15 thiết kế mẫu trường cho 4 vùng miền
Ngày 9/11, Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các Bộ, ngành, 15 tỉnh biên giới tổ chức lễ khởi công đồng loạt 72 trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại các xã biên giới đất liền.
Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, đây một sự kiện có ý nghĩa chính trị, xã hội và nhân văn sâu sắc, thể hiện tinh thần "Cả nước hướng về biên cương, vì tương lai con em đồng bào các dân tộc".
Một thiết kế mẫu trường phổ thông nội trú liên cấp cho khu vực Bắc Trung bộ.
Bộ Xây dựng được Chính phủ giao chủ trì xây dựng các thiết kế mẫu trường nội trú liên cấp để các địa phương có căn cứ tham khảo, triển khai thực hiện phù hợp với địa phương, với văn hóa vùng miền.
Thực hiện nhiệm vụ, Bộ Xây dựng giao Viện Kiến trúc Quốc gia chủ trì thiết kế mẫu trường nội trú liên cấp, bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật, quy mô, diện tích trường lớp; hệ thống cơ sở vật chất đồng bộ, hiện đại, bền vững, an toàn; đáp ứng tốt các tiêu chuẩn cơ sở vật chất trường phổ thông ở mức cao nhất hiện nay.
Mỗi trường được bố trí khu học tập, khu nhà ở nội trú, nhà ăn, khu sinh hoạt văn hóa - thể thao, thư viện, phòng học bộ môn, khu giáo viên nội trú, đảm bảo điều kiện học tập, sinh hoạt, rèn luyện toàn diện.
Trung tuần tháng 9/2025, Bộ Xây dựng và Viện Kiến trúc Quốc gia đã công bố, phổ biến 15 "Thiết kế mẫu trường nội trú liên cấp tại các xã biên giới đất liền" đến 22 địa phương có xã biên giới đất liền.
15 thiết kế mẫu này bảo đảm tính đồng bộ, đáp ứng quy chuẩn quy hoạch xây dựng, quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn xây dựng và các quy định của ngành giáo dục, cũng như phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội đặc thù vùng biên giới.
TS.KTS Hồ Chí Quang, Viện trưởng Viện Viện Kiến trúc Quốc gia (Bộ Xây dựng) cho biết, thực hiện nhiệm vụ Chính phủ và Bộ Xây dựng giao, Viện Kiến trúc Quốc gia đã chủ trì nghiên cứu bản sắc vùng miền, đặc điểm địa hình, khí hậu của các địa phương có biên giới trên đất liền, trên cơ sở đó thiết 15 thiết kế mẫu trường nội trú liên cấp, ứng dụng cho 4 vùng miền.
Trong đó, Vùng I là các tỉnh miền núi phía Bắc (Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La). Vùng II là các tỉnh Bắc Trung bộ (Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Huế). Vùng III là các tỉnh Nam Trung bộ (Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đồng Nai). Vùng IV là các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long (Tây Ninh, Đồng Tháp, An Giang).
Thiết kế mẫu áp dụng đối với Vùng IV - Vùng Đồng bằng sông Cửu Long phù hợp với điều kiện tự nhiên, khí hậu và đặc thù dân cư tại các xã biên giới của Tây Ninh. Việc áp dụng "Thiết kế mẫu trường nội trú liên cấp tại các xã biên giới đất liền" không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí thiết kế, mà còn góp phần bảo đảm tính thống nhất, hiện đại và đồng bộ trong đầu tư cơ sở vật chất giáo dục tại khu vực biên giới.
Sở Xây dựng Tây Ninh.
Cơ cấu hồ sơ thiết kế mẫu trường nội trú liên cấp tại các xã biên giới đất liền bao gồm: Khối phòng học tập; khối phòng hỗ trợ học tập; khối hành chính và phụ trợ; khu sân chơi, thể dục thể thao; khối phục vụ sinh hoạt.
