Bùng nổ dự án hydro trên thế giới

15 giờ trướcBài gốc

(Ảnh minh họa)

Ấn bản năm 2025 của Báo cáo Toàn cầu về Hydro do IEA công bố đã theo dõi những diễn biến trên toàn bộ ngành hydro toàn cầu, đặc biệt tập trung vào các công nghệ mới nổi liên quan đến hydro phát thải thấp đang thay đổi nhanh chóng.

Theo báo cáo, nhu cầu hydro toàn cầu tăng lên gần 100 triệu tấn vào năm 2024, cao hơn 2% so với 2023 và tương ứng với tốc độ tăng trưởng nhu cầu năng lượng nói chung. Phần lớn nhu cầu này được đáp ứng từ hydro khai thác bằng nhiên liệu hóa thạch, mà không áp dụng các biện pháp thu giữ khí thải. Các lĩnh vực truyền thống vốn sử dụng hydro, như lọc dầu và công nghiệp, vẫn là nhóm tiêu thụ lớn nhất.

Trên toàn cầu, khai thác hydro từ nhiên liệu hóa thạch vẫn rẻ hơn nhiều. Khoảng cách chi phí này thậm chí còn nới rộng gần đây do giá khí đốt giảm và giá thiết bị điện phân tăng bởi lạm phát cùng tốc độ triển khai công nghệ chậm hơn kỳ vọng. Tuy nhiên, báo cáo dự báo khoảng cách chi phí sẽ thu hẹp vào năm 2030 nhờ chi phí công nghệ giảm - đồng thời ở một số khu vực, năng lượng tái tạo tăng trưởng mạnh và các quy định mới được ban hành.

Tuy vậy, mức độ ứng dụng hydro phát thải thấp hiện chưa đạt kỳ vọng mà ngành công nghiệp và các chính phủ từng đặt ra trong những năm gần đây. Tăng trưởng đang bị kìm hãm bởi chi phí cao, sự thiếu chắc chắn về nhu cầu và chính sách, cũng như phát triển hạ tầng chậm chạp. Các dự án khai thác bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi những trở ngại này. Phân tích mới về các dự án đã công bố cho thấy sản lượng hydro phát thải thấp vào năm 2030 có tiềm năng đạt tối đa 37 triệu tấn/năm, giảm so với tiềm năng 49 triệu tấn/năm được ước tính từ các dự án công bố cách đây một năm.

Không phải tất cả các dự án công bố đều thành hiện thực; do đó, công suất thực tế có khả năng thấp hơn nhiều. Tuy nhiên, báo cáo mới khẳng định rằng sản xuất hydro phát thải thấp sẽ mở rộng đáng kể vào cuối thập kỷ này so với hiện nay. Các dự án đã đi vào hoạt động, đang xây dựng, hoặc đã đạt quyết định đầu tư cuối cùng trước năm 2030, được dự báo sẽ tăng hơn 5 lần so với mức năm 2024, vượt quá 4 triệu tấn/năm. Ngoài ra, 6 triệu tấn/năm bổ sung cũng có tiềm năng cao đi vào hoạt động vào năm 2030, nếu các chính sách hiệu quả, nhằm đảm bảo nhu cầu được triển khai.

“Sự quan tâm của giới đầu tư đối với hydro đã tăng vọt từ đầu thập kỷ này nhờ tiềm năng giúp các quốc gia đạt mục tiêu năng lượng”, Giám đốc điều hành IEA Fatih Birol cho biết. “Dữ liệu mới nhất cho thấy tăng trưởng công nghệ hydro thế hệ mới đang chịu áp lực bởi khó khăn kinh tế và sự thiếu chắc chắn về chính sách, nhưng chúng tôi vẫn thấy nhiều tín hiệu mạnh mẽ rằng quá trình phát triển đang tiếp tục trên phạm vi toàn cầu. Để duy trì đà tăng trưởng này, các nhà hoạch định chính sách cần tiếp tục duy trì các cơ chế hỗ trợ, sử dụng những công cụ sẵn có để thúc đẩy nhu cầu, và đẩy nhanh phát triển cơ sở hạ tầng cần thiết”.

Theo báo cáo, Trung Quốc hiện là lực lượng dẫn dắt việc triển khai các thiết bị điện phân để sản xuất hydro phát thải thấp. Nước này chiếm 65% tổng công suất điện phân toàn cầu đã được lắp đặt, hoặc đã đạt quyết định đầu tư cuối cùng, đồng thời sở hữu gần 60% năng lực sản xuất thiết bị điện phân của thế giới. Ở những nơi khác, các nhà khai thác đang chịu áp lực tài chính do chi phí tăng và tốc độ tiêu thụ chậm hơn dự kiến. Tuy nhiên, các nhà khai thác Trung Quốc cũng có thể đối mặt với thách thức trong tương lai, vì công suất sản xuất hiện có hơn 20 gigawatt mỗi năm đang vượt xa nhu cầu thực tế.

Báo cáo cũng phân tích chi phí lắp đặt thiết bị điện phân Trung Quốc bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc. Kết quả cho thấy chi phí này không rẻ hơn đáng kể so với thiết bị từ các nhà khai thác khác khi tính đến các yếu tố như chi phí vận chuyển và thuế quan.

Ngoài ra, báo cáo còn nghiên cứu chi tiết những yêu cầu để ngành vận tải biển có thể áp dụng rộng rãi hơn nhiên liệu dựa trên hydro. Kết quả cho thấy cần có thêm nhiều nỗ lực triển khai công nghệ tương thích và bảo đảm các cảng được trang bị đầy đủ.

Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, cơ sở hạ tầng tiếp nhiên liệu cho tàu biển hiện có lại nằm gần các cơ sở sản xuất hydro phát thải thấp, mở ra những cơ hội sớm. Gần 80 cảng hiện đã có kinh nghiệm sâu rộng trong quản lý sản phẩm hóa chất, cho thấy mức độ sẵn sàng cao để xử lý cả nhiên liệu dựa trên hydro.

Báo cáo Global Hydrogen Review năm nay đặc biệt tập trung vào Đông Nam Á, một thị trường hydro đang nổi và có tốc độ tăng trưởng mạnh. Theo các dự án đã công bố, sản lượng hydro phát thải thấp ở khu vực này có thể đạt 430.000 tấn/năm vào năm 2030, tăng vọt so với chỉ 3.000 tấn/năm hiện nay. Tuy nhiên, nhiều dự án vẫn ở giai đoạn rất sớm, đòi hỏi đẩy nhanh phát triển năng lượng tái tạo để giảm chi phí khai thác, ban hành chính sách mục tiêu, và mở rộng các dự án thí điểm xây dựng năng lực để hiện thực hóa tiềm năng này.

Báo cáo còn được bổ sung bởi cơ sở dữ liệu cập nhật về các dự án khai thác và hạ tầng hydro, cùng với việc ra mắt một công cụ theo dõi trực tuyến mới. Công cụ này cho phép người dùng khám phá các dự án hydro phát thải thấp đã công bố, tình hình triển khai hạ tầng, chi phí khai thác hydro theo khu vực và công nghệ, cũng như hơn 1.000 biện pháp chính sách về hydro đã được công bố, hoặc triển khai trên toàn cầu kể từ năm 2020.

Nh.Thạch

AFP

Nguồn PetroTimes : https://nangluongquocte.petrotimes.vn/bung-no-du-an-hydro-tren-the-gioi-732345.html