Đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, các đối tượng tội phạm hoạt động với thủ đoạn tinh vi, thao túng cán bộ, nhân viên Viện Pháp y tâm thần Trung ương, “hô biến” bệnh viện thành “khách sạn” để tổ chức sử dụng ma túy.
Các đối tượng liên quan đến vụ án bị bắt giữ
Hé lộ đường dây
Cầm đầu đường dây này là Nguyễn Thị Mai Anh (SN 1979, trú tại phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân, Hà Nội) và chồng là Lê Văn Đông (SN 1978, có 5 tiền án, tiền sự). Qua công tác theo dõi, điều tra các vụ án liên quan đến đôi vợ chồng này, cơ quan công an phát hiện Mai Anh và chồng có nhiều biểu hiện nghi vấn… Cứ mỗi lần phạm tội, Mai Anh cùng Đông luôn “trình” sẵn hồ sơ bệnh án tâm thần như một lá bùa hộ mệnh để trốn tránh xử lý của pháp luật.
Thông qua theo dõi quá trình chữa bệnh bắt buộc của cặp vợ chồng này tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương và công tác thẩm định Quyết định trưng cầu giám định tâm thần, áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) CATP Hà Nội phát hiện một số đối tượng cũng đang chữa bệnh tâm thần bắt buộc tại đây, nhưng thường xuyên ra được bên ngoài để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Những đối tượng này có dấu hiệu thông qua Mai Anh móc nối, câu kết với lãnh đạo, nhân viên Viện Pháp y tâm thần Trung ương để “chạy” kết luận giám định pháp y tâm thần theo hướng có lợi (không tâm thần nhưng vẫn kết luận bị tâm thần), nhằm trốn tránh trách nhiệm hình sự... Căn cứ tài liệu thu thập được, Giám đốc CATP Hà Nội đã chỉ đạo Văn phòng Cơ quan CSĐT và các đơn vị liên quan tập trung điều tra, xử lý.
Vợ chồng Nguyễn Thị Mai Anh - Lê Văn Đông
Đêm 7-6-2025, Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội phối hợp với Công an tỉnh Thanh Hóa bắt giữ Lê Văn Đông, Nguyễn Thị Mai Anh và 5 đối tượng là bệnh nhân và cán bộ Viện Pháp y tâm thần Trung ương khi đang có hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy tại bãi biển thuộc khu du lịch Sầm Sơn (Thanh Hóa). Rạng sáng 8-6, cơ quan công an đã triệu tập 14 cán bộ, nhân viên thuộc Khoa Điều trị bắt buộc (Viện Pháp y tâm thần Trung ương) đang nghỉ dưỡng tại khách sạn Long Thành 3 - Sầm Sơn (cùng khách sạn với vợ chồng Lê Văn Đông, Nguyễn Thị Mai Anh) về trụ sở để điều tra làm rõ. Căn cứ kết quả đấu tranh với các đối tượng, từ ngày 7 đến 9-6-2025, Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội đã đồng loạt khám xét khẩn cấp tại chỗ ở, nơi làm việc của các đối tượng thực hiện hành vi “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy” tại tỉnh Thanh Hóa và Hà Nội. Mở rộng khám xét khẩn cấp tại nhiều địa điểm là nơi ở, làm việc của các đối tượng liên quan đến hành vi “Đưa, nhận hối lộ”, công an đã tạm giữ nhiều tài liệu, tang vật vụ án trị giá hàng chục tỷ đồng...
Tại thời điểm CATP Hà Nội bắt giữ, khám xét khẩn cấp nơi ở, làm việc của các đối tượng liên quan, đã xác định được 22 đối tượng có quyết định chữa bệnh bắt buộc nhưng không có mặt tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương (kiểm danh ngày 8-6-2025). Đối với 22 hồ sơ của các đối tượng nêu trên, sơ bộ nhận định 15 đối tượng có dấu hiệu “can thiệp trái pháp luật” để có “Kết luận Giám định tâm thần” không đúng quy định, đã được áp dụng bắt buộc chữa bệnh nhằm mục đích trốn tránh việc xử lý hình sự theo pháp luật. Đến nay, CATP Hà Nội đã triệu tập 90 đối tượng, người liên quan, trong đó có 76 đối tượng là lãnh đạo, cán bộ Viện Pháp y tâm thần Trung ương và 4 đối tượng chữa bệnh bắt buộc tại đây.
