Biểu tượng văn hóa ở An Giang

5 giờ trướcBài gốc

Đông đảo người dân về dâng hương tại Lễ hội Đình thần Nguyễn Trung Trực.

Nhiều hoạt động tôn vinh người anh hùng áo vải

Lễ hội truyền thống kỷ niệm 157 năm ngày Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực hy sinh năm nay sẽ diễn ra trong 3 ngày, từ 17-19/10 (ngày 26-28/8 âm lịch), tại phường Rạch Giá. Lễ hội nhằm tôn vinh cuộc đời, chiến công và sự hy sinh anh dũng của vị anh hùng áo vải Nguyễn Trung Trực.

Đặc điểm riêng có của Lễ giỗ cụ Nguyễn là tính gắn kết cộng đồng, thể hiện qua tinh thần tự giác, thiện nguyện của người dân tham gia, từ đó nhân lên tinh thần yêu nước trong mỗi người dân. Lễ hội đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Năm nay, các nghi thức phần lễ được tổ chức trang nghiêm: Lễ thắp hương tại bia ghi dấu nơi anh hùng bị hành hình; lễ dâng hương của các đoàn đại biểu và lễ dâng hương trọng thể tại Công viên tượng đài Nguyễn Trung Trực sáng ngày 18/10.

Cùng với đó, liên hoan sân khấu thanh niên với chủ đề “Khí phách người anh hùng dân tộc” sẽ được tổ chức mang đến cho tuổi trẻ cơ hội thể hiện tình cảm, sự ngưỡng mộ và học tập tinh thần quật cường của vị anh hùng.

Các tuyến đường chính ở phường Rạch Giá đã treo lồng đèn trang trí phục vụ Lễ giỗ cụ Nguyễn.

Phần hội diễn ra xuyên suốt tháng 10/2025 với nhiều hoạt động đặc sắc: Không gian đờn ca tài tử Nam Bộ, giải Vovinam, hội thi đờn ca tài tử, triển lãm thư pháp và ảnh nghệ thuật, triển lãm ảnh nghệ thuật, không gian thư pháp, biểu diễn Lân-Sư-Rồng, đêm hội hoa đăng cầu quốc thái dân an… Tất cả đã tạo nên bức tranh văn hóa phong phú, mang đậm dấu ấn phường Rạch Giá, nơi gắn bó mật thiết với tên tuổi Nguyễn Trung Trực.

Lễ hội hằng năm còn là cơ hội để quảng bá du lịch và các sản phẩm đặc trưng của địa phương. Theo Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch tỉnh An Giang, dịp này, đơn vị tổ chức “Ngày hội Bánh dân gian Nam Bộ-An Giang” kết hợp hội chợ xúc tiến du lịch, thương mại-sản phẩm OCOP lần thứ II/2025, với chủ đề “Hương sắc An Giang” từ ngày 18-26/10, tại phường Long Xuyên, tỉnh An Giang.

Ngày hội quy tụ hơn 300 gian hàng, tôn vinh giá trị văn hóa ẩm thực truyền thống Nam Bộ thông qua các loại bánh dân gian, quảng bá hình ảnh con người, văn hóa và du lịch An Giang, góp phần mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm OCOP. Đồng thời, tạo không gian giao lưu, thúc đẩy xúc tiến thương mại, du lịch, đầu tư.

Hoa đăng chuẩn bị Lễ hội Đình thần Nguyễn Trung Trực.

Tỉnh An Giang kỳ vọng Lễ giỗ cụ Nguyễn sẽ tiếp tục trở thành điểm hẹn văn hóa-du lịch đặc sắc, là niềm tự hào của đồng bào Nam Bộ và cả nước. Qua đó, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa ẩm thực truyền thống Nam Bộ, góp phần lan tỏa thông điệp về một An Giang năng động, thân thiện, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.

Gắn kết cộng đồng

Còn 3 ngày nữa mới diễn ra chính thức Lễ giỗ cụ Nguyễn, nhưng từ hôm nay, 14/10, ông Trần Văn Nam (70 tuổi), ngụ phường Châu Đốc, tỉnh An Giang đã đến phường Rạch Giá làm những công việc “hậu cần”, chuẩn bị củi, gạo, nước, rau, quả… phục vụ khách thập phương.

Hơn 15 năm nay, năm nào cũng vậy, ông Nam đến trước lễ khoảng 5-7 ngày để đến phục vụ. Trước đó, ông thu xếp công việc gia đình, vận động người thân, quen biết đóng góp các nhu yếu phẩm cần thiết chuẩn bị mang về Rạch Giá làm giỗ cụ Nguyễn. “Tôi chuẩn bị củi, dụng cụ để nấu cơm, đổ bánh xèo phục vụ bà con gần xa. Mỗi người một việc, nhưng tựu chung là hướng lòng thành nhớ về cụ Nguyễn”, ông Nam chia sẻ.

Hàng nghìn người thiện nguyện phục vụ Lễ giỗ cụ Nguyễn.

Ông Phan Văn Thi (còn gọi là Tám Thi, 74 tuổi), ngụ phường Tịnh Biên, tỉnh An Giang có hơn 25 năm liền làm từ thiện phục vụ Lễ giỗ cụ Nguyễn. Năm nào cũng vậy, trước lễ khoảng 20-30 ngày, ông thu xếp công việc gia đình, lên kế hoạch vận động người thân đóng góp gạo, rau, củ, quả chuẩn bị làm giỗ cụ Nguyễn.

