

Vào thời điểm đó, Aikines-Aryeetey được xem là một trong những niềm hy vọng lớn nhất của điền kinh Anh tại Olympic London 2012. Nhưng rồi vào năm 2007, anh bị gãy xương sống do căng thẳng ở cả hai đốt sống, phải đeo nẹp trong phần lớn thời gian năm đó. Anh chỉ có thể đi bộ trên máy chứ không thể làm gì khác.

"Cơ bắp của tôi phát triển quá nhanh so với khung xương. Đó là lý do tôi nói đó vừa là may mắn vừa là bi kịch", anh giải thích.

Khi hệ xương của Aikines-Aryeetey phát triển hoàn thiện, những bộ phận khác cũng phải chịu đựng sức mạnh khủng khiếp. Việc sở hữu sức mạnh bùng nổ như vậy thường dẫn đến nhiều chấn thương gân vì cơ bắp của anh quá mạnh.

"Tôi đã bị đứt gân bán gân (ở gân kheo), đứt gân bánh chè, và bị rách dọc gân cơ nhị đầu. Tất cả những điều này thường xảy ra khi tôi sở hữu sức mạnh vượt trội do chất lượng cơ bắp của mình", anh cho biết.

Aikines-Aryeetey gặp nhiều chấn thương do cơ bắp quá mạnh. Ảnh: @aikines/Instagram.

Khả năng giữ vững cơ bắp (và phát triển nó) là điều mà nhiều người sẽ ghen tị. Nhưng với tư cách là một VĐV điền kinh, Aikines-Aryeetey và các HLV của anh luôn phải quản lý nó một cách cẩn thận.

Chưa có HLV nào cho phép anh tập luyện phần thân trên, điều này nghe có vẻ khó tin khi nhìn vào vóc dáng của anh, với cánh tay to hơn cả đùi của người bình thường. "Họ lo lắng tôi sẽ tăng cân thêm. Ngay cả khi xét về khía cạnh thể lực, tôi cũng không được phép tập luyện phần thân trên. Điều đó thực sự gây bất lợi vì khả năng vận động phần thân trên của tôi khá kém".

Việc xác định xem một cá nhân có đột biến gene myostatin hay không bao gồm việc phân lập DNA từ các tế bào trong máu và sau đó xác định trình tự DNA của gene myostatin. Điều này có thể được thực hiện trong phòng thí nghiệm nghiên cứu với chi phí hợp lý, nhưng một phương pháp chẩn đoán được phê duyệt sẽ tốn kém hơn đáng kể.

Aikines-Aryeetey cho biết ông được chẩn đoán thông qua xét nghiệm máu, và theo Lee, xét nghiệm này cho phép đo nồng độ protein myostatin.

Đối với Aikines-Aryeetey, sự nghiệp điền kinh của anh đang đi đến hồi kết.

Cuối năm ngoái, anh bị chấn thương đầu gối nghiêm trọng và không thể tham gia mùa thứ hai của chương trình Gladiators. Nhưng hiện tại, anh đã trở lại tập luyện. Anh thừa nhận được trời phú cho sức mạnh và thể lực vượt trội, nhưng khẳng định đó không phải là lý do dẫn đến thành công của mình.

"Cần rất nhiều nỗ lực và sự cống hiến. Rất nhiều kế hoạch, rất nhiều động tác cụ thể mà tôi cần phải luyện tập. Bạn phải coi cơ thể mình như một khối đất sét. Bạn phải nhào nặn nó theo ý muốn và môn thể thao bạn chơi thực sự quyết định cách cơ thể bạn phản ứng và phát triển", anh nói.

Đinh Phạm

Nguồn Znews : https://znews.vn/bi-kich-cua-nhung-quai-vat-co-bap-post1613159.html