Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng: 'Chưa hộ kinh doanh nào bị phạt vì hóa đơn điện tử'

7 giờ trướcBài gốc

Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) nêu thực trạng: Hiện nay rất nhiều hộ cá nhân, cá thể, tư thương rất lúng túng, lo lắng bị phạt về hóa đơn điện tử vì lâu nay chỉ sử dụng tiền mặt. Ông đề nghị Bộ trưởng có giải pháp để các hộ kinh doanh thực hiện được hóa đơn điện tử cho tốt, không phải lo bị cơ quan thuế phạt.

Một vấn đề khác là có hiện tượng hộ kinh doanh "lách luật" khi khách hàng trả tiền mặt và không cần hóa đơn, nên họ không xuất hóa đơn điện tử. "Cơ quan thuế sẽ giải quyết những tình huống này như thế nào? Bởi không có hóa đơn thì đương nhiên họ sẽ trốn thuế", ông Hòa nêu vấn đề.

Đại biểu Phạm Văn Hòa. (Ảnh: Media Quốc hội)

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Thắng cho biết khi triển khai hóa đơn điện tử thời gian đầu có nhiều vướng mắc. Bộ Tài chính và Cục Thuế đã phối hợp với địa phương hướng dẫn, hỗ trợ các hộ kinh doanh để triển khai. Ông thông tin thêm: Cục Thuế cho biết đến nay đang hỗ trợ tối đa cho các hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử chứ "chưa phạt ai".

"Không có chuyện phạt bất cứ hộ kinh doanh nào trong việc triển khai hóa đơn điện tử. Trừ khi sau này đã triển khai thông suốt rồi mà có hộ kinh doanh vẫn cố tình vi phạm thì mới tính đến phạt", ông Thắng nhấn mạnh.

Nói về việc hộ kinh doanh lách luật khi yêu cầu khách hàng trả tiền mặt và không xuất hóa đơn điện tử, Bộ trưởng Thắng khẳng định "đây không phải tình trạng phổ biến mà chỉ là một vài trường hợp". "Đây là hành động không đúng quy định pháp luật, vi phạm Luật Thuế. Chúng tôi sẽ tăng cường tuyên truyền để tất cả các hành vi này phải chấm dứt", ông Thắng nói.

Từ 1/6, theo Nghị định 70, các hộ kinh doanh khoán có doanh thu trên 1 tỷ đồng mỗi năm thuộc một số ngành nghề (ăn uống, khách sạn, bán lẻ...) phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.

Hộ kinh doanh không biết nộp thuế sao cho đúng

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) nêu thực tế: Việc bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh đang tác động đến hàng triệu hộ kinh doanh với tâm lý e ngại. Không phải các hộ ngại nộp thuế mà e ngại cách tính thuế, thủ tục làm thế nào để nộp cho đúng.

Theo ông Cường, trong phiên thảo luận tại hội trường, có đại biểu đề nghị xem xét hay lùi thời hạn thực hiện. Vì thế ông đề nghị Bộ trưởng cho biết Chính phủ đã có kế hoạch, giải pháp thế nào để chuẩn bị thu thuế mới sau khi bỏ thuế khoán với các hộ kinh doanh, nhằm giúp họ cảm thấy thuận lợi, chuyên nghiệp, hứng khởi trong việc nộp thuế?

Đại biểu Hoàng Văn Cường. (Ảnh: Media quochoi)

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, hệ thống thuế của Việt Nam đã được các cơ quan quốc tế đánh giá cơ bản tiếp cận với quốc tế. Liên quan tính minh bạch trong một số loại thuế thu thủ công đang là rào cản rất lớn, dẫn đến không minh bạch trong quản lý thuế. Vừa qua, nghị quyết 68 của Bộ Chính trị và 198 của Quốc hội yêu cầu bỏ thuế khoán trong năm 2026.

Cơ chế thuế khoán tuy phù hợp trong giai đoạn nhất định nhưng đến nay bộc lộ nhiều bất cập, thiếu minh bạch, dễ lạm dụng và gây bất bình đẳng giữa các loại hình kinh doanh, không tạo được động lực cho hộ kinh doanh để phát triển lớn lên thành doanh nghiệp nhỏ, vừa.

Ông Thắng nhấn mạnh việc bãi bỏ thuế khoán từ 2026 là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước, là bước đi căn cơ, cần thiết để minh bạch hóa hoạt động của các hộ kinh doanh, tạo sự bình đẳng về chế độ thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp…

"Trong quá trình triển khai, mới thực hiện có tác động đến hàng triệu hộ kinh doanh nên Bộ đang chuẩn bị đồng bộ về pháp lý, công nghệ để đảm bảo thuận lợi, giảm chi phí, thủ tục cho các hộ.

Trong đó rà soát, hoàn thiện chính sách thuế và Bộ đang đề xuất sửa Luật quản lý thuế, Luật thuế thu nhập cá nhân hướng đến mô hình quản lý thuế mới và kê khai, quản lý minh bạch, dễ thực hiện, đơn giản hóa các hóa đơn, chứng từ, đảm bảo hộ kinh doanh không bị áp lực khi chuyển đổi sang doanh nghiệp", Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh.

