Hội nghị do Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến chủ trì.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao kết quả thực hiện Chương trình.
Tại điểm cầu tỉnh Cà Mau có Phó bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Thành Ngại; bà Nguyễn Thu Tư, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh, cùng đại diện lãnh đạo các sở, ngành tham dự.
Chương trình gồm 10 dự án, trong đó có 14 tiểu dự án. Theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ, tổng vốn dự kiến cho giai đoạn 2021–2025 là 137.664,959 tỷ đồng. Việc phân bổ và giao dự toán ngân sách Trung ương hằng năm cho các bộ, ngành và địa phương được thực hiện đúng quy định và hướng dẫn hiện hành.
Giai đoạn 2022–2025, ngân sách Trung ương đã bố trí 89.728,430 tỷ đồng cho Chương trình, đạt 85,5% kế hoạch; giải ngân 48.081,298 tỷ đồng giai đoạn 2022–2024 (72,6%) và khoảng 5.331,803 tỷ đồng năm 2025 (36% kế hoạch).
Trong giai đoạn I của Chương trình đã hỗ trợ nhà ở cho 42.567 hộ.
Từ nguồn vốn này, giai đoạn I đã hỗ trợ đất ở cho 10.549 hộ, nhà ở cho 42.567 hộ, đất sản xuất cho 13.387 hộ, chuyển đổi nghề cho 54.899 hộ, nước sinh hoạt phân tán cho 479.358 hộ, xây 809 công trình nước tập trung; bố trí dân cư cho 25.056 hộ; triển khai 403 dự án sản xuất theo chuỗi giá trị (306.105 triệu đồng), 6.018 công trình giao thông nông thôn, 1.901 mô hình đào tạo nghề (115.575 lao động) và đầu tư cơ sở vật chất cho 1.032 trường phổ thông dân tộc nội trú (PTDTNT), trường phổ thông dân tộc bán trú (PTDTBT) và trường có học sinh bán trú.
Trong 9 nhóm mục tiêu của Chương trình, có 6 nhóm đạt hoặc vượt kế hoạch, gồm: giảm nghèo vùng DTTS; nâng thu nhập bình quân; giáo dục; đào tạo nghề; bảo tồn, phát huy văn hóa dân tộc; và y tế.
Dự án 7: Chăm sóc sức khỏe và nâng cao thể trạng người dân tộc thiểu số, phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em, góp phần giảm tử vong bà mẹ, trẻ em và cải thiện tầm vóc, thể lực cộng đồng DTTS.
Nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Quốc hội, Chính phủ và Ban Chỉ đạo Trung ương, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công đã cải thiện rõ rệt: năm 2022 đạt 25,6% kế hoạch, năm 2023 đạt 82%, năm 2024 đạt 85%. Tính theo vốn tuyệt đối, giải ngân Chương trình DTTS&MN cao hơn gần 1,03 lần so với tổng của hai Chương trình MTQG khác cùng giai đoạn. Kết quả này góp phần giữ vững quốc phòng, an ninh, củng cố khối đại đoàn kết, ổn định chính trị và tăng niềm tin của đồng bào với Đảng, Nhà nước.
Giai đoạn I, Chương trình hỗ trợ đầu tư 6.018 công trình giao thông nông thôn và hoàn thiện 8.673 km đường giao thông được nhựa hóa, bê tông hóa, phục vụ sản xuất và đời sống dân sinh.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Chương trình là sự đồng thuận giữa ý Đảng và lòng dân, gắn chính sách với nguồn lực, kết hợp quyết sách với tuyên truyền vận động. Chương trình nhận được sự ủng hộ của nhân dân, doanh nghiệp, cùng sự tham gia của quân đội và công an; tạo điều kiện tiếp cận giáo dục, y tế, văn hóa bình đẳng hơn, thúc đẩy phát triển toàn diện và bền vững. Nhờ đó, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào DTTS&MN được nâng cao. Phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội vùng dân tộc không chỉ là nhiệm vụ mà còn là tình nghĩa đồng bào, với mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Để tiếp tục thực hiện Chương trình đạt hiệu quả cao trong giai đoạn II, Thủ tướng Chính phủ lưu ý: “Đầu tư cho vùng DTTS&MN là đầu tư cho sự phát triển, vì thế chúng ta phải có quyết tâm cao, hành động lớn, đổi mới tư duy, có cơ chế chính sách ưu tiên để tập trung thực hiện 4 nhóm mục tiêu cùng10 nhiệm vụ giải pháp Chương trình, để không ngừng nâng cao đời sống của đồng bào DTTS, tạo ra được phong trào, tạo ra được xu thế của người dân vùng dân tộc, giúp đồng bào phát huy tinh thần tự lực tự cường. Bên cạnh đó, trong thực hiện các mục tiêu phải thiết thực, khả thi, dễ hiểu dễ làm dễ kiểm tra dễ giám sát để đảm bảo sự phát triển trong bền vững”.
Dự án 8 đã thành lập 10.393 tổ truyền thông cộng đồng và xây dựng 14.404 mô hình nhằm thúc đẩy bình đẳng giới và hỗ trợ phụ nữ, trẻ em.
Giai đoạn II, Hội nghị đặt mục tiêu tiếp tục khai thác tiềm năng, lợi thế của vùng; đổi mới sáng tạo, thúc đẩy phát triển kinh tế gắn với bảo đảm an sinh xã hội; giảm nghèo nhanh, bền vững, thu hẹp khoảng cách thu nhập và mức sống so với bình quân cả nước; giảm số xã, thôn đặc biệt khó khăn; quy hoạch, ổn định dân cư, xây dựng hạ tầng đồng bộ, kết nối liên vùng.
Chương trình hướng tới phát triển toàn diện giáo dục, đào tạo, y tế, văn hóa; nâng cao đời sống Nhân dân; nâng số lượng và chất lượng cán bộ, công chức, viên chức, lao động là người DTTS; bảo tồn bản sắc văn hóa gắn với xóa bỏ phong tục lạc hậu; thực hiện bình đẳng giới, giải quyết vấn đề cấp thiết với phụ nữ và trẻ em; xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, giữ vững an ninh – trật tự, bảo vệ biên giới; củng cố đại đoàn kết và tăng niềm tin của đồng bào với Đảng, Nhà nước.
Quỳnh Anh – Minh Luân