Hành trình ba thập kỷ của HTX Thanh Bình là minh chứng sống động cho lời dạy của Bác Hồ khi nói về mô hình HTX là: "Hợp vốn, hợp sức với nhau, vốn nhiều, sức mạnh thì khó nhọc ít mà lợi ích nhiều".
Khởi đầu chông gai và tầm nhìn chiến lược
Hành trình của HTX Thanh Bình bắt đầu từ ngày 25/8/1988, khi một tổ hợp tác nhỏ được thành lập bởi 3 cựu chiến binh cùng chung chí hướng. Họ góp vốn để xây dựng lò vôi và làm dịch vụ vận tải, với trụ sở đặt tại thôn Chè 6, xã Lưỡng Vượng, huyện Yên Sơn (nay là phường An Tường, tỉnh Tuyên Quang). Giai đoạn đầu vô cùng gian nan: vốn ít, phương tiện thô sơ, việc kinh doanh gặp nhiều khó khăn, khiến HTX liên tiếp bị lỗ trong hai năm đầu.
Phân loại rác là một trong những hoạt động được chú trọng tại HTX.
Trong bối cảnh đó, những người đứng đầu HTX đã thể hiện tầm nhìn sắc bén. Nhận thấy thị trường vật liệu xây dựng và vận tải đang phát triển mạnh mẽ sau khi xóa bỏ bao cấp, họ đã đẩy mạnh sản xuất vôi, cung cấp cho 7 tỉnh miền núi phía Bắc và kịp thời phục vụ nhu cầu xây dựng của người dân. Lợi nhuận từ hoạt động này đã giúp HTX vực dậy, tích lũy vốn và tìm hướng đi mới. Đến năm1995, HTX chính thức được thành lập theo Quyết định số 196/QĐ-UB của UBND huyện Yên Sơn, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng.
Đến nay, HTX Thanh Bình đã phát triển vững mạnh với hơn 100 thành viên, chủ yếu là các cựu chiến binh, con em cựu chiến binh và gia đình chính sách. Với 47 xe ô tô các loại, HTX không chỉ hoạt động trong lĩnh vực vận tải khách, vật liệu mà còn mở rộng sang dịch vụ vệ sinh môi trường.
Biến rác thải thành tài nguyên
Điểm nhấn làm nên sự khác biệt và vị thế của HTX Thanh Bình chính là hai sáng kiến đột phá về môi trường đã được công nhận. Thay vì chỉ đơn thuần thu gom và xử lý, HTX đã chủ động vận động người dân tham gia quá trình này, biến rác thải từ gánh nặng thành nguồn lợi kinh tế.
Trong đó, điểm nhấn quan trọng đầu tiên là HTX đã vận động nhân dân phân loại rác tại nguồn. HTX đã tuyên truyền, khuyến khích hơn 100 tổ dân phố, 12 xã, phường và 2 thị trấn tham gia phân loại rác tại nhà. Rác hữu cơ được HTX thu gom để xử lý thành phân bón, trong khi rác thải nhựa và ni lông được bán cho các đơn vị tái chế. Nhờ sáng kiến này, lượng rác phải tiêu hủy đã giảm đáng kể, tới 45%. Đây là một thành tựu to lớn, không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn tiết kiệm hàng ngàn mét khối đất dùng để chôn lấp và hạn chế khói bụi nếu phải đốt.
Ủ rác thành phân hữu cơ giúp nâng cao hiệu quả kinh tế.
Bên cạnh đó, HTX đã hợp tác với nông dân để ủ rác hữu cơ thành phân bón. Đây là một mô hình liên kết sản xuất hiệu quả, mang lại lợi ích kép. HTX đã ủng hộ tổng cộng 65 hố ủ rác trị giá 32.500.000 đồng, 350 gói chế phẩm sinh học trị giá 15.000.000 đồng và 650 thùng rác trị giá 19.500.000 đồng cho các xã, phường. Rác hữu cơ được đưa về các vườn cây để ủ cùng chế phẩm sinh học, tạo ra loại phân bón hữu cơ chất lượng cao. Sản phẩm sau khi ủ tơi, xốp, mịn, không gây mùi hôi, rất phù hợp để bón cho các loại cây trồng như hoa, cây cảnh, cây ăn quả, cây chè bát tiên… Việc này không chỉ giảm chi phí mua phân bón cho nông dân mà còn giúp tăng thu nhập, với giá trị lên tới trên 10 triệu đồng/ha cây trồng.
Những sáng kiến này đã khẳng định tầm nhìn của HTX Thanh Bình trong việc phát triển kinh tế bền vững và hỗ trợ thành viên, người lao động có việc làm, nâng cao thu nhập.
Gắn kết xã hội và đóng góp vì người nghèo
Không chỉ tập trung vào sản xuất kinh doanh, HTX Thanh Bình còn là một tấm gương sáng về trách nhiệm xã hội. Với triết lý "phát triển để sẻ chia", HTX luôn quan tâm chăm lo đời sống cho thành viên. Mỗi khi có thành viên ốm đau, hiếu hỷ, HTX đều có quà thăm hỏi, phúng viếng kịp thời. Đặc biệt, 100% thành viên HTX không mắc các tệ nạn xã hội, thể hiện sự đoàn kết và nỗ lực xây dựng một tập thể văn minh, lành mạnh.
Những đóng góp của HTX Thanh Bình cho cộng đồng cũng rất đáng trân trọng. Trong những năm qua, HTX đã tích cực tham gia và đẩy mạnh các phong trào tại địa phương, từ ủng hộ quỹ vì người nghèo, đồng bào bị lũ lụt cho đến xây dựng cơ sở hạ tầng. Trong đó, HTX đã đóng góp vào Quỹ vì người nghèo tổng cộng 381 triệu đồng.
Con số trên không chỉ thể hiện khả năng kinh tế mà còn cho thấy một tấm lòng nhân ái, một tinh thần vì cộng đồng, vì người nghèo của HTX Thanh Bình. Họ không chỉ làm giàu cho mình mà còn góp phần vào việc giảm nghèo bền vững và xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.
Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, HTX Thanh Bình đã được ghi nhận bằng nhiều danh hiệu và giải thưởng cao quý từ các cấp. Gần đây nhất, HTX đã vinh dự nhận giải thưởng "Ngôi sao Hợp tác xã" trong hai năm liên tiếp 2024 và 2025.
Bên cạnh các danh hiệu trong nước, HTX Thanh Bình còn được vinh dự đi thuyết trình tại 6 nước ASEAN và được công nhận là đơn vị tiêu biểu của khối.
Nhìn lại chặng đường đã qua, HTX Thanh Bình đã vượt qua vô vàn khó khăn để đạt được những thành tựu đáng nể, khẳng định sự kiên trì, nỗ lực của tập thể HTX.
Dưới sự hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh và chính quyền các cấp, tin rằng HTX Thanh Bình chắc chắn sẽ tiếp tục gặt hái thành công, trở thành một hình mẫu tiêu biểu không chỉ ở Tuyên Quang mà còn trên cả nước, góp phần đưa kinh tế hợp tác phát triển bền vững và mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho các thành viên và cộng đồng.
Thành An