Biến đổi khí hậu tấn công các thành phố lớn

10 giờ trướcBài gốc

Biến đổi rõ rệt ở các thành phố

Một nghiên cứu do tổ chức từ thiện WaterAid ủy quyền cho biết, biến đổi khí hậu đã tấn công các thành phố lớn trên khắp thế giới, mang đến những thay đổi chết người giữa thời tiết cực kỳ ẩm ướt và khô hạn khi cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng trầm trọng.

Hàng chục thành phố, trong đó có Lucknow (Ấn Độ), Madrid (Tây Ban Nha) và Riyadh (Saudi Arabia) đã phải chịu đựng sự biến đổi khí hậu trong 20 năm qua, chuyển từ cực kỳ khô sang cực kỳ ẩm ướt hoặc ngược lại. Báo cáo đã phân tích 100 thành phố đông dân nhất, cộng với 12 thành phố được chọn và phát hiện ra rằng, 95% trong số đó cho thấy xu hướng rõ rệt về thời tiết ẩm ướt hơn hoặc khô hơn.

Một con phố ở tỉnh Chiết Giang (Trung Quốc) bị ngập lụt vào năm 2017.

Biến đổi khí hậu của các thành phố có thể khiến người dân phải chịu lũ lụt và hạn hán tồi tệ hơn, phá hủy khả năng tiếp cận nước sạch, vệ sinh và thực phẩm, di dời cộng đồng và lây lan dịch bệnh. Các thành phố có cơ sở hạ tầng nước vốn đã kém, như Karachi (Pakistan) và Khartoum (Sudan) là những nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Các thành phố trên khắp thế giới đều bị ảnh hưởng nhưng dữ liệu cho thấy một số xu hướng theo khu vực, khi tình trạng khô hạn đang tấn công châu Âu, bán đảo Ả Rập và phần lớn nước Mỹ, trong khi các thành phố ở Nam và Đông Nam Á đang hứng chịu những trận mưa lớn hơn.

Phân tích sự hỗn loạn khí hậu đang diễn ra ở các khu vực đô thị do hiện tượng nóng lên toàn cầu cho thấy, quá ít hoặc quá nhiều nước là nguyên nhân gây ra 90% thảm họa khí hậu. Hơn 4,4 tỷ người sống ở các thành phố và cuộc khủng hoảng khí hậu đã được biết đến là nguyên nhân gây ra các thảm họa thời tiết cực đoan riêng lẻ trên khắp hành tinh.

GS Katerina Michaelides tại Đại học Bristol (Vương quốc Anh) cho biết, nghiên cứu cho thấy biến đổi khí hậu có sự khác biệt đáng kể trên toàn thế giới. Trong khi đó, đồng tác giả của bà Michaelides - GS Michael Singer tại Đại học Cardiff coi mô hình này là “sự kỳ lạ toàn cầu”. “Hầu hết những nơi chúng tôi xem xét đều đang thay đổi theo một cách nào đó, nhưng không phải lúc nào cũng có thể dự đoán được” - ông Singer nói.

Khó khăn trong việc ứng phó

Theo bà Michaelides, việc ứng phó với tình trạng biến động và đảo lộn khí hậu ở các thành phố là vô cùng khó khăn. Nhiều thành phố đã phải đối mặt với các vấn đề về cung cấp nước, nước thải và phòng, chống lũ lụt khi dân số tăng nhanh. Nhưng sự nóng lên toàn cầu còn làm trầm trọng thêm tình trạng này, khi cơ sở hạ tầng ở các quốc gia giàu có thường được thiết kế cho một loại hình khí hậu không còn tồn tại. Trong khi nhiều hiện tượng khí hậu cực đoan khiến việc thiết lập cơ sở hạ tầng cần thiết trở nên khó khăn hơn ở các quốc gia thu nhập thấp.

