Bộ trưởng Trần Hồng Minh: Tầm nhìn quy hoạch cần dài hạn từ 50-100 năm

3 giờ trướcBài gốc

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh phát biểu (Ảnh: Quang Vinh)

Đại biểu Nguyễn Duy Minh (Đoàn Đà Nẵng) cho biết, từ năm 2020 đến nay, các đô thị lớn như Đà Nẵng, Huế, Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh liên tục bị ngập lụt nghiêm trọng. Nguyên nhân không chỉ do mưa lớn, thời tiết cực đoan mà chủ yếu bởi hành lang thoát lũ bị thu hẹp, san lấp hoặc được đầu tư thành các khu đô thị.

Ông Minh dẫn chứng, theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, năm 2024, khoảng 20.000 ha đất ven sông đã bị chuyển đổi mục đích sang khu dân cư, khu công nghiệp, làm giảm 15–30% khả năng thoát lũ so với năm 2010. Hiện về mặt pháp lý vẫn còn khoảng trống về hành lang thoát lũ. Một số luật như Luật Đê điều, Luật Phòng chống thiên tai, Luật Tài nguyên nước có đề cập đến vấn đề này, song chỉ áp dụng cho các con sông có đê hoặc quy hoạch thủy lợi, chưa tích hợp bắt buộc vào quy hoạch đô thị và nông thôn. Dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn lần này mới chỉ nêu chung nội dung “phòng ngừa hiểm họa, thích ứng biến đổi khí hậu” tại Điều 6, chưa quy định cụ thể.

Từ đó, ông Minh đề nghị bổ sung quy định về xác định và bảo vệ hành lang thoát lũ trong đồ án quy hoạch đô thị và nông thôn, coi đó là nội dung bắt buộc chứ không chỉ khuyến nghị. Cụ thể, bổ sung quy định: Khi lập quy hoạch đô thị và nông thôn phải xác định, khoanh định và bảo vệ hành lang thoát lũ của các sông, suối, hồ chứa, hệ thống tiêu thoát nước tự nhiên; đảm bảo khả năng thoát lũ, tiêu úng, không làm gia tăng rủi ro thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu và nước biển dâng.

Ông Minh nhấn mạnh, nếu quy hoạch không xác định được đường đi của lũ thì đô thị sẽ không an toàn. Do đó, quy hoạch phải đi trước một bước để bảo vệ người dân, kinh tế và môi trường sống.

Trước ý kiến các Đại biểu nêu, phát biểu tại tổ, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết: Dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn lần này quy định rõ hệ thống các cấp quy hoạch, gồm: quy hoạch chung, quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết. Đối với cấp tỉnh, dự thảo Luật đã tinh gọn, chỉ còn hai loại quy hoạch là quy hoạch chung và quy hoạch chi tiết.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Minh, do biến đổi khí hậu, mưa lớn và bồi lắng, mực nước biển dâng cao trong khi hệ thống thoát nước sông kém dẫn đến nước lũ tràn qua một số đoạn đê yếu tại Thái Nguyên, Bắc Ninh. Vì vậy, khi điều chỉnh quy hoạch từng tỉnh, cần đặc biệt chú ý đến cao trình chống lũ, hành lang thoát lũ, bảo đảm an toàn và thích ứng với điều kiện thực tế từng vùng, từng địa phương.

Trước phản ánh tình trạng quy hoạch “treo” gây bức xúc và lãng phí, Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết sẽ nghiêm túc tiếp thu, nghiên cứu giải pháp khắc phục trong quá trình hoàn thiện dự thảo luật. Đồng thời cho rằng, khi lập quy hoạch, cần mời các chuyên gia, nhà khoa học tham gia tư vấn, bảo đảm tính khoa học, khả thi, tầm nhìn dài hạn và đồng bộ giữa các cấp. Công tác quy hoạch cũng phải liên thông từ cấp quốc gia đến cấp tỉnh, cấp xã, bảo đảm tính thống nhất và tạo không gian phát triển liên vùng.

Về phân loại đô thị, Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết, hiện Bộ Nội vụ đang phối hợp Bộ Xây dựng để báo cáo Chính phủ xin ý kiến Bộ chính trị để sửa đổi các quy định về tiêu chí, tiêu chuẩn xác định đô thị đặc biệt, đô thị loại I và thành phố trực thuộc Trung ương. Trong đó dự kiến tăng quy mô diện tích thành phố trực thuộc Trung ương lên 2.500 km²; quy mô dân số tối thiểu 2,5 triệu người; đồng thời bỏ quy định về tỷ lệ quận huyện, thị xã; bổ sung tiêu chí về vai trò, vị trí, quy mô nền kinh tế (cơ cấu kinh tế, tốc độ tăng trưởng, thu nhập bình quân đầu người, hạ tầng đô thị).

Đối với đô thị loại I dự kiến sửa đổi sẽ xác định là đô thị cấp quốc gia và thành phố trực thuộc Trung ương gồm 15 tiêu chuẩn và 3 nhóm tiêu chí, tập trung vào vị thế, quy mô thành phố, bao gồm các công trình có vai trò ảnh hưởng cấp quốc gia và quốc tế. Cách tiếp cận này nhằm bảo đảm đô thị loại I cấp tỉnh thực sự thể hiện vai trò đầu tàu, là trung tâm điều phối, đổi mới sáng tạo trong hệ thống đô thị quốc gia, đồng thời tạo nên nền tảng cho quá trình hội nhập phát triển kinh tế.

Về tiêu chí, tiêu chuẩn đô thị đặc biệt, dự kiến sửa đổi theo hướng quy định rõ đô thị đặc biệt là TP Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh; không ấn định về tiêu chí, tiêu chuẩn mà giao cho các thành phố cụ thể hóa các tiêu chí, tiêu chuẩn nhưng không được thấp hơn so với đô thị loại I.

Trước khi sắp xếp đơn vị hành chính, cả nước có 6 loại đô thị, tính đến hết ngày 31/6/2025, có hơn 900 đô thị, trong đó hơn 200 đô thị loại 4 trở lên, tỷ lệ đô thị hóa đạt khoảng 44,9%.

Khi chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, dự kiến sẽ đề xuất điều chỉnh phân loại đô thị còn 4 cấp gồm: đô thị đặc biệt, loại I, loại II và loại III.

Từng loại đô thị được phân định theo ba tiêu chí, gồm: vị trí vai trò và điều kiện phát triển kinh tế xã hội; mức độ đô thị hóa và trình độ phát triển hạ tầng, tổ chức không gian đô thị.

Bộ trưởng Trần Hồng Minh nhấn mạnh: Quy hoạch là căn cứ quan trọng, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ, kế thừa và liên thông trong phát triển kinh tế – xã hội. Nếu không có quy hoạch hoặc thực hiện không đúng quy hoạch, sẽ dẫn đến tình trạng phát triển tự phát, phá vỡ cảnh quan, môi trường và ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển bền vững.

Cho hay, dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) đề xuất tầm nhìn quy hoạch 10 – 30 năm còn ngắn, Bộ trưởng Trần Hồng Minh đề nghị mở rộng tầm nhìn dài hạn hơn, từ 50 - 100 năm như nhiều quốc gia khác trên thế giới. Cần thay đổi tư duy trong xây dựng quy hoạch theo hướng dài hạn hơn để tránh phải thực hiện nhiều lần.

Việt Thắng - Trung Hiếu

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/bo-truong-tran-hong-minh-tam-nhin-quy-hoach-can-dai-han-tu-50-100-nam.html