Bệnh cúm mùa đang gia tăng ở Nhật Bản và nhiều quốc gia khác. Theo Bộ Y tế, dữ liệu công bố ngày 31/1 của Viện Truyền nhiễm quốc gia Nhật Bản (từ ngày 2/9/2024 đến 26/1/2025), tại Nhật Bản ghi nhận khoảng 9,5 triệu trường hợp mắc cúm mùa, trong đó, tuần cuối cùng của năm 2024 đã ghi nhận hơn 317 nghìn trường hợp.
Đợt bùng phát dịch cúm mùa tại Nhật Bản hiện nay chủ yếu do cúm A gây ra, nhưng vẫn còn nguy cơ bùng phát dịch do cúm B.
Trước đó, theo thông tin từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tại nhiều quốc gia ở Bắc bán cầu, các bệnh lây truyền qua đường hô hấp cấp tính có xu hướng gia tăng theo mùa vào thời điểm cuối năm do các tác nhân gây bệnh hô hấp như virus cúm mùa, virus hợp bào hô hấp (RSV) và các virus phổ biến khác như hMPV, mycoplasma pneumoniae.
Bệnh nhân mắc cúm A rất nặng đang phải thở máy ở Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Theo WHO, tỷ lệ mắc các hội chứng cúm (ILI) hoặc nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính (ARI) ở một số quốc gia ở Bắc bán cầu đã tăng lên trong những tuần cuối năm 2024 và vượt qua mức cơ sở theo mùa thông thường.
Ngoài ra, theo kết quả giám sát cúm trên thế giới, bệnh cúm mùa cũng gia tăng ở nhiều quốc gia ở châu Âu (xuất hiện tất cả các phân nhóm của virus cúm), trong đó ở Bắc Mỹ chủ yếu là cúm A, Trung Mỹ và Caribbean chủ yếu là cúm A/H3N2, ở Tây Phi chủ yếu là cúm B, Bắc Phi chủ yếu là cúm A/H3N2, Đông Phi là cúm B và nhiều quốc gia ở châu Á chủ yếu là cúm A (H1N1) pdm09, phù hợp với xu hướng điển hình cho thời điểm cuối năm.
Với điều kiện thời tiết hiện nay thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh qua đường hô hấp lây lan, Bộ Y tế sẽ tiếp tục theo dõi, bám sát diễn biến tình hình dịch bệnh trong nước và trên thế giới để chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương, đơn vị triển khai các biện pháp phòng chống phù hợp và kịp thời.
Ngoài ra, Bộ Y tế cũng sẽ cung cấp các thông tin đầy đủ, chính xác, không để xảy ra hoang mang, lo lắng, nhưng không chủ quan, lơ là trước các diễn biến của tình hình dịch bệnh.
Tại Việt Nam, theo thống kê của Bộ Y tế, trong năm 2024 ghi nhận 289.876 trường hợp mắc cúm mùa, 8 ca tử vong; số mắc giảm 17,9% so với năm 2023 (353.108 ca), số tử vong tăng 5 trường hợp. Cũng trong năm 2024, ghi nhận 4 trường hợp tử vong do cúm A (H1N1) tại Bình Định, đây là các trường hợp có bệnh nền mãn tính nặng, không ghi nhận biến thể của virus. Một số tỉnh, TP ghi nhận số mắc cao: Thanh Hóa (46.600 trường hợp), Thái Bình (26.345), Nghệ An (17.949), Hà Tĩnh (14.073), Sơn La (10.162).
Bộ Y tế khuyến cáo người dân đeo khẩu trang ở nơi tập trung đông người.
Thời gian gần đây, nhiều bệnh viện tiếp nhận bệnh nhân mắc cúm A, B tới khám, trong đó có nhiều ca bệnh nặng. Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đang điều trị cho 8 bệnh nhân mắc cúm A, trong đó nhiều ca nặng phải thở máy, có bệnh nhân phải can thiệp ECMO.
Chuyên gia khuyến cáo, những người có bệnh nền, cao tuổi, người có hệ miễn dịch suy giảm cần đặc biệt cẩn trọng khi nhiễm cúm. Bệnh cúm có thể trở nên nguy hiểm, dẫn đến tổn thương phổi lan tỏa, bội nhiễm vi khuẩn, viêm cơ tim, suy đa tạng, thậm chí tử vong. Ngoài ra, nhiều người có tâm lý chủ quan khi mắc cúm, cho rằng chỉ là bệnh nhẹ và không đi khám sớm.
Để chủ động phòng, chống cúm mùa hiệu quả, Bộ Y tế khuyến cáo, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp như: Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp.
Ngoài ra, người dân nên đeo khẩu trang tại nơi tập trung đông người, trên các phương tiện giao thông công cộng; thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay (nhất là sau khi ho, hắt hơi); không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng; hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết.
Cùng với đó, người dân nên tiêm vắc xin cúm mùa để phòng bệnh. Thực hiện lối sống lành mạnh; ăn thức ăn đủ chất dinh dưỡng để ngăn ngừa nhiễm virus cúm; tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.
Khi có triệu chứng ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi, không tự ý làm xét nghiệm và mua thuốc điều trị tại nhà mà cần liên hệ với cơ sở y tế để được tư vấn, khám và xử trí kịp thời.
Trần Hằng