Bước ngoặt từ chính sách cho doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt

18 giờ trướcBài gốc

Những “nút thắt” cần tháo gỡ

Tuy nhiên, nhìn nhận thẳng thắn, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp còn yếu, sự liên kết lỏng lẻo và hàm lượng công nghệ thấp vẫn là những "nút thắt" lớn cản trở CNHT Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Trong bối cảnh đó, Nghị định 205/2025/NĐ-CP vừa ban hành được kỳ vọng sẽ tạo ra cú hích chiến lược, đưa ngành này lên tầm cao mới.

Theo ông Phạm Tuấn Anh, Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp (Bộ Công Thương), những năm qua, CNHT Việt Nam đã có sự tăng trưởng nhất định. Khoảng 5.000 doanh nghiệp đang sản xuất các sản phẩm như dây cáp điện, hộp số, linh kiện nhựa... phục vụ cả nhu cầu trong nước lẫn xuất khẩu. Đặc biệt, đã có khoảng 100 doanh nghiệp Việt vươn lên trở thành nhà cung ứng cấp 1 cho các tập đoàn đa quốc gia, và khoảng 700 đơn vị là nhà cung ứng cấp 2, cấp 3. Đáng chú ý, riêng Tập đoàn Samsung đã có khoảng 50 doanh nghiệp Việt là nhà cung ứng cấp 1 và 170 doanh nghiệp cấp 2.

Sản xuất thiết bị máy công nghiệp tại Công ty cổ phần Cơ khí chính xác và chuyển giao công nghệ, TP. Hà Nội. Ảnh: PV

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực kết nối giữa doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) và doanh nghiệp Việt Nam, nhưng mối liên kết này còn khá lỏng lẻo. Nguồn lực xã hội vẫn chưa thực sự đổ mạnh vào CNHT, một phần do đặc thù ngành này đòi hỏi vốn lớn, thời gian thu hồi vốn chậm và lợi nhuận không hấp dẫn bằng các lĩnh vực khác.

Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp ngành công nghiệp hỗ trợ Hà Nội (HANSIBA) Nguyễn Vân chỉ ra rằng, ngay cả tại Hà Nội - nơi có tới 900 doanh nghiệp CNHT, chiếm tỷ lệ cao nhất cả nước - ngành này vẫn đối mặt với nhiều hạn chế. Các sản phẩm CNHT của Việt Nam nhìn chung còn đơn giản, hàm lượng công nghệ chủ yếu ở mức trung bình và thấp, chiếm giá trị nhỏ trong tổng giá trị sản phẩm cuối cùng. Tỷ lệ nội địa hóa còn khiêm tốn, và nhiều doanh nghiệp thiếu nguồn lực cần thiết để đổi mới công nghệ. Năng lực cung cấp các linh kiện, phụ tùng có hàm lượng công nghệ cao, kỹ thuật phức tạp vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của chuỗi sản xuất toàn cầu.

Ông Trần Văn Nam, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thiết bị điện MBT, một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này, thẳng thắn thừa nhận: "Hầu hết nguyên, vật liệu đầu vào cho tới máy móc, thiết bị của MBT đều phải nhập khẩu, bởi chất lượng các sản phẩm, máy móc trong nước chưa đáp ứng được nhu cầu." Ông cũng nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp CNHT rất cần sự hỗ trợ từ các cấp, ngành, đặc biệt là vai trò quy tụ, kết nối của các hiệp hội để tăng cường hợp tác, nâng cao năng lực sản xuất và mở rộng thị trường.

"Cú hích chiến lược"cho doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ

Trước những điểm yếu nội tại và các bất cập về chính sách, ngày 17/7/2025, Chính phủ đã kịp thời ban hành Nghị định số 205/2025/NĐ-CP, sửa đổi và bổ sung Nghị định số 111/2015/NĐ-CP về phát triển công nghiệp hỗ trợ. Với hiệu lực từ ngày 1/9/2025, Nghị định này được kỳ vọng sẽ mang đến "liều thuốc" cần thiết với nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ mạnh mẽ hơn về công nghệ, nhân lực, tài chính, đất đai, và thủ tục hành chính.

Tiến sĩ Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ thành phố Hà Nội, nhận định đây là "cú hích chiến lược" giúp doanh nghiệp đứng trước cơ hội mới. Các ưu đãi về vốn, công nghệ, nhân lực và thị trường được mở rộng, với mức hỗ trợ cho hoạt động nghiên cứu, phát triển sản phẩm, chuyển giao công nghệ và nâng cao chất lượng nhân lực có thể lên tới 70%.

Theo ông Nguyễn Trung Kiên, Tổng Giám đốc Công ty KNTECH, những chính sách này sẽ giúp các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNNVV), dễ dàng tiếp cận công nghệ tiên tiến, từ đó cải thiện chất lượng sản phẩm và tăng cường khả năng cạnh tranh. Bên cạnh đó, các DNNVV trong ngành còn được hưởng các hỗ trợ theo Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, bao gồm tư vấn pháp lý và đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Bà Nguyễn Kiều Oanh, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng ưu đãi này. Nó không chỉ giải quyết tình trạng ngành sản xuất trong nước phụ thuộc vào nguyên liệu đầu vào nhập khẩu mà còn giúp tăng số lượng doanh nghiệp Việt tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng của khu vực FDI - một mục tiêu chiến lược mà Việt Nam luôn theo đuổi.

Khi được triển khai một cách bài bản và minh bạch, Nghị định số 205/2025/NĐ-CP sẽ đóng vai trò là "đòn bẩy" mạnh mẽ, thúc đẩy toàn bộ hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ Việt Nam phát triển theo hướng hiện đại, hiệu quả và hội nhập sâu rộng hơn. Đây là điều kiện tiên quyết để Việt Nam dần thoát khỏi tình trạng lệ thuộc vào nhập khẩu linh kiện, nguyên vật liệu, đồng thời tăng cường khả năng tham gia vào mạng lưới sản xuất khu vực và tận dụng hiệu quả làn sóng dịch chuyển đầu tư quốc tế.

Các chuyên gia kinh tế đều có chung nhận định rằng, đây là một cú hích chiến lược, giúp doanh nghiệp vượt qua các rào cản lớn về chi phí đầu tư ban đầu, mở rộng cửa tiếp cận thị trường quốc tế, và quan trọng nhất là xây dựng năng lực sản xuất độc lập, tự chủ. Một ngành CNHT vững mạnh không chỉ là nền tảng cho sự phát triển của công nghiệp chế biến, chế tạo mà còn là yếu tố then chốt để Việt Nam nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu, tiến tới mục tiêu trở thành một trung tâm sản xuất tiên tiến trong khu vực và trên thế giới.

Ngành CNHT Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để chuyển mình. Với Nghị định 205/2025/NĐ-CP, cánh cửa đang rộng mở hơn bao giờ hết cho các doanh nghiệp CNHT nội địa bứt phá, khẳng định vị thế và đưa công nghiệp Việt Nam lên một vị trí mới.

Văn Anh

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/buoc-ngoat-tu-chinh-sach-cho-doanh-nghiep-cong-nghiep-ho-tro-viet-10381514.html