Bỏ thuế khoán: Hộ kinh doanh nào nên 'lên đời' thành công ty?

5 giờ trướcBài gốc

Trong nỗ lực mở rộng nguồn thu ngân sách để đáp ứng các cam kết an sinh xã hội và phát triển đất nước, cơ quan thuế đang thúc đẩy các hộ kinh doanh nhỏ, tiểu thương và người bán hàng qua mạng nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế.

Phát biểu tại hội thảo chuyên đề vừa tổ chức tại TP.HCM, ông Hoàng Xuân Nam, Phó trưởng phòng Quản lý và hỗ trợ doanh nghiệp số 4, Chi cục Thuế khu vực II, cho biết, nhiều cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ vẫn chưa thực sự hiểu bản chất của thuế.

“Với Nhà nước, thuế là nguồn thu chủ yếu. Nếu không có thuế, thì lấy đâu ra ngân sách để vận hành bộ máy, hay thực hiện các chính sách an sinh như miễn học phí, viện phí? Cần phải hiểu điều đó để cùng nhau đóng góp vào sự phát triển đất nước,” ông Nam nhấn mạnh.

Trước một số thông tin cho rằng chính sách thuế mới khiến nhiều hộ kinh doanh ngừng hoạt động, ông Nam phản bác: "Có thể do họ kinh doanh sản phẩm không đảm bảo chất lượng, không có nguồn gốc xuất xứ chứ không phải vì thay đổi chính sách thuế từ thuế khoán sang kê khai mà hộ kinh doanh ngừng kinh doanh."

Từ đó, ông Nam khuyến nghị, người mua hàng cần yêu cầu người bán lập hóa đơn, để biết được nguồn gốc hàng hóa. Đó cũng là cách giúp người bán kê khai và chứng minh nguồn gốc. Hóa đơn chứng từ không chỉ với doanh nghiệp mà hộ kinh doanh cũng cần để chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Đây không phải chỉ là vấn đề kê khai thuế mà còn là việc chuẩn hóa nguồn gốc, chất lượng sản phẩm.

Ông Hoàng Xuân Nam, Phó trưởng phòng quản lý và hỗ trợ doanh nghiệp số 4, Chi cục Thuế khu vực II. Ảnh: Trần Quỳnh

“Nếu muốn tiếp tục kinh doanh, chúng ta phải lập hóa đơn đầy đủ, để đầu tiên, tối về chúng ta ngủ ngon. Vừa qua, hiện tượng chuyển nhượng bất động sản ghi giá thấp, đến lúc lộ ra, nếu bị xác định đến mức trốn thuế thì có thể phải xử lý hình sự”, ông Nam dẫn chứng.

Chưa kể, thời gian vừa qua, nhiều trường hợp kinh doanh trên sàn thương mại điện tử, chuyển tiền qua nhiều tài khoản khác nhau nhưng cuối cùng cũng bị phát hiện và bị xử phạt, thậm chí bị truy tố.

Việc bán hàng và kê khai đầy đủ, theo ông Nam cũng là cách tạo sự công bằng cho những người bán khác.

“Chúng ta phải hiểu nguồn thu chủ yếu cho phát triển đất nước là từ thuế. Hiểu như vậy để cùng chung đóng góp vào sự phát triển đất nước. Việc kê khai nộp thuế không phân biệt doanh nghiệp lớn, nhỏ, cá thể hay hộ kinh doanh nhỏ lẻ, hộ kinh doanh trên sàn thương mại điện tử, miễn là có kinh doanh phát sinh lợi nhuận thì đều phải kê khai nộp thuế”, ông Nam nói.

Không phải hộ kinh doanh nào cũng phải 'nâng cấp' lên công ty

Bà Nguyễn Cẩm Chi, Giám đốc khối tư vấn phát triển bền vững, MCG Management Consulting, cho biết, hiện có hơn 5,2 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động trên cả nước, tạo ra 8-9 triệu việc làm, đóng góp gần 30% ngân sách nhà nước.

“Song, phải hiểu rằng dù Nghị quyết 68 đặt ra mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp, nhưng tôi cũng muốn lưu ý rằng, phải rà soát hộ kinh doanh đủ quy mô để lên công ty, nhằm đạt mục tiêu đó. Tức là chúng ta cũng không phải quá lo lắng, bởi không phải tất cả mọi hộ kinh doanh đều phải lên doanh nghiệp”, bà Chi nói.

Bà Chi cho rằng không phải hộ kinh doanh bán lẻ nào cũng phù hợp để chuyển đổi lên công ty.

Đầu tiên các hộ kinh doanh phải trả lời câu hỏi, muốn gì sau 3-5 năm nữa, muốn tiếp tục là tiệm bán lẻ hay lên chuỗi bán lẻ. Nếu muốn tiếp tục là hộ bán nhỏ lẻ thì không nhất thiết lên công ty, nhưng nếu muốn phát triển thành chuỗi, có thể bỏ hàng cho các đại lý khác thì nhất thiết phải lên công ty.

