Bộ trưởng Tư pháp và Hiến pháp Nam Phi Mmamiloko T. Kubayi. (Ảnh: Kim Giang)
Công ước có vai trò và ý nghĩa ra sao trong phòng chống loại tội phạm đang ngày càng nghiêm trọng hiện nay, thưa bà?
Trước đây, chúng ta chưa từng có một công ước như thế này. Hơn nữa, quá trình đàm phán đã kéo dài trong nhiều năm. Nếu nhìn vào các lĩnh vực cần được quy định là tội phạm, ban đầu có 20 nội dung, sau đó rút xuống còn 10. Tuy nhiên, 10 nội dung này lại mang ý nghĩa lớn hơn trong bảo vệ nền kinh tế, cơ sở hạ tầng và đặc biệt là những nhóm dễ bị tổn thương nhất trong xã hội.
Đây là một công ước “trung lập về công nghệ”, giúp các quốc gia có thể hợp tác, phối hợp trên phạm vi toàn cầu, và điều quan trọng là giữa Nam Phi và Việt Nam – sự hợp tác này có ý nghĩa rất lớn. Công ước cũng mở ra cơ hội chia sẻ kỹ năng, tri thức và năng lực kỹ thuật cần thiết. Đây là một trong những công ước quan trọng và mang tính bước ngoặt.
Tổng thống Nam Phi Matamela Cyril Ramaphosa vừa có chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam, và một trong những kết quả quan trọng là hai bên nhất trí nâng cấp quan hệ song phương lên tầm Đối tác chiến lược. Công ước này sẽ là nền tảng giúp hai bên trao đổi, hợp tác và chia sẻ quan điểm nhiều hơn nữa.
Bà đánh giá như thế nào về việc LHQ lựa chọn Hà Nội làm nơi diễn ra Lễ ký Công ước và sự chuẩn bị của Việt Nam trong vai trò nước chủ nhà?
Tôi cho rằng đây là sự lựa chọn hoàn toàn xứng đáng. Hà Nội là thành phố hòa bình, xinh đẹp, và việc Công ước này mang tên Công ước Hà Nội là rất phù hợp. Với lịch sử, vai trò của Hà Nội trong phát triển, hợp tác và kết nối quốc tế, khó có nơi nào thích hợp hơn để tổ chức sự kiện này.
Các nhà lãnh đạo Việt Nam đã làm rất tốt trong công tác tổ chức. Lễ ký kết diễn ra thành công vượt mong đợi, quy tụ sự tham dự của rất nhiều quốc gia. Nếu so sánh với các hiệp ước quốc tế khác, thường chỉ có một vài đoàn cấp Bộ trưởng, nhưng ở đây chúng ta có cấp Phó Tổng thống và nhiều Bộ trưởng dẫn đầu đoàn. Điều này thể hiện cam kết mạnh mẽ của các quốc gia với Công ước, đồng thời phản ánh sự tôn trọng mà cộng đồng quốc tế dành cho Việt Nam.
Lễ ký kết diễn ra thành công vượt mong đợi, quy tụ sự tham dự của rất nhiều quốc gia. (Ảnh: Thành Long)
Bà có thể chia sẻ thêm về đóng góp của Nam Phi trong quá trình xây dựng Công ước và vai trò hợp tác của Việt Nam trên chặng đường đó?
Về công tác an ninh mạng, Nam Phi có nhiều kinh nghiệm thực tiễn. Chúng tôi đã phối hợp với Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol) để thành lập trung tâm an ninh mạng tại Nam Phi, hỗ trợ khu vực miền Nam châu Phi và toàn lục địa. Những kinh nghiệm đó, cùng với việc tham gia các cơ chế đa phương, đã đóng góp đáng kể cho quá trình này.
Quan hệ giữa Nam Phi và Việt Nam vốn có bề dày lịch sử. Việt Nam từng là người bạn lớn, ủng hộ chúng tôi trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, cả ở cấp chính trị và đảng phái.
Sự hợp tác và hỗ trợ ấy tiếp tục được phát huy. Ở các diễn đàn đa phương, hai nước luôn phối hợp chặt chẽ, ủng hộ lẫn nhau, kể cả tại LHQ. Khi có các vấn đề được nêu ra, chúng tôi luôn cùng thúc đẩy lợi ích của nhân dân hai nước - một mối quan hệ thực sự dựa trên nền tảng tương hỗ và cùng có lợi.
Xin trân trọng cảm ơn bà.
Xuân Sơn-Mai Liên