Bí mật sức chịu đựng của nước Nga thời chiến

7 giờ trướcBài gốc

Một góc thủ đô Moskva của Nga. Ảnh: TASS

Bình luận với Trung tâm Phân tích Chính sách châu Âu (cepa.org) mới đây, học giả nghiên cứu Irina Busygina tại Trung tâm Davis về Nghiên cứu Nga và Á-Âu thuộc Đại học Harvard, cùng Mikhail Filippov, Giáo sư Chính trị học tại Khoa Khoa học Chính trị thuộc Đại học bang New York cho rằng, bất chấp làn sóng trừng phạt chưa từng có và áp lực từ cuộc xung đột kéo dài với Ukraine, hệ thống chính trị và kinh tế của Nga vẫn thể hiện một khả năng phục hồi đáng kinh ngạc. Bí mật của sự kiên cường này không nằm ở sự kiểm soát tuyệt đối kiểu cũ, mà ở một mô hình quản trị "lai" đầy linh hoạt giữa Điện Kremlin và các vùng miền.

Các chuyên gia trên lưu ý, nhiều quan sát viên phương Tây đã hiểu sai về cách thức vận hành thực sự của hệ thống Nga hiện nay. Thay vì một cấu trúc "quyền lực theo chiều dọc" cứng nhắc, Nga đang duy trì sự ổn định thông qua một thỏa hiệp đặc biệt: tập trung hóa chính trị hoàn toàn đi kèm với tự do kinh tế tương đối.

Linh hoạt kinh tế và sự chuyển hướng chiến lược

Kể từ khi cuộc chiến tại Ukraine nổ ra, Nga đã đối mặt với gần 24.000 lệnh trừng phạt, trở thành quốc gia bị cấm vận nặng nề nhất thế giới. Tuy nhiên, thay vì tê liệt, các doanh nghiệp Nga đã nhanh chóng thích nghi bằng cách chuyển hướng sang Trung Quốc, Ấn Độ và các nước thuộc "Nam bán cầu". Tài nguyên thiên nhiên khổng lồ đã trở thành nền tảng để Moskva thiết lập những mối quan hệ đối tác mới, thay thế cho các kênh giao thương đã bị phương Tây đóng cửa.

Một yếu tố then chốt khác chính là từ các chính quyền địa phương trên diện tích khổng lồ khoảng 17.100.000 km². Dù Moskva là nơi đưa ra các quyết định chiến lược, nhưng các vùng miền mới là nơi trực tiếp thực hiện cuộc chiến từ việc cung cấp vũ khí đến huy động nhân lực.

Điện Kremlin đảm bảo sự thực thi của các thống đốc không phải bằng cách kiểm soát mọi hành động hành chính, mà thông qua một bộ tiêu chí đánh giá kết quả cụ thể về chính trị, quân sự và tư tưởng. Chừng nào các thống đốc còn đáp ứng được những yêu cầu này, họ sẽ có quyền tự chủ kinh tế và hành chính đáng kể. Các chuyên gia ví đây như một "chiếc lồng rộng rãi" – nơi các quan chức được tự do điều hành nhưng luôn nhận thức rõ "lằn ranh đỏ".

Khác với nền kinh tế chỉ huy và sự kiểm soát thời Liên Xô, mô hình của nước Nga hiện tại hoạt động trong khuôn khổ kinh tế thị trường. Sự tách biệt giữa chính trị và tự do kinh tế là điểm mấu chốt giúp hệ thống duy trì tính hiệu quả trong thời chiến.

Các chuyên gia trên đánh giá hiện tại, không có bằng chứng nào cho thấy sự bất mãn từ cấp cơ sở có thể làm suy yếu hệ thống. Cả Moskva và các chính quyền khu vực đều đang hưởng lợi từ mô hình này. Theo nhận định của họ, hệ thống chỉ có thể bị phá vỡ nếu chính quyền trung ương suy yếu đáng kể và kéo dài đến mức các vùng miền buộc phải quay về chiến lược sinh tồn bằng nguồn lực tự thân – một kịch bản từng xảy ra vào những năm 1990.

Tóm lại, sự kiên cường của hệ thống Nga dưới áp lực thời chiến vẫn sẽ là một thực tế mà phương Tây cần phải nhìn nhận lại.

Công Thuận/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/phan-tichnhan-dinh/bi-mat-suc-chiu-dung-cua-nuoc-nga-thoi-chien-20251221215809669.htm