LỜI TÒA SOẠN
Trong môi trường cấp cứu, ưu tiên hàng đầu của các y bác sĩ là cứu sống bệnh nhân. Tuy nhiên, sau khi qua cơn nguy kịch và trong một số trường hợp, đã có những người bệnh rời viện mà không hoàn tất nghĩa vụ thanh toán viện phí.
Nguyên nhân của tình trạng này có thể xuất phát từ khó khăn tài chính của bệnh nhân, hoặc cố tình trốn tránh trách nhiệm thanh toán. Tuy nhiên, dù lý do là gì, hậu quả thường tác động trực tiếp đến đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế làm nhiệm vụ trong ca trực. Khi vướng phải tình huống bệnh nhân trốn viện phí, các y bác sĩ không chỉ chịu áp lực chuyên môn mà còn phải đối mặt với trách nhiệm giải trình tài chính với bệnh viện.
Báo VietNamNet đăng tuyến bài: Những ca cấp cứu thành công và trăn trở về thất thoát viện phí để phản ánh thực trạng trên.
Bài 1: Bệnh nhân trốn viện, ê-kíp bác sĩ cấp cứu ngậm ngùi góp tiền trả viện phí
Bài 2: 55 ca cấp cứu, 11 bệnh nhân xuất viện nhưng không đóng bất kỳ chi phí nào
Bài 3: Người bệnh trốn viện phí, không nên đẩy trách nhiệm tài chính sang vai bác sĩ
Tuyến bài viết của VietNamNet về Những ca cấp cứu thành công nhưng đi kèm nỗi lo thất thoát viện phí đã nhận được nhiều ý kiến tâm huyết từ độc giả. Tình trạng bệnh nhân trốn viện phí không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đặt ra câu hỏi về trách nhiệm và giải pháp lâu dài cho ngành y tế.
Những chia sẻ từ người dân, y bác sĩ phản ánh thực trạng đau lòng và những bất cập cần được giải quyết.
Bất cập 'tiền trực bù viện phí cho bệnh nhân bỏ trốn'
Nhiều độc giả cho rằng việc cứu người phải được đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên, họ cũng lo ngại nếu bệnh nhân không đóng viện phí sau khi điều trị, gánh nặng đó sẽ chuyển sang bác sĩ. Độc giả Nguyễn Thanh Dung bày tỏ: “Cứu người trước, tạm ứng sau cũng được, nhưng bệnh nhân trốn viện thì bác sĩ chịu sao nổi? Tốn công sức cứu sống, cuối cùng còn phải trả viện phí thay”.
Độc giả Nguyễn Văn Toàn - một nhân viên y tế sắp về hưu, chia sẻ: “Lương tôi 13 triệu đồng, ngày trực 24 giờ thì chỉ ngủ được 2-3 giờ, có khi cả ngày không chợp mắt. Nhưng buồn nhất là thi thoảng lại phải bù viện phí cho bệnh nhân”.
Những câu chuyện trên cho thấy y bác sĩ không chỉ đối mặt với áp lực chuyên môn mà còn chịu tổn thất tài chính không đáng có.
Bác sĩ khám cho bệnh nhân ở Hà Nội. Ảnh: Thạch Thảo
Một số trường hợp trốn viện phí không hẳn vì nghèo khó. Độc giả Thanh Hà kể: “Bệnh nhân đòi chữa nhanh để về ăn Tết nhưng phủi tay trốn viện phí. Khi tôi đến nhà của họ, thấy nơi ở khang trang nhưng tôi phải đi 3 lần mới đòi được”.
Độc giả Dangthuhuong chia sẻ trải nghiệm phải nhờ công an can thiệp nhưng vẫn không thu hồi được khoản phí cho đến khi bệnh nhân tái nhập viện. Những trường hợp này cho thấy một bộ phận thiếu ý thức, trách nhiệm khiến niềm tin của y bác sĩ bị lung lay.