Tuy nhiên, dù có lên công ty hay không thì tất cả đều phải quan tâm đến truy xuất nguồn gốc hàng hóa đầu vào. Các tiệm bán lẻ phải làm sao để biết nguồn gốc.

“Chúng ta biết câu chuyện tiểu thương hàng loạt đóng cửa, không phải vì thuế đâu mà vì nguồn gốc hàng hóa”, bà Cẩm Chi nói.

Bà Nguyễn Cẩm Chi, Giám đốc Khối tư vấn phát triển bền vững, MCG Management Consulting. Ảnh: Trần Quỳnh

Theo chuyên gia này, khi lắp hóa đơn điện tử, máy tính tiền, người mua hàng sẽ biết mình đang mua hàng có nguồn gốc, và người bán trách nhiệm với hàng hóa bán ra. Ví dụ, nếu khách hàng mua một hũ sữa chua và nếu hũ sữa đó có vấn đề thì nhờ hóa đơn, người mua có thể truy trách nhiệm. Do đó, hóa đơn, máy tính tiền còn có ý nghĩa cam kết, lời hứa là hàng có nguồn gốc.

“Dù có chuyển lên công ty hay không thì câu chuyện truy xuất nguồn gốc là câu chuyện hàng ngày, hàng giờ. Bây giờ phải chấp nhận tất cả phải truy xuất nguồn gốc. Một cái bàn xuất sang châu Âu người ta scan để biết gỗ này lấy từ nguồn nào. Nếu không có nguồn gốc thì không thể bán hàng”, bà Cẩm Chi nhấn mạnh.

Đối với ngành kinh doanh ăn uống như quán ăn, tiệm phở, việc truy xuất nguồn gốc càng trở thành vấn đề đáng quan tâm, bởi nguyên liệu đầu vào thường phải trải qua rất nhiều khâu chế biến trước khi thành thành phẩm đến với khách hàng, cũng như tầm quan trọng của chuyện vệ sinh an toàn thực phẩm.

“Với ngành ăn uống, tôi khuyến khích chuyển đổi lên công ty vì khi đó hộ kinh doanh sẽ có nhiều thuận lợi cho việc có được hai giấy phép rất khó xin là giấy vệ sinh an toàn thực phẩm và phòng cháy chữa cháy”, bà Cẩm Chi nói thêm.

Tư vấn cụ thể, bà Cẩm Chi cho rằng khi hộ kinh doanh chuyển lên công ty thì có thể lựa chọn nhiều dạng thức như doanh nghiệp tư nhân, công ty TNHH một thành viên, công ty TNHH hai thành viên trở lên, công ty cổ phần.

Tuy nhiên, theo bà Cẩm Chi, với hộ kinh doanh bán lẻ như tạp hóa thì nếu chuyển lên công ty thì nên theo mô hình công ty TNHH hai thành viên, bởi nếu làm công ty TNHH một hành viên thì lương của chính mình sẽ không thể tính vào chi phí, còn ở mô hình công ty TNHH hai thành viên trở lên thì có thể tính lương của chính mình vào chi phí.

Đối với hộ kinh doanh ngành ăn uống như hàng ăn, quán phở… thì nếu chuyển lên công ty thì nên theo mô hình công ty TNHH một thành viên, bởi vì với ngành ăn uống, lương nằm trong phần lãi rồi.

Khi ở dạng thức công ty TNHH hai thành viên, với ngành hàng ăn uống có thể gặp nhiều rắc rối khi có thương hiệu và nhiều cổ đông, có thể xảy ra nhiều tranh chấp sau này.

“Không phải ai cũng lên công ty, nhiều trường hợp chúng tôi sẽ tư vấn chuyển từ thuế khoán lên kê khai đã. Nếu muốn vay vốn, ký hợp đồng lao động, mở rộng chuỗi thì chúng tôi sẽ tư vấn lên công ty. Nghĩa là thông tin bắt tất cả hộ kinh doanh cá thể lên công ty là không đúng”, bà Cẩm Chi nhấn mạnh.

Tuy nhiên, theo bà Cẩm Chi, nếu có ý định lên công ty thì thời điểm này là thời điểm rất nhiều thuận lợi.

Chẳng hạn, theo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp mới được sửa đổi và thông qua ngày 14/6/2025, có hiệu lực từ 1/10/2025, thì hộ kinh doanh chuyển đổi thành công ty sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong hai năm đầu, sau đó được giảm 50% trong bốn năm tiếp theo. Chưa kể hàng loạt các chính sách hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi số, tư vấn quản lý và đặc biệt là rất nhiều các phần mềm quản lý bán hàng đang miễn phí cho các hộ kinh doanh lên doanh nghiệp...

An Nhiên

Nguồn Nhà Quản Trị : https://theleader.vn/bo-thue-khoan-ho-kinh-doanh-nao-nen-len-doi-thanh-cong-ty-d40735.html