Theo nội dung dự thảo, mức giảm lên tới 70% đối với phần diện tích đất nằm trong hạn mức giao đất ở và giảm 50% đối với phần diện tích vượt hạn mức.
Cụ thể, các trường hợp được áp dụng ưu đãi gồm: chuyển từ đất vườn, ao trong cùng thửa đất có nhà ở nhưng chưa được công nhận là đất ở; đất có nguồn gốc vườn, ao gắn liền nhà ở nhưng bị tách thửa do đo đạc trước ngày 1/7/2004 và đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có nhà ở, khi chuyển mục đích sang đất ở sẽ chỉ phải nộp 30% tiền sử dụng đất trong hạn mức và 50% cho phần vượt hạn mức.
Đây được xem là động thái hỗ trợ thiết thực trong bối cảnh bảng giá đất điều chỉnh tăng gây áp lực tài chính lên người dân.
Ví dụ điển hình như trường hợp hộ gia đình A có 400 m² đất tại khu dân cư, trong đó 200 m² thuộc hạn mức và 200 m² vượt hạn mức.
Theo giá đất tại địa phương, đất ở có giá 46 triệu đồng/m² và đất nông nghiệp là 500.000 đồng/m². Nếu áp dụng chính sách mới, hộ A chỉ phải đóng khoảng 7,28 tỷ đồng tiền sử dụng đất, thay vì 18,2 tỷ đồng theo quy định hiện hành – mức chênh lệch đáng kể giúp giảm gánh nặng tài chính.
Đề xuất của Bộ Tài chính được giới chuyên gia đánh giá là bước đi tích cực, thể hiện sự tiếp thu các phản ánh từ thực tiễn.
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM từng nhấn mạnh rằng thành phố còn hàng chục nghìn thửa đất chưa được cấp giấy chứng nhận do vướng quy hoạch hoặc chưa được chuyển mục đích sử dụng, gây cản trở quyền lợi hợp pháp của người dân.
Bên cạnh đó, Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cũng đã đề xuất điều chỉnh tăng giá đất nông nghiệp trong bảng giá đất hiện hành lên mức tương đương 65 - 70% giá đất ở, áp dụng đối với các khu đất nằm trong quy hoạch khu dân cư.
Mục tiêu là thu hẹp khoảng cách chênh lệch giữa giá đất nông nghiệp và đất ở, góp phần hỗ trợ quá trình chuyển mục đích sử dụng đất diễn ra thuận lợi và công bằng hơn.
Nếu được thông qua, dự thảo này không chỉ giúp người dân tiết kiệm chi phí khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất mà còn thúc đẩy tiến trình hoàn thiện pháp lý cho hàng nghìn trường hợp đất đai tồn đọng, từ đó góp phần ổn định thị trường bất động sản và phát triển đô thị theo hướng minh bạch, bền vững.
Nhật Hưng