Như mọi năm, nhóm từ thiện của ông Tám Thi có khoảng 100 người, được giao phụ trách một số trại cơm, cùng với đổ bánh xèo phục vụ thực khách miễn phí. “Nhóm của tôi chia thành nhiều tổ, làm các việc pha bột, lặt rau, làm nước chấm, đổ bánh... Mỗi người một việc, nhưng rôm rả trong bầu không khí lễ hội vui tươi, đầm ấm”, ông Tám Thi bộc bạch.

Hàng nghìn chiếc võng phục vụ miễn phí người dân về dự Lễ giỗ cụ Nguyễn.

Năm nay, anh Đặng Tuấn Anh, quản lý Hệ thống nhà hàng Bọt Biển-Liu Riu và anh Danh Việt Thắng, doanh nghiệp Ánh Lộc, ngụ phường Rạch Giá chuẩn bị 1.000 cái võng phục vụ miễn phí bà con gần xa.

Anh Đặng Tuấn Anh cho biết: “Với sự hỗ trợ của Ban bảo vệ Di tích lịch sử văn hóa mộ và đình Nguyễn Trung Trực, chúng tôi chủ động chuẩn bị sắt, võng từ rất sớm. Hiện tại anh em trong đội đã dựng và làm xong 1.000 cái võng, giúp bà con gần xa về dự giỗ cụ Nguyễn nằm nghỉ ngơi”.

Phó trưởng Ban Bảo vệ Di tích lịch sử văn hóa mộ và đình Nguyễn Trung Trực, Nguyễn Phước Hoa cho biết, hằng năm, Lễ giỗ cụ Nguyễn có khoảng 3.000 lượt người đến phục vụ cho khoảng 1,2 đến 1,3 triệu lượt người đến ăn, uống miễn phí. Từ trước đó khoảng 1 tháng, Ban tổ chức đã tiếp nhận gạo, đường cát, đậu nành, nếp và cùng nhiều vật phẩm cúng tế… từ các nhà hảo tâm. Ngoài ra, tại Lễ giỗ cụ Nguyễn, ban tổ chức bố trí nhiều trại cơm đãi ăn, nước chai nước và hàng nghìn cái võng phục vụ miễn phí bà con gần xa. Từ năm 2006 đến nay, mỗi năm tỉnh An Giang thành lập Ban tổ chức Lễ Đình thần Nguyễn Trung Trực chuẩn bị các công việc phục vụ lễ hội.

Nhiều người lớn tuổi làm công tác thiện nguyện phục vụ Lễ giỗ cụ Nguyễn.

Phường Rạch Giá là nơi tổ chức Lễ giỗ cụ Nguyễn, vì vậy, trước đó chính quyền, đoàn thể địa phương đã vận động nhân dân ở các trục đường chính trong nội ô thành phố Rạch Giá làm vệ sinh sạch đường phố, treo đèn lồng, làm cộ hoa, cờ... để tăng thêm không khí nô nức, vui tươi… Tất cả cùng chuẩn bị giỗ cụ Nguyễn tươm tất, tôn vinh người anh hùng của dân tộc và thể hiện đạo lý "Uống nước nhờ nguồn" ngàn đời của dân tộc.

Người dân thắp hương tại Công viên tượng đài Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực.

Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực tên thật là Nguyễn Văn Lịch (còn gọi là Quản Chơn, Quản Lịch), sinh năm 1838, tại Bình Nhật, huyện Cửa An, phủ Tân An, nay thuộc xã Bình Đức, huyện Bến Lức, tỉnh Long An trước đây (hiện tại là tỉnh Tây Ninh) trong một gia đình làm nghề chài lưới. Ông là người rất tinh thông võ nghệ, am hiểu sách thánh hiền, tính tình cương trực, .

Khi thực dân Pháp xâm lược nước ta, ông được tuyển chọn vào đội nông binh dưới quyền chỉ huy của lãnh binh Trương Định. Năm 1861, thực dân Pháp tấn công thành Gia Định lần thứ hai, ông cùng đội nông binh tham gia bảo vệ Kỳ Hòa (Gia Định) dưới trướng Thống đốc Quân vụ đại thần Nguyễn Tri Phương.

Sau khi thành Gia Định thất thủ lần thứ hai (tháng 2/1861), ông tập hợp những người yêu nước hoạt động kháng Pháp ở vùng Tây Nam Bộ, tiêu biểu là trận chiến dùng hỏa công đốt cháy và nhấn chìm tiểu pháo hạm Hy vọng (L’Espérance) và tiến công tiêu diệt toàn bộ lính Pháp trú tại đồn Kiên Giang. Sau đó, quân Pháp đã bắt được ông, đem xử chém tại Rạch Giá, khi đó ông mới 30 tuổi…

Tinh thần chống giặc ngoại xâm của cụ Nguyễn đã được “Dân thờ, nước nhớ” sâu đậm. Tại Kiên Giang (cũ) có 15 điểm di tích, cơ sở thờ tự tổ chức Lễ giỗ Nguyễn Trung Trực như ở Hòn Đất, Phú Quốc, Châu Thành, Tân Hiệp... Ngoài ra, nhiều tỉnh, thành cũng có đình thờ Nguyễn Trung Trực.

QUỐC TRINH

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/bieu-tuong-van-hoa-o-an-giang-post915289.html