Chiều nay 24-11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi). Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) đã có báo cáo dự kiến nội dung tiếp thu, giải trình ý kiến của các đại biểu Quốc hội tại phiên họp tổ ngày 23-10 về dự thảo luật này.
Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng trình dự án Luật Báo chí (sửa đổi) vào ngày 23-10. Ảnh: Phạm Thắng
Theo báo cáo của Bộ VH-TT-DL, một số ý kiến đề nghị thí điểm mô hình tổ hợp hoặc tập đoàn báo chí chủ lực đa phương tiện tại Thủ đô Hà Nội và TP HCM.
Về các ý kiến này, Bộ VH-TT-DL cho biết đang tổng kết Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí, dự kiến kiến nghị cấp có thẩm quyền tiếp tục triển khai một số quan điểm của Quy hoạch, đồng thời bổ sung quan điểm mới, trong đó có nội dung về việc TP Hà Nội và TP HCM được thành lập Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện.
"Trên cơ sở chỉ đạo, phê duyệt của cấp có thẩm quyền, Bộ VH-TT-DL sẽ cụ thể hóa trong Chiến lược phát triển và quản lý hệ thống báo chí"- báo cáo của Bộ VH-TT-DL nêu rõ.
Có ý kiến đề nghị bổ sung một điều khoản riêng trong luật quy định cụ thể về cơ quan báo chí chủ lực, đa phương tiện hoặc cơ quan báo chí đặc thù, cho phép các cơ quan này giữ tư cách pháp nhân độc lập, không bị sáp nhập cơ học.
Về các ý kiến này, Bộ VH-TT-DL cho biết dự kiến tiếp thu, làm rõ như sau: Khoản 5 Điều 16 dự thảo Luật quy định: "Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc; có cơ chế đặc thù về tài chính; được thành lập phù hợp với Chiến lược phát triển và quản lý hệ thống báo chí được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt". Khoản 3 Điều 16 dự thảo Luật quy định: Cơ quan báo chí có tư cách pháp nhân, có con dấu, tài khoản theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị làm rõ cơ chế đặc thù đối với cơ quan truyền thông chủ lực. Đồng thời, giao Chính phủ quy định cụ thể tiêu chí xác định cơ quan chủ lực (như phạm vi, mức độ phủ sóng, năng lực đội ngũ phóng viên, biên tập viên, khả năng định hướng, dẫn dắt dư luận xã hội). Đề nghị tăng cường cơ chế tài chính đặc thù cho các cơ quan báo chí chủ lực, đa phương tiện như Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Đài tiếng nói Việt Nam (VOV)…
Các đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên và TP Hải Phòng thảo luận về dự án Luật Báo chí (sửa đổi) ngày 23-10. Ảnh: Phạm Thắng
Về các ý kiến trên, Bộ VH-TT-DL cho biết Khoản 6 Điều 16 dự thảo Luật quy định: "Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc; có cơ chế đặc thù về tài chính; được thành lập phù hợp với Chiến lược phát triển và quản lý hệ thống báo chí được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt" và giao Chính phủ quy định chi tiết cơ chế đặc thù về tài chính đối với từng cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện phù hợp với mức độ tự chủ. Cơ quan nào hoạt động Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện được xác định tại Chiến lược do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Về cơ chế đặc thù về tài chính, theo cơ quan soạn thảo, hiện đã xây dựng Nghị định cơ chế tài chính của VTV, trong đó quy định các vấn đề: Được đầu tư ra ngoài (góp vốn); Thành lập doanh nghiệp; Được vận dụng cơ chế tài chính như doanh nghiệp nhà nước 100% vốn nhà nước; Quản lý tài sản đối với đơn vị sự nghiệp trực thuộc; Được Nhà nước bổ sung vốn; Dùng Quỹ phát triển sự nghiệp để đầu tư; Bảo toàn vốn, thực hiện quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu vốn; Vốn từ hoạt động của Đài đầu tư, góp vốn, lợi nhuận được để lại để trả lương; Hạch toán như doanh nghiệp, kinh doanh dịch vụ; Cơ chế tiền lương như doanh nghiệp nhà nước 100% vốn điều lệ.
Tại thảo luận tổ vừa qua, cũng có ý kiến đề nghị thay đổi thuật ngữ "cơ quan truyền thông chủ lực, đa phương tiện" bằng "cơ quan báo chí chủ lực", hoặc đề xuất đổi tên thành "cơ quan báo chí và truyền thông chủ lực đa phương tiện".
Về các ý kiến này, Bộ VH-TT- DL cho biết tại khoản 5 Điều 16 đã xác định Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là cơ quan báo chí, nên không cần thêm từ "báo chí". Tên gọi cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện đã được xác định tại Quyết định số 362 của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 (Quyết định 362), đã được Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị cho ý kiến.
Ngoài ra, có ý kiến đề nghị Luật cần quy định rõ nguyên tắc trước khi giao Chính phủ quy định chi tiết về mô hình tổ chức, nhiệm vụ và cơ chế đặc thù cho các loại hình báo chí.
Làm rõ vấn đề này, Bộ VH-TT-DL cho biết Khoản 5 Điều 16 dự thảo Luật quy định Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc; có cơ chế đặc thù về tài chính; được thành lập phù hợp với Chiến lược phát triển và quản lý hệ thống báo chí được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện có cơ quan báo chí trực thuộc; mỗi cơ quan chủ lực đa phương tiện cũng có những đặc thù, thế mạnh riêng, mức độ tự chủ tài chính khác nhau. Dự thảo Luật giao Chính phủ quy định chi tiết cơ chế đặc thù về tài chính đối với từng cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện phù hợp với mức độ tự chủ.
Một số ý kiến đề nghị quy định chính sách ưu tiên đầu tư trọng điểm cho các cơ quan báo chí, truyền thông chủ lực đa phương tiện. Về các ý kiến này, Bộ VH-TT-DL cho biết Khoản 5 Điều 16 dự thảo Luật quy định Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc; có cơ chế đặc thù về tài chính. Khoản 2 Điều 10 dự thảo Luật quy định Nhà nước đầu tư nền tảng số báo chí quốc gia dự kiến do Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện vận hành, quản lý.
Minh Chiến - Văn Duẩn