Bộ Tài chính đang hoàn thiện chính sách thuế theo hướng minh bạch, đơn giản và phù hợp, nhằm tạo điều kiện thuận lợi để hộ kinh doanh gia nhập khu vực kinh tế chính thức, phát triển bền vững và chuyên nghiệp hơn.
Bố trí “đúng và đủ” hỗ trợ lãi suất 2% cho doanh nghiệp xanh
Đại biểu Hoàng Quốc Khánh (đoàn Lai Châu) nêu lo ngại về hiệu quả của chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho doanh nghiệp và cá nhân vay vốn thực hiện dự án xanh và kinh tế tuần hoàn. Trước đây, chính sách tương tự chỉ đạt hơn 3% tỷ lệ giải ngân.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, đây là xu thế tất yếu, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu. Tuy nhiên, ông thừa nhận nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa – chiếm 98% tổng số doanh nghiệp – đang gặp khó trong tiếp cận tài chính xanh.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng tại phiên chất vấn. Ảnh: Media Quốc hội
Bộ Tài chính sẽ ban hành hướng dẫn rõ ràng, khả thi và phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan. Việc triển khai sẽ thông qua hai kênh chính: Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách (như Quỹ phát triển DNNVV, Quỹ bảo vệ môi trường...) và hệ thống ngân hàng thương mại. Nguồn lực sẽ được bố trí “đúng và đủ” để thực hiện chính sách một cách hiệu quả.
Xây dựng mô hình thuế mới đơn giản, dễ thực hiện
Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho biết nhiều hộ kinh doanh lo lắng khi thuế khoán sẽ bị bãi bỏ theo Nghị quyết 68. Dù không phản đối nghĩa vụ thuế, nhưng họ lo ngại về thủ tục và cách tính thuế đúng, minh bạch.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thừa nhận thuế khoán không còn phù hợp trong giai đoạn hiện tại. Nó dễ bị lạm dụng, gây bất bình đẳng và không tạo động lực để hộ kinh doanh phát triển thành doanh nghiệp. Do đó, việc bãi bỏ hình thức này từ năm 2026 là bước đi cần thiết để thúc đẩy sự minh bạch, chuyển đổi hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp.
Bộ Tài chính đang sửa đổi các luật liên quan như Luật Quản lý thuế, Luật Thuế thu nhập cá nhân nhằm xây dựng mô hình thuế mới: đơn giản, rõ ràng, dễ thực hiện. Đồng thời, các thủ tục, sổ sách, hóa đơn cũng sẽ được tinh gọn tối đa để tạo thuận lợi cho người dân.
"Chúng tôi sẽ đảm bảo hộ kinh doanh không bị áp lực khi chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp", Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định.
Siết chặt thuế thương mại điện tử, sử dụng AI phát hiện gian lận
Tại phiên chất vấn trước Quốc hội, ông Nguyễn Hữu Thông (Bình Thuận) nêu thực trạng quản lý thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử và nền tảng số vẫn còn nhiều bất cập. Theo ông, tình trạng gian lận thuế không chỉ ảnh hưởng tới nguồn thu ngân sách mà còn tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh với các hộ kinh doanh, tiểu thương và siêu thị. Ông đề nghị Bộ Tài chính có giải pháp căn cơ để khắc phục tình trạng này.
Toàn cảnh phiên chất vấn
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt để quản lý thuế trong thương mại điện tử. Một số giải pháp nổi bật gồm ban hành quy định về hóa đơn điện tử, quy định trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế của các sàn thương mại điện tử, cho phép hộ kinh doanh ủy quyền cho sàn lập hóa đơn, định danh hóa đơn bán hàng qua mạng xã hội.
Bộ Tài chính cũng vận hành cổng kê khai – nộp thuế điện tử và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI) trong giám sát hoạt động thương mại điện tử. Hiện đã có 95% dữ liệu dân cư được chuẩn hóa, kết nối với hệ thống ngân hàng và các nền tảng TMĐT.
Tính đến nay, có 158 nhà cung cấp nước ngoài thực hiện kê khai và nộp thuế, thu được khoảng 23.000 tỷ đồng. Trong nước, khoảng 106.000 hộ kinh doanh đã kê khai, nộp khoảng 1.200 tỷ đồng tiền thuế. Riêng trong 5 tháng đầu năm 2025, thu thuế từ thương mại điện tử tăng trưởng ấn tượng 55%, đạt hơn 75.000 tỷ đồng.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, định danh rõ tổ chức, cá nhân kinh doanh trên nền tảng số, hướng dẫn kê khai – nộp thuế, đồng thời mở rộng ứng dụng AI để phát hiện và xử lý hành vi gian lận thuế.
Vân Hồng/VOV.VN