Chuyển đổi doanh nghiệp, hộ kinh doanh hưởng nhiều chính sách ưu đãi

Cũng thảo luận về sự đổi mới đối với hộ kinh doanh, đại biểu Lã Thanh Tân (đoàn Hải Phòng) cũng nêu thực trạng trong số 5 triệu hộ kinh doanh, có nhiều hộ có quy mô lớn nhưng chưa chuyển đổi lên doanh nghiệp do e ngại chi phí, thủ tục và nghĩa vụ tài chính. Họ cho rằng cần có những chính sách đột phá khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho hộ kinh doanh chuyển đổi sang doanh nghiệp, nhằm khai thác hiệu quả tiềm năng to lớn của khu vực này. "Bộ trưởng có giải pháp đột phá nào để thúc đẩy hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp", ông Tân chất vấn.

Đại biểu Lã Thanh Tân (đoàn Hải Phòng). (Nguồn: Media Quốc hội)

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, hiện cả nước có 5,2 triệu hộ kinh doanh, nhiều hộ lớn và thậm chí lớn không kém gì doanh nghiệp nhưng chưa chịu đăng ký thành lập doanh nghiệp. Mặc dù đã có cơ chế chính sách hỗ trợ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp nhưng 7 năm triển khai vẫn chưa được như kỳ vọng.

Nguyên nhân là chi phí tuân thủ pháp luật giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp còn khoảng cách lớn; hộ chưa nắm rõ quy định pháp luật doanh nghiệp, chưa quen quản lý chế độ sổ sách kế toán nên e ngại chuyển đổi; hộ cũng được áp dụng thuế khoán; chế độ sổ sách, hóa đơn chứng từ đơn giản hơn nhiều.

Vì vậy, bộ trưởng khẳng định sẽ rà soát hoàn thiện khung pháp lý, thu hẹp khoảng cách về tổ chức quản trị, chế độ kế toán giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp; nâng cấp hạ tầng kỹ thuật để triển khai việc bãi bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh từ 1/1/2026 là giải pháp căn cơ minh bạch hóa hoạt động và thúc đẩy chuyển đổi sang doanh nghiệp; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp ba năm đầu, bãi bỏ lệ phí môn bài, cung cấp nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung.

"Khi chuyển đổi doanh nghiệp, hộ kinh doanh sẽ hưởng nhiều chính sách ưu đãi hơn, từ đó giúp hộ kinh doanh quan tâm chuyển đổi mô hình. Cùng đó tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức năng lực quản trị hộ kinh doanh tự tin chuyển đổi theo mô hình doanh nghiệp", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn. (Ảnh: Media Quốc hội)

Không phát triển khu công nghiệp bằng mọi giá

Đại biểu Nguyễn Văn Dành (đoàn Bình Dương) đặt vấn đề về các giải pháp để sử dụng hiệu quả nguồn lực đất đai. Nhất là các hạ tầng khu công nghiệp mới trong bối cảnh một số cụm, khu công nghiệp đã thành lập nhưng chưa đi vào hoạt động hoặc rất khó khăn, địa phương có điều kiện thu hút thì còn hạn chế về nguồn lực đất đai.

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nêu rõ cần quán triệt nguyên tắc không phát triển khu công nghiệp bằng mọi giá, tràn lan. Quy định hiện hành yêu cầu các tỉnh, thành không mở khu công nghiệp mới khi các khu hiện hành tỷ lệ lấp đầy đạt trung bình 60%.

Quy định này đảm bảo phân bổ cân đối giữa vùng, tránh lãng phí đất đai, việc hạ tầng bỏ hoang, khuyến khích các địa phương chuyển sang mô hình khu công nghiệp thế hệ mới, thân thiện môi trường.

"Cần thể chế hóa linh hoạt đối với các vùng khó khăn, các tỉnh có tổng diện tích khu công nghiệp dưới 1.000 ha, khu công nghiệp nằm ở địa bàn ưu đãi, mô hình mới là sinh thái, công nghệ cao...được miễn áp dụng điều kiện 60% để khuyến khích thu hút đầu tư.

Chính sách phát triển khu công nghiệp phải đảm bảo sử dụng hiệu quả đất đai đã có các quy định hết sức cụ thể", Bộ trưởng Thắng nói.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, đến cuối 2024 cả nước có khoảng 3,6 triệu hộ, cá nhân kinh doanh đang được quản lý thuế. Trong đó, số hộ kinh doanh ổn định là 2,2 triệu hộ. Tổng thuế thu từ khu vực này đạt gần 26.000 tỷ đồng vào năm ngoái.

Trong đó, nhiều hộ kinh doanh có doanh thu lớn, ngang với các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Chẳng hạn, thống kê có hơn 4.000 hộ có doanh thu trên 10 tỷ đồng. Trong đó, có 860 hộ kinh doanh thu từ 30 tỷ đồng trở lên. 5 hộ ghi nhận doanh thu trên 200 tỷ đồng mỗi năm, hoạt động trong các lĩnh vực thủy sản, thực phẩm, dược phẩm, giáo dục và nông sản.

Việt Nam hiện có trên 5,2 triệu hộ kinh doanh, tạo ra 8-9 triệu việc làm, tương đương với khối công ty tư nhân, theo số liệu của Cục Thống kê. Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đặt mục tiêu cả nước có 2 triệu doanh nghiệp vào 2030 và 3 triệu tới 2045. Tức là, bình quân mỗi năm cả nước có thêm 30.000-40.000 doanh nghiệp.

Thành Lâm

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/bo-truong-nguyen-van-thang-chua-ho-kinh-doanh-nao-bi-phat-vi-hoa-don-dien-tu-ar949731.html