Truyền thông Mỹ cho biết Hải quân duy trì tám tàu chiến, một tàu đặc nhiệm và một tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân; nhóm tàu sân bay USS Gerald R. Ford dự kiến vào khu vực cùng ba tàu hộ tống và hơn 4.000 quân nhân. Một số hình ảnh vệ tinh cho thấy tiêm kích F-35 hiện diện tại căn cứ của Mỹ ở Puerto Rico. Washington chưa công bố kế hoạch tác chiến cụ thể.
Tàu sân bay USS Gerald R. Ford di chuyển qua eo biển Gibraltar vào ngày 1/10/2025. Ảnh: Hải quân Mỹ
Bối cảnh của các điều động này là tranh cãi kéo dài giữa Mỹ và Venezuela. Washington nhiều lần cáo buộc Caracas liên quan mạng lưới buôn ma túy và duy trì các gói trừng phạt; phía Venezuela bác bỏ, khẳng định bảo vệ chủ quyền và kêu gọi giảm căng thẳng. Một số nguồn tin ở Mỹ nói Nhà Trắng cân nhắc nhiều kịch bản, từ tuần tra chống ma túy mở rộng đến các phương án cứng rắn hơn. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump phủ nhận việc lên kế hoạch tấn công Venezuela, đồng thời không nêu chi tiết về phạm vi những hoạt động bí mật mà cơ quan tình báo có thể thực hiện.
Diễn biến trên biển kéo theo tranh luận pháp lý - nhân quyền. Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc kêu gọi Mỹ chấm dứt các vụ tấn công nhằm vào tàu thuyền bị nghi chở tội phạm ma túy ở Caribe và Đông Thái Bình Dương, cảnh báo nguy cơ vi phạm chuẩn mực quốc tế nếu gây thương vong ngoài khuôn khổ pháp luật. Lời kêu gọi nhấn mạnh yêu cầu minh bạch, thẩm tra độc lập và tuân thủ tiêu chuẩn sử dụng vũ lực trong mọi hoạt động thực thi pháp luật trên biển.
Ở góc nhìn quân sự, việc triển khai nhóm tàu sân bay và F-35 giúp Mỹ tăng năng lực răn đe, giám sát và phản ứng nhanh. Song thời gian triển khai có hạn, đặt ra câu hỏi về mục tiêu thực tế: siết chặt chống ma túy, phát đi thông điệp răn đe, hay thúc đẩy sức ép chính trị. Với Venezuela, ưu tiên là tránh tính toán sai lầm trước mật độ quân sự gia tăng; với Mỹ, trọng tâm là xác định rõ mục tiêu có thể đo đếm và cơ chế phối hợp khu vực.
Tổng thể, biển Caribe "dậy sóng" khi hiện diện quân sự tăng, lập trường chính trị giữa các bên còn khác biệt và khung pháp lý quốc tế được nhắc lại. Hướng đi tiếp theo phụ thuộc vào mức độ minh bạch trong triển khai, hiệu quả kênh đối thoại, và khả năng chuyển các tuyên bố về chống ma túy - giảm căng thẳng thành bước đi cụ thể để hạ nhiệt khu vực.
Như Thảo