Thông tin này được Bộ Tài chính cho biết ngày 25/11, khi hoàn thiện dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).
Cụ thể, hộ có doanh thu dưới 3 tỷ đồng một năm nếu xác định được chi phí đầu vào sẽ chịu thuế suất 15% trên phần lãi. Mức này tương ứng ưu đãi thuế suất thu nhập doanh nghiệp của công ty có doanh thu tương đương.
Bộ Tài chính đề xuất tính thuế trên phần lãi của các hộ kinh doanh.
Trường hợp không xác định được chi phí, cá nhân và hộ kinh doanh tiếp tục nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu như hiện nay, mức 0,5-2% tùy ngành nghề. Tuy nhiên, họ sẽ được trừ đi khoản thu thuộc ngưỡng không chịu thuế, trước khi tính toán. Tức là, hộ kinh doanh sẽ không phải chịu thuế trên toàn bộ doanh thu từ đồng đầu tiên như hiện hành.
Trước đó, tại đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”, Bộ Tài chính chia hộ kinh doanh thành 3 nhóm để quản lý.
Cụ thể, nhóm 1 là hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm, được miễn thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Nhóm 2 là hộ kinh doanh có doanh thu từ trên 200 triệu đồng đến dưới 3 tỷ đồng/ năm, sẽ nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu, tùy từng ngành nghề. Nhóm 3 là hộ kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ đồng một năm, sẽ bắt buộc áp dụng phương pháp khấu trừ như doanh nghiệp.
Như vậy, cách tính thuế trên phần lãi có thể được áp dụng đồng loạt, thay vì chia theo nhóm như dự kiến của Bộ Tài chính tại đề án. Trong đó, các hộ kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ đồng mới áp dụng thu thuế trên lợi nhuận, với thuế suất 17%. Còn lại các hộ ghi nhận doanh thu dưới 3 tỷ mỗi năm vẫn nộp trên doanh thu như hiện hành.
Lộ trình chuyển đổi toàn bộ hộ kinh doanh từ phương thức khoán sang mô hình tự kê khai chính thức áp dụng từ đầu năm 2026, hiện đang được đẩy mạnh, kéo theo nhiều băn khoăn về mức doanh thu phải nộp thuế.
Ngưỡng miễn thuế 200 triệu đồng/năm theo đề xuất hiện nay đang trở thành tâm điểm gây tranh luận, nhiều ý kiến cho rằng con số này “không còn ý nghĩa” trong bối cảnh chi phí tăng mạnh. Đồng thời, mức thuế suất áp dụng đối với nhóm hộ có doanh thu 200 triệu đồng đến dưới 3 tỉ đồng cũng chưa phù hợp.
Theo tính toán của hộ kinh doanh và chuyên gia tư vấn thuế, doanh thu 200 triệu đồng, đóng thuế 4,5%, tương đương 9 triệu đồng là quá sức.
Từ những thực tế như trên, nhiều ý kiến cho rằng cần xem xét lại mức doanh thu chịu thuế để phù hợp hơn với bối cảnh chi phí vận hành ngày càng tăng, đồng thời đảm bảo chính sách thuế không tạo gánh nặng quá lớn cho nhóm hộ kinh doanh nhỏ lẻ.
Các chuyên gia cho rằng việc chuyển đổi sang cơ chế mới là cần thiết để minh bạch hóa quản lý thuế. Tuy nhiên, nếu không đánh giá đúng biên lợi nhuận từng ngành và mức thuế suất phù hợp, nhiều hộ sẽ rơi vào cảnh không còn động lực kinh doanh.
Thanh Hoa