Ngày 18-6, Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Tàng trữ trái phép chất ma túy, Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Môi giới hối lộ, Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương và tỉnh Thanh Hóa. Đồng thời ra quyết định khởi tố và áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với 40 đối tượng (trong đó có 36 đối tượng là lãnh đạo, cán bộ Viện Pháp y tâm thần Trung ương; 2 bị can là bệnh nhân đang chữa bệnh tâm thần bắt buộc...). Cụ thể: 4 bị can phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”; 31 bị can phạm tội “Nhận hối lộ” (trong đó gồm 1 Viện trưởng, 1 Phó Viện trưởng, 1 Trưởng khoa Điều trị bắt buộc; 2 điều dưỡng viên Khoa Điều trị bắt buộc; 1 Trưởng khoa Giám định....); 1 bị can phạm tội “Nhận hối lộ và Đưa hối lộ”; 1 bị can phạm tội “Đưa hối lộ và Môi giới hối lộ”; 1 bị can phạm tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy”; 2 bị can phạm tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” và “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy”; 2 bị can phạm tội “Môi giới hối lộ”; 1 bị can phạm tội “Đưa hối lộ”.
Căn cứ tài liệu điều tra xác định, năm 2016, sau khi phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, Mai Anh bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương. Tại đây, Mai Anh đã câu kết với các cán bộ, giám định viên của Viện Pháp y tâm thần Trung ương để được ra ngoài. Năm 2020, Mai Anh tiếp tục phạm tội “Làm giả con dấu, sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” và tiếp tục bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Năm 2023, Mai Anh lại tiếp tục phạm tội “Gây rối trật tự công cộng” (cùng với chồng là Lê Văn Đông), sau đó cả 2 vợ chồng Mai Anh đều bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương.
Các tang vật bị thu giữ
Liên minh ma quỷ
Trong thời gian bắt buộc chữa bệnh tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương, Mai Anh đã hối lộ các lãnh đạo, nhân viên của Viện để mỗi người được bố trí 1 phòng riêng, có điều hòa và các thiết bị âm thanh để tổ chức ăn chơi, sử dụng ma túy và được ra ngoài. Vợ chồng Mai Anh thường xuyên ra ngoài đi du lịch, nghỉ mát và mời cả cán bộ, nhân viên của Viện Pháp y tâm thần Trung ương đi cùng. Mai Anh đã đặt vấn đề với lãnh đạo Viện Pháp y tâm thần Trung ương để “chạy” kết luận giám định tâm thần cho các bị can khác...
Một số trường hợp Mai Anh nhận hàng tỷ đồng, sau đó chuyển cho Trần Văn Trường (nguyên Viện trưởng Viện Pháp y tâm thần Trung ương) vài trăm triệu đồng... Trường nhận và chia cho các thành viên Hội đồng giám định. Sau khi nhận tiền, các giám định viên viết thêm vào hồ sơ bệnh án các biểu hiện của bệnh tâm thần hoặc viết không đúng về tình trạng bệnh để có kết luận phù hợp với hồ sơ bệnh. Mai Anh đã chuyển rất nhiều tiền và nhiều trường hợp cho Trần Văn Trường để lo “chạy” kết luận giám định. Ngoài ra, Mai Anh còn móc nối với nhân viên Khoa Giám định, Phòng Kế hoạch Tổng hợp để nắm thông tin gia đình các bị can đến giám định, đặt vấn đề “chạy” kết luận giám định, hưởng lợi hàng tỷ đồng từ việc làm trên.
Việc điều tra xử lý các đối tượng trong vụ án đã kịp thời ngăn chặn nhiều đối tượng phạm tội rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng, lợi dụng việc bắt buộc chữa bệnh để trốn tránh trách nhiệm hình sự, tiếp tục thực hiện hành vi phạm tội. Qua kết quả điều tra, CATP Hà Nội xác định ý nghĩa lớn nhất trong việc này là đưa các đối tượng có hành vi phạm tội đã được kết luận giám định pháp y tâm thần không đúng thực trạng bệnh, không khách quan phải chịu trách nhiệm hình sự và xử lý nghiêm theo quy định pháp luật đối với các hành vi phạm tội do chúng gây ra.
Theo Trung tướng Nguyễn Thanh Tùng - Bí thư Đảng ủy, Giám đốc CATP Hà Nội, vụ án này được đánh giá là lớn nhất từ trước đến nay. Cơ quan điều tra đã bắt giữ toàn bộ các đối tượng liên quan đến vụ án, từ Giám đốc, Phó Giám đốc, nhân viên y tế, nhân viên bảo vệ của Viện Pháp y tâm thần Trung ương đến các đối tượng tội phạm có hành vi hối lộ để làm sai lệch kết quả giám định. Từ vụ việc này, CATP cùng các ngành tư pháp xác định đây là nhóm đối tượng hết sức nguy hiểm, liên quan đến “chạy” bệnh án tâm thần. Các đối tượng có phương thức thủ đoạn tinh vi, câu kết chặt chẽ và hoạt động phức tạp. Trong thời gian tới, CATP Hà Nội sẽ tiếp tục đấu tranh mạnh, bắt giữ các đối tượng liên quan đến “chạy” bệnh án hòng trốn tránh pháp luật hình sự.
Linh Nhi