Bộ Tài chính triển khai bộ máy 'tinh - gọn - mạnh' phù hợp mô hình chính quyền 2 cấp

7 giờ trướcBài gốc

Bộ Tài chính vừa ban hành Quyết định số 2019 về việc tổ chức lại ngành hải quan, chia thành 20 chi cục hải quan khu vực, đáp ứng yêu cầu quản lý vùng, khu vực trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Xây dựng bộ máy quản lý hiện đại, phù hợp mô hình chính quyền 2 cấp

Mô hình chính quyền 2 cấp, bao gồm cấp tỉnh/thành và phường/xã, là hướng đi được Bộ Chính trị chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Trên tinh thần đó, Bộ Tài chính đã chủ động tổ chức lại bộ máy ngành hải quan theo hướng tinh giản nhưng mạnh mẽ hơn, đảm bảo sự liên kết chặt chẽ, phân cấp rõ ràng, phù hợp với đặc điểm từng vùng, từng khu vực.

Việc tổ chức 20 chi cục hải quan khu vực sẽ tạo nên một hệ thống quản lý đồng bộ, thống nhất và năng động, giảm thiểu sự chồng chéo, tăng cường khả năng phối hợp trong công tác kiểm soát xuất nhập khẩu, đồng thời nâng cao chất lượng phục vụ doanh nghiệp và người dân.

Phù hợp với thông lệ quốc tế về hải quan vùng và khu vực

Việc tổ chức hải quan theo vùng, khu vực đã trở thành thông lệ quốc tế phổ biến nhằm tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao hiệu quả quản lý. 20 chi cục hải quan khu vực do Bộ Tài chính thiết lập được xây dựng dựa trên sự tham khảo các mô hình quản lý hải quan tiên tiến trên thế giới, đảm bảo vừa phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam vừa đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.

Đặc biệt, trong lĩnh vực hàng không - một lĩnh vực có nhiều đặc thù về quản lý hàng hóa, hành khách và đảm bảo an ninh, hải quan khu vực được tổ chức chuyên biệt và tập trung để nâng cao hiệu quả kiểm soát, đồng thời tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động xuất nhập cảnh và vận chuyển hàng không quốc tế.

Tăng cường quản lý chuyên sâu tại khu vực hàng không

Khu vực hàng không là nơi có tốc độ thông quan nhanh, lượng hành khách và hàng hóa lớn, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng. Hải quan khu vực hàng không do Bộ Tài chính thành lập sẽ tập trung nguồn lực chuyên môn, ứng dụng công nghệ hiện đại để kiểm soát chặt chẽ, hạn chế rủi ro, gian lận thương mại, buôn lậu đồng thời không làm ảnh hưởng đến dòng chảy thương mại và hành khách.

Ban cán sự Đảng Bộ Tài chính đã thông qua chủ trương và nhân sự

Để đảm bảo tiến độ và hiệu quả của việc tổ chức lại ngành hải quan, Ban cán sự Đảng của Bộ Tài chính đã chủ động thông qua chủ trương cùng danh sách nhân sự chủ chốt cho các Hải quan khu vực. Việc lựa chọn nhân sự được thực hiện kỹ lưỡng, bảo đảm tính chuyên nghiệp, năng lực quản lý và sự phù hợp với yêu cầu đặc thù của từng vùng, từng lĩnh vực. Hiện tại, Bộ đang chờ công bố chính thức theo kế hoạch chung của toàn hệ thống chính trị nhằm bảo đảm sự đồng bộ và tính ổn định trong tổ chức bộ máy mới.

Tiến tới cải cách hành chính toàn diện và hiện đại hóa ngành hải quan

Song song với việc tổ chức lại bộ máy, Bộ Tài chính cũng đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động hải quan, hướng tới mục tiêu xây dựng một ngành hải quan hiện đại, minh bạch và chuyên nghiệp, tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế.

