Bộ Giáo dục và Đào tạo lên tiếng về tình trạng lạm thu tái diễn nhiều năm

3 giờ trướcBài gốc

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Tấn Dũng. Ảnh: VGP

Tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9/2025, chiều ngày 5/10, Mekong ASEAN đặt câu hỏi:Tình trạng lạm thu tái diễn nhiều năm, dù đã có nhiều văn bản chỉ đạo chấn chỉnh, nhưng những khoản đóng góp xã hội hóa tự nguyện vẫn bị biến tướng thành bắt buộc. Bộ Giáo dục và Đào tạo có biện pháp gì để phân định rõ ràng, tránh tình trạng ép buộc phụ huynh? Giải pháp cụ thể để giải quyết dứt điểm tình trạng lạm thu trong năm học 2025 - 2026 là gì?

Trả lời câu hỏi, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Tấn Dũng cho biết, trong thời gian vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng chính quyền các địa phương đã có nhiều văn bản chấn chỉnh tình trạng lạm thu của các cơ sở giáo dục.

Năm học 2025 -2026, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có văn bản 5542 ngày 12/9/2025 gửi các Bộ, ngành, địa phương, các cơ sở giáo dục về thực hiện chính sách học phí, miễn giảm học phí và các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo. Bộ Giáo dục và Đào tạo có 9 nhóm giải pháp ngắn và dài hạn để chấn chỉnh tình trạng lạm thu.

Thứ nhất, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có văn bản yêu cầu các cấp, các ngành thực hiện nghiêm chính sách giáo dục cũng như các quy định về học phí, miễn giảm, hỗ trợ về học phí theo đúng Nghị định 238 ngày 3/9/2025 của Chính phủ.

Thứ hai, quy định các khoản thu dịch vụ phục vụ hỗ trợ hoạt động giáo dục-đào tạo phải được cơ quan có thẩm quyền quyết định. Nghiêm cấm tất cả các trường hợp, cơ sở giáo dục tự đặt ra các khoản thu trái quy định của cơ quan có thẩm quyền.

Thứ ba, việc vận động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phải đảm bảo đúng quy định của cơ quan có thẩm quyền

Thứ tư, thực hiện nghiêm các quy định về niêm yết, công khai thông tin giá vật tư, thiết bị giáo dục, sách giáo khoa trên địa bàn, đảm bảo công khai, minh bạch.

Thứ năm, hiện nay qua theo dõi ở các địa phương, Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận thấy nhiều địa phương đã có sự chỉ đạo các cơ sở giáo dục trên địa bàn với tinh thần thực hiện theo đúng danh mục mà HĐND ban hành. Thứ hai, nhà trường tuyệt đối không được gộp nhiều khoản thu, không thu trước nhiều kỳ. Thứ ba, không được lợi dụng danh nghĩa Ban Đại diện cha mẹ học sinh để thu trái quy định.

Thứ sáu, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tiếp tục rà soát lại hệ thống văn bản quy phạm pháp luật để có điều chỉnh bổ sung đảm bảo quyền của người học, đặc biệt là học sinh và các bậc cha mẹ học sinh.

Thứ bảy, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của mình, Bộ sẽ tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, khi phát hiện sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Thứ tám, Bộ Giáo dục và Đào tạo kiến nghị với các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thường xuyên giám sát việc này ở cả cấp Trung ương và địa phương.

Thứ chín, đề nghị cấp ủy, chính quyền địa phương thường xuyên kiểm tra, thanh tra để chỉ đạo chấn chỉnh tình trạng này ngay tại cơ sở giáo dục, đào tạo trên địa bàn.

Định hướng sắp xếp lại các trường đại học

Cũng tại họp báo, thông tin về chủ trương sắp xếp lại cấu trúc, sáp nhập, giải thể các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã được Bộ Chính trị khẳng định tại Nghị quyết số 71 ngày 22/8/2025 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, Thứ trưởng Lê Tấn Dũng nhấn mạnh, đây là một chủ trương lớn của Đảng, do đó quá trình thực hiện sẽ được tiến hành một cách khoa học, quyết liệt.

"Tinh thần là việc sắp xếp này sẽ tác động đến tâm tư, tình cảm của rất nhiều người. Do đó, quá trình thực hiện phải hết sức thận trọng, nhưng đồng thời cũng phải khoa học, bài bản và quyết liệt.

Bộ Giáo dục và Đào tạo xác định rõ trách nhiệm của mình. Việc này không thể do một mình Bộ tự làm được mà phải có sự chung tay, phối hợp và đồng thuận của các bộ, ngành trung ương, các địa phương, và đặc biệt là của các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp trong cả nước," ông Dũng nói.

Thứ trưởng Lê Tấn Dũng cho hay, theo phân công, Bộ Giáo dục và Đào tạo được giao xây dựng hai đề án chính gồm: Đề án sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp; Đề án chuyển một số cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp về địa phương quản lý. Sắp tới, Bộ sẽ trình các đề án này lên Thủ tướng Chính phủ để xem xét quyết định và sẽ triển khai ngay trong năm 2026.

Về vấn đề giải quyết bài toán đào tạo gắn với yêu cầu thực tiễn của xã hội và thị trường lao động, Thứ trưởng Dũng nhận định đây là một vấn đề rất đúng, rất thực tiễn và cần được quan tâm.

Để làm được việc này, Bộ Giáo dục và Đào tạo xác định trong đề án sắp tới sẽ căn cứ trên các cơ sở: Quan điểm, nghị quyết của Đảng, Quốc hội, và Chính phủ; Chiến lược phát triển giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; Quy hoạch mạng lưới các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp đã được phê duyệt; Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và của các vùng trong giai đoạn tới, gắn với an ninh - quốc phòng. Như vậy, mục tiêu đặt ra đòi hỏi việc đào tạo phải gắn với các mục tiêu phát triển.

Dựa trên kinh nghiệm quốc tế và điều kiện thực tiễn của Việt Nam, đề án cũng sẽ xây dựng các nguyên tắc, tiêu chí rất cụ thể, rõ ràng để đảm bảo quá trình triển khai được công khai, minh bạch.

"Tinh thần là tránh tình trạng "xin - cho" hay các hiện tượng tiêu cực. Bộ khẳng định rằng sẽ không để xảy ra những trường hợp này," ông Lê Tấn Dũng nhấn mạnh và thông tin, hiện Bộ Giáo dục và Đào tạo đang hoàn thiện đề án và sắp tới sẽ xin ý kiến các Bộ, ngành trung ương, địa phương, các chuyên gia, và đặc biệt là các cơ sở giáo dục nhằm tạo được sự đồng thuận cao trong quá trình thực hiện.

"Khi đề án được ban hành, mục tiêu là để tất cả đều đồng thuận, đồng lòng, đồng hành triển khai, không còn vướng mắc, lấn cấn," Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo nêu.

Kiều Chinh

Nguồn Mekong Asean : https://mekongasean.vn/bo-giao-duc-va-dao-tao-len-tieng-ve-tinh-trang-lam-thu-tai-dien-nhieu-nam-47019.html