Năm 2025 là năm bản lề để cả nước thực hiện thắng lợi mục tiêu tăng trưởng GDP đạt từ 8% trở lên. Trong bối cảnh đó, Bộ Xây dựng vừa ban hành công điện gửi các địa phương, đơn vị trực thuộc và chủ đầu tư dự án, yêu cầu khẩn trương đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công.
Theo số liệu báo cáo, đến hết tháng 8/2025, kết quả giải ngân vốn đầu tư công từ ngân sách nhà nước của Bộ Xây dựng mới đạt 36,7%, thấp hơn nhiều so với mức bình quân chung cả nước là 46,3%. Điều này đặt ra áp lực rất lớn, đòi hỏi toàn ngành phải tập trung cao độ để khắc phục tình trạng chậm trễ, bảo đảm tiến độ giải ngân trong những tháng cuối năm.
(Ảnh minh họa)
Công điện của Bộ trưởng Bộ Xây dựng được gửi tới UBND các tỉnh, thành phố: Cao Bằng, Lạng Sơn, Lào Cai, Phú Thọ, Ninh Bình, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Đắk Lắk, Đồng Tháp, Đà Nẵng; đồng thời gửi đến các Thứ trưởng, các đơn vị trực thuộc và danh sách các chủ đầu tư dự án. Trong đó, Bộ Xây dựng nêu rõ: việc đẩy mạnh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công phải gắn liền với bảo đảm chất lượng công trình, tuyệt đối không để xảy ra tiêu cực, thất thoát, lãng phí hay vi phạm pháp luật.
Đối với các địa phương, Bộ đề nghị UBND tỉnh, thành phố trực tiếp chỉ đạo Sở Xây dựng, Ban Quản lý dự án và các đơn vị liên quan tập trung cao độ, áp dụng những giải pháp linh hoạt, sáng tạo và kịp thời để thúc đẩy tiến độ. Một trong những nhiệm vụ then chốt là giải quyết dứt điểm các vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng - yếu tố đã nhiều năm làm chậm trễ tiến độ nhiều dự án.
Bộ Xây dựng nhấn mạnh, nếu địa phương không xử lý được vấn đề mặt bằng, dẫn đến dự án không thể hoàn thành theo tiến độ, đặc biệt là những dự án đã được gia hạn hoặc sử dụng nguồn vốn ngân sách Trung ương kết hợp ngân sách địa phương, Bộ sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền để dừng triển khai và bàn giao lại cho địa phương tiếp tục thực hiện theo quy định của pháp luật.
Đối với lãnh đạo Bộ, công điện giao nhiệm vụ trực tiếp làm việc với các địa phương, các chủ đầu tư, kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc, đồng thời chịu trách nhiệm chỉ đạo quyết liệt để bảo đảm tiến độ giải ngân. Mục tiêu đặt ra là phải giải ngân tối thiểu 95% và phấn đấu đạt 100% kế hoạch vốn năm 2025, nhất là với các công trình trọng điểm quốc gia, dự án quan trọng trong danh mục 3.000 km đường cao tốc, hệ thống ITS và các hạng mục thu phí sẽ phải đi vào vận hành từ tháng 1/2026.
Đối với các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, Bộ Xây dựng yêu cầu tăng cường chỉ đạo nhà thầu, tư vấn đẩy nhanh tiến độ thi công và hoàn thiện thủ tục nội nghiệp, tuyệt đối không được kéo dài tiến độ ở những dự án đã có chỉ đạo hoàn thành trong năm 2025. Bên cạnh đó, các đơn vị phải thực hiện nghiêm túc các kết luận, kiến nghị của cơ quan thanh tra, kiểm toán; kiên quyết xử lý các trường hợp nhà thầu, tư vấn chậm trễ. Một điểm nhấn quan trọng là yêu cầu lập kế hoạch giải ngân chi tiết theo từng tháng, kiểm tra giám sát tiến độ sát sao để kịp thời báo cáo, điều chỉnh khi cần thiết.
Đặc biệt, Ban Quản lý dự án đường sắt được giao nhiệm vụ khẩn trương làm việc với các địa phương để chuẩn xác nhu cầu sử dụng vốn năm 2025 cho công tác giải phóng mặt bằng của dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Báo cáo phải được gửi về Bộ trước ngày 15/9/2025 để kịp thời bổ sung và bảo đảm đủ nguồn vốn triển khai.
Các cơ quan tham mưu của Bộ cũng được giao trách nhiệm cụ thể. Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng và Cục Đường bộ Việt Nam phải thường xuyên theo dõi chặt chẽ tiến độ từng dự án, tổ chức kiểm tra, đôn đốc, xử lý kịp thời các vướng mắc vượt thẩm quyền của chủ đầu tư. Vụ Kế hoạch - Tài chính có trách nhiệm theo dõi kết quả giải ngân, tham mưu điều chỉnh kế hoạch vốn, bảo đảm phân bổ hợp lý giữa các dự án để đẩy nhanh tiến độ chung.
Có thể thấy, công điện lần này của Bộ Xây dựng mang tính chất mệnh lệnh, vừa quyết liệt vừa cụ thể, nhấn mạnh trách nhiệm của từng cấp, từng đơn vị. Trong bối cảnh năm 2025 là năm nước rút của kế hoạch đầu tư công trung hạn, tiến độ giải ngân không chỉ là chỉ tiêu kinh tế mà còn là thước đo hiệu quả điều hành, quản lý của các cơ quan, đơn vị và địa phương.
Việc Bộ Xây dựng quyết liệt chỉ đạo giải ngân vốn đầu tư công trong những tháng cuối năm được kỳ vọng sẽ tạo động lực lớn để các công trình trọng điểm, đặc biệt là các dự án hạ tầng giao thông chiến lược, sớm hoàn thành, đưa vào sử dụng. Qua đó, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bảo đảm các mục tiêu phát triển đã đề ra cho năm 2025 và giai đoạn 2021-2025.
Đình Khương