Việc Bộ Tài chính tổ chức lại ngành hải quan thành 20 chi cục hải quan khu vực theo Quyết định số 2019 là bước tiến quan trọng, thể hiện sự quyết tâm thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị về xây dựng bộ máy “tinh - gọn - mạnh”, phù hợp mô hình chính quyền 2 cấp, vùng, khu vực. Việc Ban cán sự Đảng Bộ Tài chính thông qua chủ trương và nhân sự cho các khu vực cũng góp phần bảo đảm sự ổn định, chuyên nghiệp và hiệu quả trong hoạt động quản lý nhà nước. Đây cũng là hành động phù hợp với thông lệ quốc tế, đặc biệt trong quản lý lĩnh vực hàng không có nhiều đặc thù, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong giai đoạn mới.

Tăng cường quản lý chuyên sâu tại khu vực hàng không – quyết định đúng thời điểm, phù hợp thông lệ quốc tế và đảm bảo an ninh quốc gia

Trong các loại hình cửa khẩu, khu vực hàng không luôn được xem là vùng trọng điểm đặc biệt, với tốc độ thông quan cực nhanh, sản lượng hàng hóa có giá trị cao, cùng với lượng hành khách liên tục biến động theo thời gian thực. Đồng thời, đây cũng là nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ xâm nhập các loại hình buôn lậu tinh vi, rửa tiền, vận chuyển hàng hóa phi mậu dịch hoặc các yếu tố nhạy cảm về an ninh quốc gia.

Trong bối cảnh đó, việc Bộ Tài chính quyết định tổ chức mô hình hải quan khu vực hàng không chuyên biệt và tập trung không chỉ là một bước đi kỹ thuật tổ chức, mà thực chất là một lựa chọn mang tính chiến lược quốc gia – để củng cố năng lực phòng ngừa rủi ro, chủ động kiểm soát luồng vận chuyển hàng hóa và hành khách xuyên biên giới, trong khi vẫn duy trì sự thông suốt và thuận lợi thương mại ở mức cao nhất có thể.

Đặc biệt, trong trường hợp khu vực phía nam, việc để một đầu mối hải quan khu vực (khu vực XV) phụ trách đồng thời cả sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay Long Thành là một mô hình không chỉ tối ưu về tổ chức, mà còn bắt kịp hoàn toàn với thông lệ quốc tế:

Ở nhiều quốc gia, các sân bay lớn nằm trong cùng vùng kinh tế đều được quản lý bởi một đơn vị Hải quan thống nhất, nhằm đảm bảo sự liên thông dữ liệu, phân bổ nguồn lực linh hoạt và kiểm soát tập trung, ví dụ như: Cục Hải quan Incheon (Hàn Quốc) quản lý đồng thời sân bay Incheon và Gimpo; Hải quan Changi (Singapore) bao phủ toàn bộ hệ sinh thái cảng hàng không quốc tế với nhiều nhà ga, trung tâm logistics; Khu vực Thâm Quyến – Quảng Châu – Hồng Kông (Trung Quốc) được thiết kế theo mô hình “đa cửa khẩu – một vùng giám sát liên thông”.

Việc Bộ Tài chính lựa chọn một đầu mối kiểm soát cho hai sân bay lớn nhất phía Nam, cũng chính là hai đầu mối xuất nhập cảnh trọng yếu quốc gia, thể hiện tầm nhìn chiến lược rất rõ nét, trong đó sự quyết đoán, đúng thời điểm của người đứng đầu Bộ Tài chính đóng vai trò then chốt.

Triển khai ngay trước thời điểm Long Thành bước vào vận hành thử nghiệm từ năm 2026, quyết định này giúp: Chủ động kết nối dữ liệu từ hai sân bay ngay từ đầu; Duy trì ổn định tổ chức, nhân sự và luồng điều hành trong giai đoạn chuyển giao quan trọng; Ngăn ngừa các khoảng trống pháp lý và tổ chức có thể bị lợi dụng trong giai đoạn tách – nhập – vận hành song song của hai cảng hàng không quốc tế.

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, đây không chỉ là một phương án tổ chức hành chính thông thường, mà là một quyết sách mang tính bảo vệ chủ quyền mềm về kinh tế và an ninh hàng không, thể hiện tinh thần “quản trị có dự liệu” – một trong những điểm sáng nổi bật của tư duy cải cách mà Bộ Tài chính đang thực hiện trong năm 2025.

Tuyết Nhung

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/bo-tai-chinh-trien-khai-bo-may-tinh-gon-manh-phu-hop-mo-hinh-chinh-quyen-2-cap-234006.html