Bộ Công Thương chuẩn bị kịch bản ứng phó với căng thẳng thương mại

5 giờ trướcBài gốc

Theo Bộ Công Thương, thương mại thế giới nổi lên 3 xu hướng rõ rệt gồm "phi toàn cầu hóa" hay phân mảnh trong thương mại quốc tế khiến các công cụ thuế quan được sử dụng trở lại. Bên cạnh đó, xu hướng bảo hộ thị trường thông qua các biện pháp kỹ thuật, rào cản thương mại hay các biện pháp phòng vệ thương mại cũng xuất hiện nhiều. Cuối cùng là các động thái chính sách khó đoán định khiến chuỗi cung ứng và sản xuất bị xáo trộn, tổn thương, thậm chí đứt gãy.

Trong khi đó, các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam ngày càng quan tâm nhiều đến các vấn đề phát triển bền vững, chống biến đổi khí hậu, an toàn cho người tiêu dùng... Mặt khác, các nước nhập khẩu cũng từng bước triển khai việc áp dụng những tiêu chuẩn và quy định mới liên quan đến chuỗi cung ứng, nguyên liệu, lao động, môi trường... khắt khe hơn với sản phẩm nhập khẩu.

Những diễn biến trên thị trường quốc tế từ đầu năm đến nay đang phản ánh rõ ràng xu hướng trên và ảnh hưởng mạnh mẽ đến đà hồi phục của thị trường thế giới, đặc biệt là khu vực thị trường châu Âu - châu Mỹ vốn là địa bàn xuất nhập khẩu trọng điểm của Việt Nam.

Đặc biệt, đầu tháng 2/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kích hoạt điều khoản về tình trạng khẩn cấp quốc gia theo Đạo luật Thẩm quyền kinh tế khẩn cấp (IEEPA) với lý do để đối phó với tình trạng người nhập cư bất hợp pháp và chất gây nghiện vận chuyển trái phép vào Mỹ. Qua đó, làm căn cứ pháp lý cho việc áp thuế quan bổ sung 25% với hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico, 10% với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.

Ngay sau đó, Canada và Mexico đã tiến hành các cuộc đàm phán với Mỹ và tạm thời được miễn trừ mức thuế nhập khẩu trong vòng 30 ngày. Tuy nhiên, mức thuế và thời hạn áp dụng vẫn được giữ nguyên đối với Trung Quốc dẫn tới việc Trung Quốc áp thuế trả đũa và hạn chế xuất khẩu nhiều loại khoáng sản quan trọng tới Mỹ.

Thời gian tới, ngành công thương dự kiến tập trung đồng bộ, hiệu quả các giải pháp nhằm hạn chế những rủi ro và thúc đẩy xuất khẩu.

Trước diễn biến phức tạp của thị trường thế giới, Bộ Công Thương đã chỉ đạo các vụ thị trường nước ngoài, hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài nắm bắt thông tin diễn biến tình hình thị trường, biến động về kinh tế, chính trị, chính sách trong khu vực và trên thế giới ảnh hưởng tới thương mại với Việt Nam nhằm kịp thời tham mưu cho Chính phủ các phản ứng chính sách phù hợp.

Cụ thể, cơ quan quản lý sẽ tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng tận dụng lợi thế cạnh tranh, 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) và gần 70 cơ chế hợp tác song phương hiện có với các nước để khai thác có hiệu quả các thị trường trọng điểm và thị trường truyền thống, phát triển các thị trường nhỏ, thị trường ngách, khai mở những thị trường tiềm năng mới.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương xác định sẽ tiếp tục triển khai mạnh mẽ chiến lược đa dạng hóa xuất khẩu tới các thị trường tiềm năng, thông qua việc nghiên cứu, phổ biến thông tin, cơ hội tới các doanh nghiệp, đề xuất đàm phán các FTA mới với các thị trường có nhiều tiềm năng, tăng cường công tác xúc tiến thương mại, đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường này.

Thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ kiến nghị Chính phủ cho phép thiết lập mới, tăng cường sự hiện diện của đại diện thương mại Việt Nam (các Thương vụ thuộc Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài) tại các thị trường tiềm năng nhằm phục vụ phát triển hoạt động ngoại thương của đất nước, hỗ trợ bảo vệ lợi ích kinh tế, thương mại của Việt Nam, thương nhân Việt Nam trong hoạt động ngoại thương.

Cùng với đó, Bộ Công Thương cũng tăng cường cung cấp thông tin cập nhật về biến động và xu hướng của thị trường xuất/nhập khẩu lớn, kèm theo đánh giá về thách thức, cơ hội để doanh nghiệp xây dựng chiến lược/kế hoạch thích ứng phù hợp. Mặt khác, tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành trong việc đẩy mạnh việc thực hiện đề án của Chính phủ về "Tăng cường quản lý nhà nước về chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ" nhằm tăng cường chống gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp; xử lý nghiêm các vi phạm.

Đối với thị trường Mỹ, Bộ Công Thương cho biết về quan hệ kinh tế, thương mại, 2 nền kinh tế mang tính chất bổ trợ, cơ cấu xuất khẩu và ngoại thương của 2 nước không cạnh tranh trực tiếp mà có sự bổ sung cho nhau.

Trong thời gian tới, Bộ Công Thương đánh giá trụ cột kinh tế, thương mại sẽ tiếp tục phát triển ổn định trong tổng thể quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam và Mỹ.

Ngoài ra, Bộ Công Thương dự báo nếu Mỹ áp dụng bổ sung thuế 25% với toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ các nước, Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội tiếp tục xuất khẩu vì thực tế, năng lực sản xuất của các nhà sản xuất thép, nhôm của Mỹ chưa thể đáp ứng ngay nhu cầu trong nước. Tuy nhiên, biên độ lợi nhuận của các doanh nghiệp xuất khẩu sẽ có thể giảm xuống.

Vĩnh Tế

Nguồn DNSG : https://doanhnhansaigon.vn/bo-cong-thuong-chuan-bi-kich-ban-ung-pho-voi-cang-thang-thuong-mai-316025.html