Diện tích khu đất xây dựng khoảng 5-10ha, trong đó diện tích đất xây dựng các hạng mục công trình phục vụ nội trú đảm bảo tối thiểu 6m2/học sinh. Quy mô thiết kế trường từ 1.000 học sinh trở lên (30 lớp). Số lượng lớp cụ thể của từng cấp học sẽ được điều chỉnh linh hoạt tùy thuộc vào nhu cầu thực tế tại các xã và thực tế hoạt động của các trường.
Mỗi hồ sơ thiết kế mẫu bao gồm tổng hợp một số đặc thù về điều kiện tự nhiên và bản sắc, văn hóa, kiến trúc truyền thống các vùng miền; nghiên cứu cơ bản về module các phòng học, nội trú điển hình; tài liệu hướng dẫn - giải pháp kỹ thuật phục vụ thiết kế mẫu.
Hồ sơ thiết kế mẫu bao gồm nghiên cứu cơ bản về module các phòng học, nội trú điển hình; tài liệu hướng dẫn, giải pháp kỹ thuật...
Thiết kế mẫu gợi mở, địa phương linh hoạt áp dụng, phù hợp với điều kiện thực tế
TS.KTS Hồ Chí Quang cho biết, mỗi vùng sẽ có những đặc trưng riêng về địa hình, khí hậu, văn hóa. Vì vậy, các thiết kế mẫu chỉ mang tính gợi mở, các địa phương cần linh hoạt áp dụng với điều kiện thực tế.
Khi áp dụng thiết kế mẫu vào thực tế, các địa phương cần tiến hành khảo sát địa chất và tính toán điều kiện khí hậu, động đất, tác động môi trường để đưa ra phương án phù hợp…
Thiết kế mẫu trường nội trú liên cấp tại các xã biên giới đất liền" đã được Đảng ủy Chính phủ chứng nhận là Sản phẩm chào mừng Đại hội Đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030
Ông Nguyễn Chí Ngọc, Phó vụ trưởng Vụ Quy hoạch - Kiến trúc (Bộ Xây dựng) nhận định: Thiết kế mẫu có các hướng dẫn cụ thể, đảm bảo phù hợp với đặc điểm tự nhiên của các vùng miền.
"Đây là hướng dẫn về tiêu chuẩn, quy chuẩn và các hướng dẫn kỹ thuật cho thiết kế kiến trúc, kết cấu công trình, thậm chí cả vật liệu kiến trúc, chiếu sáng cũng như âm học trong kiến trúc. Vì vậy, thiết kế mẫu đủ cơ sở cho các cơ quan quản lý chuyên ngành Xây dựng tại địa phương áp dụng cho các giai đoạn tiếp theo", ông Ngọc cho biết.
Tuy vậy, ông Ngọc cũng lưu ý các địa phương, dù được nghiên cứu rất cụ thể, nhưng thiết kế mẫu chưa thể thay thế được trình tự của thiết kế cơ sở và thiết kế bản vẽ thi công.
"Thiết kế mẫu trường nội trú liên cấp tại các xã biên giới đất liền" đã được Đảng ủy Chính phủ chứng nhận là Sản phẩm chào mừng Đại hội Đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 do Vụ Quy hoạch - Kiến trúc, Viện Kiến trúc Quốc gia thực hiện.
Theo Thông báo kết luận số 81-TB/TW ngày 18/7/2025 của Bộ Chính trị về chủ trương đầu tư xây dựng trường học cho các xã biên giới và Nghị quyết số 298/NQ-CP ngày 26/9/2025 của Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động của Chính phủ thực hiện Thông báo kết luận 81-TB/TW, cả nước có 248 xã biên giới đất liền được quy hoạch đầu tư 248 trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở.
Trong đó, 100 trường được chọn đầu tư xây dựng giai đoạn 1, với tổng nhu cầu vốn đầu tư gần 20.000 tỷ đồng. Các trường được khởi công đồng loạt ngày 9/11/2025 đều thuộc danh mục 100 trường đã được Chính phủ phê duyệt đầu tư trong năm 2025, dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng trước khai giảng năm học 2026-2027.
Tâm Vũ