Bước đột phá trong cải cách thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại

7 giờ trướcBài gốc

Chi cục Hải quan Khu vực II đối thoại, tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp. Ảnh: Lê Thu

Liên tục rà soát loại bỏ những quy định không cần thiết

Ghi nhận tại một doanh nghiệp chuyên nhập khẩu và chế biến gỗ xuất khẩu sang các thị trường Mỹ và châu Âu cho thấy, doanh nghiệp này đã hoạt động tại tỉnh Đồng Nai gần 20 năm. Để thuận tiện trong việc xuất nhập khẩu, trước đây, doanh nghiệp đã phải thực hiện rất nhiều thủ tục liên quan đến hải quan, tiêu tốn không ít thời gian.

"Chúng tôi phải mất chi phí lưu công, lưu bãi ngoài cảng, điều này ảnh hưởng đến giá vốn và giá đầu ra của nguyên liệu. Đặc biệt, đối với gỗ, nếu thời gian lưu ngoài cảng quá lâu, chất lượng sẽ bị giảm sút và giá đầu ra cũng vì vậy mà giảm theo" – bà Nguyễn Việt Hoa, Giám đốc mua hàng Công ty CP Tân Vĩnh Cửu (Đồng Nai) cho biết.

Tuy nhiên, nhờ vào các biện pháp cải cách trong ngành Hải quan, công tác rà soát, đánh giá thủ tục hành chính đã giúp doanh nghiệp loại bỏ những quy định không cần thiết, giảm thiểu thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

Đơn cử như trong 6 tháng đầu năm 2024, với gần 9,5 triệu hồ sơ thủ tục hành chính ngành Hải quan tiếp nhận, đã giải quyết hơn 8,2 triệu hồ sơ đúng hạn, gần 1,7 triệu hồ sơ được giải quyết trước hạn. Ông Trần Mạnh Hùng – Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực III cho rằng, những cải cách này đã giúp rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, giảm chi phí logistics và hạn chế tối đa việc tiếp xúc trực tiếp giữa doanh nghiệp và cán bộ hải quan. Doanh nghiệp hiện có thể truyền tờ khai 24/7 trên hệ thống phần mềm đã được trang bị và cung cấp bởi cơ quan hải quan.

Cũng theo ông Hùng, các hệ thống công nghệ thông tin cho phép doanh nghiệp theo dõi quá trình và tiến độ thông quan hàng hóa. Doanh nghiệp hoàn toàn có thể theo dõi quá trình thông quan các lô hàng của mình trực tuyến. Nhờ vào việc áp dụng nguyên tắc quản lý rủi ro, những doanh nghiệp chấp hành tốt các quy định của pháp luật được tạo thuận lợi tối đa trong thủ tục hải quan. Đồng thời, việc đánh giá và phát hiện các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại cũng được cải thiện, giúp nền kinh tế trở nên minh bạch và công bằng hơn.

Chủ động trao đổi, nắm bắt tình hình doanh nghiệp

Việc triển khai thủ tục hải quan điện tử đã tạo ra một bước cải cách đột phá, thay thế phương thức khai, nộp hồ sơ hải quan từ thủ công sang điện tử. Quy trình xử lý phản hồi từ cơ quan hải quan cũng được thực hiện qua hệ thống điện tử, giảm thiểu việc sử dụng chứng từ, giấy tờ và đơn giản hóa hồ sơ hải quan qua các khâu.

Ông Nguyễn Thế Hoạt – Phụ trách xuất nhập khẩu Công ty Yazaky Việt Nam tại Hải Phòng đánh giá: Hiệu quả lớn nhất của các cải cách trong quản lý hải quan là giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, đặc biệt là chi phí lưu kho và chi phí logistics, đồng thời giảm áp lực tài chính và giúp sử dụng hiệu quả dòng tiền của doanh nghiệp.

