Chăm sóc con nhỏ trong những năm đầu đời khiến nhiều bậc cha mẹ kiệt sức. Ảnh: J.K.
Trên thế giới này, để tốt nghiệp, học sinh phải vượt qua kỳ thi và nhận bằng tốt nghiệp; nhân viên muốn làm việc hiệu quả phải trải qua quá trình đào tạo và nắm vững các kỹ năng cần thiết trước khi chính thức nhậm chức.
Còn công việc làm cha mẹ không cần bất kỳ sự đào tạo, kỳ thi hay chứng nhận nào để đảm nhận vai trò này. Ngay cả trong số những người đã trở thành cha mẹ, chỉ có một số ít chuẩn bị sẵn sàng để chào đón sự ra đời của một sinh linh mới.
Trong khi phần lớn các bậc cha mẹ đón nhận trách nhiệm thiêng liêng này mà không hề có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, và chỉ biết chào đón sự xuất hiện của con mình một cách vội vàng, đầy bỡ ngỡ.
Hiện nay, trên mạng xã hội xuất hiện nhiều lời chỉ trích nhắm tới các bậc cha mẹ với lý do rằng việc làm cha mẹ không yêu cầu thi cử hay đào tạo trước khi đảm nhiệm trách nhiệm này. Những lời buộc tội như vậy không phải là không có căn cứ, phản ánh đúng thực trạng của nhiều bậc cha mẹ ngày nay, khi việc sinh con đôi lúc được thực hiện một cách tùy tiện mà không có sự chuẩn bị đầy đủ.
Thêm vào đó, do ảnh hưởng của những quan niệm truyền thống, một số thanh niên khi đến tuổi lập gia đình cảm thấy áp lực khi phải kết hôn và sinh con để “nối dõi tông đường”. Họ sợ nếu không làm vậy sẽ có lỗi với cha mẹ mình.
Thực ra, mỗi sinh mệnh mới đều nên được sinh ra trong niềm hy vọng và sự khát khao về một tương lai tốt đẹp từ phía cha mẹ, để đứa trẻ cảm thấy được trân trọng hơn. Nếu một đứa trẻ ra đời chỉ vì ngoài ý muốn, thì hành trình trưởng thành của nó cũng sẽ đầy rẫy những bất ngờ và lo sợ. Vì vậy, đừng bao giờ coi việc có con là điều đơn giản, và cũng đừng nghĩ rằng việc nuôi dạy con cái là dễ dàng.
Chỉ khi có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về tâm lý trước khi bước vào hành trình làm cha mẹ, mỗi người mới có thể đảm nhiệm tốt vai trò đồng hành cùng con trên đường đời. Dù việc này không đòi hỏi bằng cấp, nhưng cha mẹ cần đặt ra những tiêu chuẩn cao hơn cho chính mình, để không ngừng phát triển và vững bước trên hành trình trở thành những vị phụ huynh tốt.
Đọc đến đây, có thể một số bậc cha mẹ sẽ nóng lòng hỏi: “Vậy hãy nói cho tôi biết làm thế nào để trở thành cha mẹ tốt đi.” Đừng vội, bởi đây là một việc không thể hấp tấp. Việc trở thành cha mẹ tốt không phải là một đích đến nhanh chóng mà là cả một quá trình dài. Có rất nhiều yếu tố liên quan mà chúng ta cần thảo luận và tìm hiểu dần dần.
Như nhân vật người cha trong bộ phim Lớp bổ túc Dải Ngân Hà đã nói: “Bố cũng là lần đầu tiên được làm bố.” Câu nói này chắc chắn sẽ khiến nhiều ông bố vừa mới có con đầu lòng đồng cảm.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, mỗi đứa trẻ là một cá thể độc lập, là sự tồn tại duy nhất không thể thay thế. Vì vậy, ngay cả trong một gia đình có con thứ hai hay thứ ba, đối với đứa trẻ đó, người cha vẫn là lần đầu tiên làm cha. Điều này có nghĩa là, dù có bao nhiêu con, cha mẹ cũng phải dồn toàn tâm toàn ý vào việc nuôi dạy mỗi đứa trẻ.
Vì vậy, khi đã bước chân vào hành trình làm cha mẹ, chúng ta phải luôn duy trì tinh thần ham học hỏi, không ngừng cập nhật quan niệm giáo dục phù hợp với thời đại. Điều quan trọng là phải theo kịp sự phát triển của con cái, cùng con tiếp cận và thích nghi với thế giới đang thay đổi từng giây từng phút này.
Phàn Tổ An/ Skymomy & NXB Dân trí