Để đảm bảo nguồn nước sinh hoạt cho Lý Sơn, nhất là khi lượng khách du lịch tăng cao, tỉnh Quảng Ngãi đang triển khai các giải pháp lâu dài, đảm bảo cung cấp nước cho người dân đặc khu.
Đảo bé An Bình, đặc khu Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi hiện có 110 hộ dân với hơn 500 nhân khẩu. Những năm gần đây, bà con trên đảo này gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn nước sinh hoạt, nhất là trong mùa nắng nóng. Mặc dù trên đảo có Nhà máy xử lý nước mặn thành nước ngọt nhưng chỉ đáp ứng được một phần so với nhu cầu. Bà Trần Thị Mai, ở đảo Bé An Bình cho biết, mỗi hộ dân đều phải xây bể dự trữ nước mưa để sử dụng khi thời tiết nắng nóng gay gắt.
Các ống nối từ máy bơm xuống giếng để bơm nước phục vụ sinh hoạt của nhân dân đặc khu Lý Sơn
“Dùng nước thì hễ có trời mưa thì hứng vô bể còn nắng gắt thì mình phải mua nước từ đảo lớn mang qua, có nước của nhà máy Doosan họ đưa tơi mình cũng trả tiền khối chả mấy đồng, nhưng nước đó chỉ có chừng”.
Đặc khu Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi có hồ chứa nước Thới Lới dung tích hơn 271 nghìn m3, cấp nước tưới cho khoảng 60ha tỏi vụ Đông - Xuân và cấp nước sinh hoạt cho 1.000 nhân khẩu. Hiện nay, tại đặc khu có nhà máy nước sạch với công suất thiết kế khoảng 1.000 m3/ngày đêm nhưng cũng chỉ cung cấp được một phần nhỏ so với thực tế. Để có nước sử dụng, người dân Lý Sơn phải lấy nước từ giếng khoan, giếng đào…
Các giếng này vừa phục vụ nước sinh hoạt vừa sử dụng cho tưới cánh đồng hành tỏi
Cả đặc khu Lý Sơn hiện có hơn 2.100 giếng khai thác nước dưới đất (trong đó hơn 900 giếng đào và gần 1.200 giếng khoan) với tổng lượng nước khai thác, sử dụng khoảng 22.000 m3/ngày đêm. Theo kết quả điều tra, đánh giá tài nguyên nước dưới đất trên địa bàn đặc khu Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, trữ lượng tiềm năng khoảng 10.700 m3 /ngày đêm, trong khi trữ lượng có thể khai thác khoảng 3.200m³/ngày, đêm. Như vậy, hiện nay, tổng lượng nước dưới đất đang khai thác lớn hơn rất nhiều so với trữ lượng có thể khai thác, làm cho các tầng chứa nước bị nhiễm mặn. Vì vậy, cần xây dựng hệ thống thu gom nước từ các lưu vực còn lại để cung cấp nước cho Nhà máy nước trên đảo.
Nhà máy nước Lý Sơn chỉ cung cấp cho khoảng 600 hộ dân đặc khu
Từ thực tế này, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi đã đề xuất các phương án: Xây dựng hệ thống thu gom, trữ và cấp nước tại đảo; xây dựng nhà máy lọc nước biển, vận chuyển nước ra đảo bằng tàu thuyền; chuyển nước từ thượng lưu đập dâng Trà Khúc ra Lý Sơn. Đặc khu Lý Sơn kiến nghị nên chọn phương án xây dựng hệ thống thu gom, trữ và cấp nước tại đảo.
Ông Đặng Trần Huân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi cho biết, theo chỉ đạo của UBND tỉnh, đơn vị đang tiếp tục rà soát, đảm bảo nguồn nước phục vụ sinh hoạt và tưới tiêu đến 2030 và tầm nhìn đến 2050. Hiện nay, Dự án Xây dựng hệ thống trữ, cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt đặc khu Lý Sơn đã được HĐND tỉnh Quảng Ngãi thống nhất chủ trương đầu tư với khái toán kinh phí đầu tư khoảng 250 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh. Dự án này thuộc danh mục kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030.
Ông Nguyễn Hoàng Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi (áo khoác đen) kiểm tra nhà máy nước trên đặc khu Lý Sơn
Nhiều năm qua, vào mùa nắng nóng, tình trạng thiếu nước sinh hoạt trên đặc khu Lý Sơn diễn ra khá gay gắt. Người dân đảo bé An Bình phải mua nước từ đảo lớn chuyển qua với giá 250-300 nghìn đồng/m3. Đặc khu Lý Sơn được định hướng phát triển trở thành trung tâm du lịch biển, đảo của tỉnh Quảng Ngãi. Vì vậy, nhu cầu đầu tư hạ tầng, nhất là điện, nước sinh hoạt phục vụ người dân, du khách và các hoạt động trên đảo là rất khẩn cấp.
Ông Nguyễn Hoàng Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi khẳng định, tỉnh sẽ tiếp tục quan tâm xử lý tình trạng này trong thời gian tới: “Với nguồn nước, chúng tôi luôn xác định là nhu cầu tất yếu trên biển đảo, đặc biệt sau này khi phát triển du lịch thì sẽ cần rất nhiều nước cho khách du lịch, cho các công trình nhà hàng, khách sạn. Chúng tôi cũng xác định rằng trong thời gian tới khi tính toán tốc độ phát triển, gắn với du lịch, nhu cầu như thế nào thì chúng tôi sẽ phối hợp đầu tư điện, nước, hạ tầng để làm sao đáp ứng được yêu cầu tốt nhất cho du khách khi đến với Lý Sơn.
Thành Long/VOV- Miền Trung