Còn theo ông Vũ Duy Anh – Phụ trách xuất nhập khẩu của chi nhánh Công ty LG tại Hà Nội, cơ quan hải quan đã chủ động hơn trong việc trao đổi với doanh nghiệp, nắm bắt tình hình sản xuất kinh doanh cũng như khó khăn của doanh nghiệp để đưa ra kế hoạch hỗ trợ kịp thời. Các buổi làm việc trực tiếp và trực tuyến đều giúp xử lý nhanh chóng các vướng mắc trong quá trình làm thủ tục hải quan, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thông quan hàng hóa.

Thực hiện Chiến lược Phát triển Hải quan đến năm 2030, ngành Hải quan tiếp tục tiến hành cải cách, hiện đại hóa mạnh mẽ. Đặc biệt, việc áp dụng công nghệ thông tin và hệ thống thông quan điện tử đã giúp cho quá trình khai báo và nộp hồ sơ hải quan được thực hiện nhanh chóng, chính xác. Hệ thống VNACCS/VCIS đã được triển khai rộng rãi tại tất cả các chi cục hải quan trên cả nước, góp phần giảm chi phí cho doanh nghiệp và nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát hàng hóa.

Ở khía cạnh khác, theo ông Đào Duy Tám – Trưởng Ban Giám sát quản lý về hải quan (Cục Hải quan), thời gian gần đây, cơ quan hải quan cũng không ngừng đầu tư, mua sắm các trang thiết bị phục vụ cho công tác kiểm tra, giám sát hải quan. Ngoài tác dụng về giảm thời gian, chi phí cho doanh nghiệp, việc này cũng giúp đảm bảo yêu cầu quản lý của cơ quan hải quan trong bối cảnh số lượng đơn vị, biên chế trong ngành Hải quan ngày càng cắt giảm còn yêu cầu nghiệp vụ ngày càng tăng lên.

Tuy nhiên, quá trình hiện đại hóa của ngành Hải quan cũng gặp một số khó khăn, đặc biệt là sự phối hợp chưa đầy đủ giữa các doanh nghiệp và cán bộ hải quan trong việc thực hiện các thủ tục. Một số doanh nghiệp vẫn còn quan ngại về vấn đề bảo mật khi phải chia sẻ dữ liệu và hình ảnh giám sát qua hệ thống camera với cơ quan hải quan.

Ở góc độ hỗ trợ chính sách, ông Đào Thịnh Vinh – Phó Trưởng Ban Pháp chế (Cục Hải quan) cho hay, đối với những vướng mắc trong quá trình thực hiện do doanh nghiệp chưa hiểu rõ các quy định pháp luật thì Cục Hải quan sẽ giải thích rõ để cho doanh nghiệp hiểu, nắm vững và thống nhất thực hiện.

Đối với những vướng mắc trong quá trình thực thi do quy định pháp luật chưa hoàn thiện hoặc còn sơ hở thì cơ quan hải quan sẽ kiến nghị, đề xuất với cấp có thẩm quyền để sửa đổi, bổ sung. Còn đối với những quy định đã rõ, đầy đủ nhưng quá trình thực thi không đúng, chưa phù hợp thì Cục Hải quan sẽ có văn bản chỉ đạo các hải quan địa phương chấn chỉnh, giúp cho doanh nghiệp thực hiện đúng, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp.

Áp dụng mô hình hải quan thông minh với mức độ tự động hóa cao

Ngành Hải quan cam kết tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ 4.0, nhất là trí tuệ nhân tạo vào công tác quản lý. Để thực hiện Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030, ngành Hải quan tiếp tục áp dụng mô hình hải quan thông minh với mức độ tự động hóa cao, đảm bảo tính minh bạch và công bằng, phù hợp với chuẩn mực quốc tế, mang lại lợi ích cho người dân và doanh nghiệp.

Hồng Vân

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/buoc-dot-pha-trong-cai-cach-thu-tuc-hai-quan-tao-thuan-loi-thuong-mai-172248.html