Các nhà lãnh đạo của khối BRICS hôm 8/9 đã tổ chức một hội nghị thượng đỉnh trực tuyến khẩn cấp để thảo luận về những thách thức kinh tế toàn cầu, đặc biệt là các biện pháp thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
BRICS là nhóm các nền kinh tế mới nổi, ban đầu bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi và hiện đã mở rộng lên tới 11 thành viên, với sự bổ sung của các thành viên mới như Ai Cập, Ethiopia, Iran, Indonesia…
Cuộc họp được triệu tập theo sáng kiến của Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva, trong bối cảnh quốc gia Nam Mỹ này – cùng với Ấn Độ – đang chịu mức thuế quan nặng nề nhất là 50%, trong khi Nam Phi chịu mức 30%.
Trong cuộc họp khẩn trực tuyến hôm 8/9, ông Lula gọi đó là "tống tiền thuế quan" và các hoạt động thương mại "phi lý và bất hợp pháp".
Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva phát biểu với truyền thông tại Hội nghị thượng đỉnh BRICS ở Rio de Janeiro, ngày 7/7/2025. Ảnh: Al Jazeera
Về phần mình, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kêu gọi duy trì "hệ thống thương mại đa phương với Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) làm cốt lõi" và bác bỏ "mọi hình thức bảo hộ".
Ông Tập nhấn cũng mạnh sự cần thiết phải tăng cường tương tác giữa các quốc gia thành viên BRICS để ứng phó tốt hơn với những thách thức và rủi ro bên ngoài.
"Chúng ta càng hợp tác chặt chẽ, chúng ta càng bền bỉ và hiệu quả trong việc đối phó với các rủi ro và thách thức bên ngoài", nhà lãnh đạo Trung Quốc phát biểu tại hội nghị.
"Các quốc gia BRICS chiếm gần một nửa dân số thế giới, khoảng 30% sản lượng kinh tế toàn cầu và 1/5 thương mại toàn cầu. Chúng ta cũng là nơi có nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào, các nhà sản xuất lớn và thị trường rộng lớn", ông Tập nhấn mạnh.
Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, đã dẫn đến các cuộc trả đũa thuế quan lên tới ba chữ số vào đầu năm nay và mới chỉ tạm lắng dịu gần đây.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng tham gia cuộc họp trực tuyến của các nhà lãnh đạo BRICS hôm 8/9, nhưng Điện Kremlin cho biết báo chí không được tiếp cận bài phát biểu của Tổng thống Nga tại hội nghị thượng đỉnh trực tuyến BRICS, vì cuộc họp được tổ chức sau cánh cửa đóng kín.
Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa nói với các đối tác BRICS rằng "các hành động áp thuế quan đơn phương đang góp phần tạo nên môi trường bảo hộ ngày càng gia tăng, gây ra nhiều khó khăn và nguy hiểm cho các quốc gia Nam bán cầu".
Trong bối cảnh này, ông kêu gọi BRICS đóng vai trò lãnh đạo trong việc củng cố hệ thống đa phương mới và trở thành động lực của nền kinh tế toàn cầu.
Ấn Độ, quốc gia đang bị Mỹ áp đặt "trừng phạt thứ cấp" vì mua dầu Nga, được đại diện bởi Ngoại trưởng Subrahmanyam Jaishankar, trong khi Thủ tướng Narendra Modi không tham dự.
Phát biểu tại hội nghị, ông Jaishankar cho biết thế giới cần thương mại bền vững và việc gia tăng rào cản và làm phức tạp các giao dịch sẽ không có ích gì.
Minh Đức (Theo TASS, France24)