Bộ Xây dựng đề xuất người bị thu hồi đất được mua NOXH không cần xét thu nhập

8 giờ trướcBài gốc

Bỏ rào cản thu nhập, tạo ưu tiên cho người bị thu hồi đất

Đây là nội dung đáng chú ý trong dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về một số cơ chế đặc biệt nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, hiện đang được Bộ Xây dựng lấy ý kiến.

Theo Bộ Xây dựng, pháp luật về đất đai (tại các điều 96, 98 và 99 của Luật Đất đai) đã quy định rõ các hình thức bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất - gồm bằng tiền, đất hoặc nhà ở. Tuy nhiên, trong thực tế, cơ chế bồi thường bằng nhà ở gần như chưa được áp dụng phổ biến, chủ yếu do thiếu quỹ nhà và hướng dẫn cụ thể về quy trình, tiêu chí, định giá.

Đề xuất cho phép người bị thu hồi đất được ưu tiên mua nhà ở xã hội mà không cần xét điều kiện thu nhập.

Bên cạnh đó, nhiều người dân vẫn có tâm lý muốn nhận tiền hơn nhận nhà; còn chủ đầu tư lại ngại bố trí quỹ nhà vì ảnh hưởng đến cơ cấu sản phẩm và lợi nhuận.

Chính những vướng mắc này khiến tiến độ thu hồi đất, giải phóng mặt bằng tại nhiều dự án - đặc biệt là nhà ở xã hội và khu đô thị mới bị kéo dài. Điều này không chỉ làm người dân chậm được bố trí chỗ ở ổn định, phát sinh khiếu nại, mà còn khiến doanh nghiệp không có mặt bằng sạch để triển khai dự án, ảnh hưởng trực tiếp đến mục tiêu phát triển ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội mà Chính phủ đặt ra.

Theo Khoản 10 Điều 76 Luật Nhà ở, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở hoặc đất ở thì được mua, thuê mua nhà ở xã hội nếu chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình hoặc diện tích bình quân thấp hơn mức tối thiểu. Tuy nhiên, quy định hiện hành vẫn yêu cầu chứng minh điều kiện về thu nhập và nhà ở, gây khó khăn trong thực tế, đặc biệt với các hộ bị thu hồi đất.

Để khắc phục bất cập này, Bộ Xây dựng đề xuất cho phép người bị thu hồi đất được ưu tiên mua, thuê mua nhà ở xã hội ngay tại dự án, không phải chứng minh điều kiện thu nhập, không xét điều kiện nhà ở và không cần bốc thăm lựa chọn.

Ngoài ra, cơ chế này cũng mở rộng đối tượng áp dụng cho các hộ được bố trí tái định cư theo hình thức mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội, cũng như người dân đã chuyển nhượng đất cho chủ đầu tư để phát triển dự án.

Hài hòa lợi ích, tránh tình trạng "dự án treo"

Theo Bộ Xây dựng, chính sách này sẽ tạo động lực cho người dân sớm bàn giao đất, rút ngắn tiến độ giải phóng mặt bằng, đồng thời đảm bảo quyền lợi chỗ ở ổn định, lâu dài cho người bị ảnh hưởng.

Mục tiêu của cơ chế này là tạo động lực cho người dân sớm bàn giao đất, rút ngắn tiến độ giải phóng mặt bằng, đồng thời đảm bảo quyền lợi chỗ ở ổn định, lâu dài cho người bị ảnh hưởng bởi thu hồi đất.

Nếu được thông qua, chính sách này sẽ thay đổi đáng kể cách tiếp cận tái định cư, giúp hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Người dân có thể ổn định cuộc sống sớm hơn nhờ được bố trí nhà ở ngay trong dự án mới, trong khi chủ đầu tư và chính quyền địa phương sẽ đẩy nhanh quá trình thu hồi, giải phóng mặt bằng, tránh tình trạng “dự án treo”.

Đánh giá về đề xuất này, TS. Trần Xuân Lượng – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam cho rằng, đây là chủ trương hợp lý, có tính nhân văn và thực tiễn cao, nhất là trong bối cảnh việc bồi thường, tái định cư vẫn là “nút thắt” lớn tại nhiều dự án phát triển đô thị.

“Việc miễn điều kiện về thu nhập hay nhà ở sẽ giúp người bị thu hồi đất sớm ổn định chỗ ở, giảm khiếu nại, rút ngắn tiến độ giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, cần có hướng dẫn rõ tiêu chí xác định đối tượng và giá bán", TS. Trần Xuân Lượng nói.

Ông N.V.H. (xã Thanh Trì, Hà Nội), người từng bị thu hồi đất phục vụ dự án khu đô thị, cho biết nếu chính sách này được áp dụng, người dân sẽ yên tâm hơn nhiều.

“Trước đây, chúng tôi chỉ được nhận tiền, còn chỗ ở mới phải tự lo, giá nhà thương mại thì quá cao. Nếu được mua nhà ở xã hội ngay tại nơi mình từng sinh sống, giá hợp lý, không phải bốc thăm, không mất thời gian chứng minh thu nhập, thì đó là cách hỗ trợ rất thiết thực ,” ông H. chia sẻ.

Ninh Phan

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/bo-xay-dung-de-xuat-nguoi-bi-thu-hoi-dat-duoc-mua-noxh-khong-can-xet-thu-nhap-post1792986.tpo