Một bạn đọc khác gợi ý các bệnh viện nên trích 1-2% kinh phí lập quỹ dự phòng rủi ro để xử lý các trường hợp trốn viện hoặc không có khả năng chi trả. Quỹ có thể kết hợp giữa nguồn trích lập nội bộ và kêu gọi đóng góp từ xã hội. “Tôi tin xã hội sẽ ủng hộ việc này”, bạn đọc này khẳng định.
Độc giả An Tâm đề xuất sử dụng thuế để tạo quỹ an sinh xã hội, giúp bệnh viện và bác sĩ không phải lo lắng về tài chính, tập trung vào chuyên môn.
Độc giả Lê Minh cho rằng, địa phương cần hỗ trợ bệnh viện xây dựng quỹ, tuyên truyền để người dân tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) và áp dụng chế tài với những trường hợp cố tình trốn viện phí. Đổ hết trách nhiệm lên bệnh viện là không công bằng.
Tuy nhiên, độc giả Nguyên chỉ ra khó khăn ở các bệnh viện tuyến dưới, nơi thiếu nguồn lực và sự hỗ trợ từ doanh nghiệp, khiến việc lập quỹ thường phải trích từ lương nhân viên y tế, một giải pháp không bền vững.
Một độc giả tên Chiến chia sẻ từ góc độ là người làm trong ngành y và từ thực tế nội bộ. "Quy định buộc bác sĩ chịu viện phí nếu bệnh nhân trốn viện là bất hợp lý. Nếu lãnh đạo thấu hiểu, họ sẽ không bắt nhân viên chịu khoản này. Nhưng nếu lãnh đạo cứng nhắc, nhân viên phải gánh đủ. Điều này cho thấy sự khác biệt trong cách xử lý giữa các bệnh viện, đặc biệt giữa các cơ sở lớn với phòng công tác xã hội mạnh và các bệnh viện tuyến dưới thiếu nguồn lực".
Để giải quyết tận gốc, độc giả Trần Lưu Ninh đề xuất nhà nước hỗ trợ viện phí cho những bệnh nhân khó khăn, thể hiện sự quan tâm đến nhóm yếu thế trong xã hội. Trong khi chờ ngân sách nhà nước đủ sức miễn viện phí toàn dân, các giải pháp như quỹ dự phòng, tăng cường BHYT và sự phối hợp giữa bệnh viện, địa phương cùng cộng đồng là những bước đi cần thiết.
Y bác sĩ không cần đóng quá nhiều vai
Bác sĩ Quan Thế Dân - nguyên trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Tuệ Tĩnh (Hà Nội) chia sẻ chuyện nhân viên y tế phải đền tiền khi không may có thất thoát tài chính (như bệnh nhân trốn viện, BHYT xuất toán...) là nỗi khổ diễn ra từ rất lâu.
“Nếu bây giờ yêu cầu một cuộc điều tra toàn diện về việc này, tôi tin sẽ có rất nhiều nhân viên y tế gửi bằng chứng, kế câu chuyện của họ. Bản thân tôi cũng từng phải đền tiền và tôi vẫn còn lưu bằng chứng”, bác sĩ Dân nói.
Khi số tiền thất thoát nhiều, các bác sĩ có thể làm đơn gửi giám đốc để xin miễn giảm nhưng không phải trường hợp nào và bệnh viện nào cũng chấp nhận. Nếu được chấp nhận miễn giảm, số tiền đó lại được lấy từ quỹ chung của bệnh viện và cuối cùng vẫn ảnh hưởng đến thu nhập của nhân viên y tế.
Về việc quyên góp cho người bệnh trốn viện, bác sĩ Dân cho rằng, cộng đồng dễ xúc động trước những trường hợp thương tâm hơn là quyên góp để thanh toán bệnh án trốn viện.
“Tình trạng trốn viện phí không chỉ là câu chuyện tài chính mà còn là bài toán về niềm tin và trách nhiệm. Y bác sĩ cần được giải phóng khỏi gánh nặng tài chính, không cần đóng quá nhiều vai để toàn tâm cứu người”, bác sĩ Dân nói.
Phương Thúy