Trong bối cảnh cả nước đang triển khai việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa ban hành hướng dẫn quan trọng về chỉnh lý hồ sơ địa chính và cập nhật cơ sở dữ liệu đất đai. Đây được xem là bước đi then chốt nhằm bảo đảm tính thống nhất và minh bạch trong công tác quản lý đất đai trên phạm vi toàn quốc.
Ảnh minh họa.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành văn bản số 911/BNNMT-QLĐĐ gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Văn bản này hướng dẫn chi tiết việc chỉnh lý hồ sơ địa chính, cập nhật cơ sở dữ liệu đất đai và tổng hợp số liệu diện tích tự nhiên sau sắp xếp đơn vị hành chính.
Theo đó, các địa phương có trách nhiệm rà soát, chỉnh lý đầy đủ các tài liệu địa chính hiện có, bao gồm: bản đồ địa chính, sổ mục kê, sổ địa chính, hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) và các dữ liệu liên quan. Việc này không chỉ phục vụ công tác quản lý nhà nước hiệu quả, mà còn tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong việc tra cứu, thực hiện thủ tục hành chính.
Một điểm nhấn trong hướng dẫn là yêu cầu các địa phương thực hiện chỉnh lý hồ sơ địa chính song song với việc cập nhật dữ liệu trên hệ thống phần mềm. Thông tin cần phản ánh chính xác hiện trạng sử dụng đất sau khi thay đổi địa giới hành chính.
Việc cập nhật phải đảm bảo tuân thủ đúng trình tự pháp lý, có sự tham gia của các cơ quan chuyên môn nhằm hạn chế tối đa sai sót, trùng lặp thông tin.
Các phần mềm phục vụ quản lý đất đai sau sắp xếp cần được lựa chọn thống nhất, có kế hoạch chuyển đổi dữ liệu rõ ràng, bảo đảm không gián đoạn việc phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Một nội dung quan trọng khác trong hướng dẫn là quy định về cách xác định kinh tuyến trục, đánh số thứ tự tờ bản đồ và ghi chú thông tin địa giới hành chính mới theo đúng quy định tại Thông tư 26/2024/TT-BTNMT.
Tên gọi tờ bản đồ sẽ bao gồm thông tin của đơn vị hành chính cấp tỉnh và cấp xã sau khi sắp xếp. Đồng thời, thông tin về tờ bản đồ cũ cũng cần được ghi chú ngoài khung bản đồ nhằm hỗ trợ công tác tra cứu và quản lý sau này.
Bên cạnh đó, việc cập nhật và chỉnh lý biến động trong Sổ địa chính điện tử được thực hiện theo Điều 4 Thông tư 10/2024/TT-BTNMT, giúp bảo đảm tính chính xác và minh bạch trong thông tin quyền sử dụng đất của người dân.
Theo hướng dẫn, việc chỉnh lý Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp trước đây (sổ đỏ) không bắt buộc trừ khi người dân có nhu cầu hoặc thực hiện các thủ tục hành chính liên quan.
Trường hợp cần chỉnh lý các thông tin như số tờ, số thửa, địa chỉ thửa đất…, việc thực hiện sẽ tuân thủ quy định tại khoản 5 Điều 41 của Thông tư 10/2024/TT-BTNMT. Nếu các dòng trống trên sổ đỏ đã hết, sẽ cấp mới theo quy định tại khoản 6 Điều 23 của Nghị định 101/2024/NĐ-CP để bảo đảm đầy đủ thông tin.
Về số liệu diện tích tự nhiên của các đơn vị hành chính sau sáp nhập, Bộ yêu cầu các địa phương sử dụng kết quả kiểm kê đất đai năm 2024 làm căn cứ. Điều này giúp đảm bảo tính chính xác trong quản lý, đồng thời là cơ sở quan trọng cho việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phù hợp với tình hình mới.
Các địa phương cũng được yêu cầu rà soát toàn bộ tài liệu, hồ sơ, sổ sách địa chính dạng giấy đang lưu trữ để chuẩn bị kỹ lưỡng cho việc bàn giao sang các đơn vị hành chính mới được thành lập hoặc sáp nhập. Việc bảo quản hồ sơ phải đảm bảo đầy đủ, tránh thất lạc, đồng thời duy trì tính liên tục trong công tác quản lý đất đai.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương triển khai các nội dung hướng dẫn, tổ chức thực hiện nghiêm túc, đồng bộ và kịp thời. Các địa phương cần chủ động phối hợp với Bộ để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai.
Theo các chuyên gia địa chính, đây là giai đoạn mang tính quyết định. Việc chậm trễ hoặc triển khai thiếu thống nhất có thể dẫn đến sai lệch trong quản lý tài sản công, tranh chấp ranh giới hành chính hoặc làm chậm trễ quá trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Việc chuẩn hóa hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai sau sáp nhập đơn vị hành chính là nhiệm vụ mang tính chiến lược, không chỉ phục vụ hiệu quả công tác quản lý nhà nước mà còn góp phần nâng cao tính minh bạch, cải cách thủ tục hành chính và bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân, doanh nghiệp.
D.Ngân