Làm việc tại Nairobi (Kenya), bà Michaelides cho biết: “Người dân đã phải vật lộn với tình trạng thiếu nước, mùa màng thất bát, gia súc chết, hạn hán thực sự ảnh hưởng đến sinh kế và cuộc sống của họ trong nhiều năm. Tiếp theo là mưa quá nhiều, mọi thứ đều bị ngập lụt, họ mất thêm gia súc, cơ sở hạ tầng của thành phố bị quá tải, nước bị ô nhiễm và sau đó mọi người bị bệnh”.

Phân tích mới đã xem xét những thay đổi về điều kiện cực đoan ẩm ướt và khô hạn trong 40 năm qua tại 112 thành phố lớn trên thế giới và phát hiện ra rằng, 17 thành phố đã bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi đột ngột của khí hậu, phải chịu đựng những điều kiện cực đoan thường xuyên hơn của cả điều kiện ẩm ướt và khô hạn.

Những thay đổi đột ngột lớn nhất được ghi nhận ở Hàng Châu (Trung Quốc), siêu đô thị Jakarta (Indonesia) và Dallas ở Texas (Mỹ). Các thành phố bị thay đổi đột ngột khác bao gồm Baghdad (Iraq), Bangkok (Thái Lan), Melbourne (Australia) và Nairobi (Kenya). Sự thay đổi nhanh chóng giữa các điều kiện ẩm ướt và khô hạn khiến các thành phố khó chuẩn bị và phục hồi, gây tổn hại đến cuộc sống và sinh kế.

Các nhà nghiên cứu cũng đánh giá mức độ dễ bị tổn thương về mặt xã hội và chất lượng cơ sở hạ tầng tại các thành phố. Các thành phố có mức tăng lớn nhất về nguy cơ khí hậu kết hợp với mức độ dễ bị tổn thương cao nhất là Khartoum ở Sudan, Faisalabad ở Pakistan và Amman ở Jordan.

Xu hướng biến đổi khí hậu cũng được ghi nhận ở những thành phố có sự thay đổi ít rõ rệt hơn. Những nơi trở nên khô hạn trong 40 năm qua gồm: Paris (Pháp), Los Angeles (Mỹ), Cape Town (Nam Phi) và Rio de Janeiro (Brazil). Nhiều nơi trở nên ẩm ướt hơn nằm ở Nam Á như Mumbai (Ấn Độ), Lahore (Pakistan) và Kabul (Afghanistan).

Theo GS Sonia Seneviratne, tại ETH Zurich (Thụy Sĩ) - tác giả điều phối chính của Ủy ban Liên Chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) về các sự kiện thời tiết và khí hậu cực đoan, kết quả chung của nghiên cứu mới này phù hợp với báo cáo gần đây nhất của IPCC, trong đó phát hiện ra rằng, có những khu vực có cùng một lúc 2 xu hướng, cả lượng mưa lớn và hạn hán đều tăng.

Ông Singer cho biết: “Chúng tôi hy vọng báo cáo của mình có thể thu hút sự chú ý của toàn cầu về những thách thức của biến đổi khí hậu liên quan đến nước. Có lẽ nó sẽ dẫn đến một việc làm thực tế hơn về sự hỗ trợ với biến đổi khí hậu, những thách thức mà mọi người đang phải đối mặt, thay vì chỉ chấp nhận rằng chúng ta không đủ khả năng chi trả”.

Bà Sol Oyuela - Giám đốc điều hành của WaterAid - cảnh báo: Điều gì sẽ xảy ra khi 4 tỷ người vốn đã phải đối mặt với tình trạng thiếu nước đạt đến điểm giới hạn khi lương thực, sức khỏe, năng lượng, thiên nhiên, nền kinh tế và an ninh phụ thuộc vào nước bị đẩy đến bờ vực? Đây là lúc cần hành động tập thể khẩn cấp, để các cộng đồng có thể phục hồi sau thảm họa và sẵn sàng cho bất kỳ tương lai nào.

Hà Anh

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/bien-doi-khi-hau-tan-cong-cac-thanh-pho-lon-10301552.html