Theo Financial Times, EU dự kiến sẽ đưa ra những cải cách về hải quan, buộc các nền tảng trực tuyến phải cung cấp dữ liệu trước khi hàng hóa đến khu vực. Điều này cho phép cơ quan chức năng kiểm soát và kiểm tra các gói hàng tốt hơn so với trước đây.
Liên minh châu Âu dự kiến thiết lập cơ quan hải quan trung ương mới để kiểm soát, kiểm tra chất lượng hàng hóa của các sàn TMĐT như Temu, Shein hay Amazon.
Hiện tại, bất kỳ ai mua hàng trực tuyến tại EU đều được coi là nhà nhập khẩu cho mục đích hải quan, nhưng cải cách mới sẽ khiến các nền tảng phải chịu trách nhiệm. Theo báo cáo, các nhà bán lẻ trực tuyến sẽ phải thu thuế và VAT có liên quan và đảm bảo hàng hóa tuân thủ các yêu cầu khác của EU.
Dự kiến, dữ liệu hải quan từ 27 cơ quan quốc gia sẽ được tập hợp lại và một cơ quan hải quan trung ương mới của EU (EUCA) sẽ được thành lập. "EUCA có thể sàng lọc hàng hóa dựa trên thông tin này và xác định các rủi ro tiềm ẩn, thậm chí trước khi hàng hóa được chất lên xe để vận chuyển, hoặc trước khi hàng hóa đến EU", Financial Times trích dẫn bản dự thảo.
Bên cạnh những quy định mới tại EU, các sàn TMĐT của Trung Quốc như Temu hay Shein cũng phải đối mặt với hàng rào thuế quan tại Mỹ, sau khi Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh vào cuối tuần qua.
Một điều khoản quan trọng bị ảnh hưởng bởi thuế quan mới là quy tắc "de minimis", cho phép các nhà xuất khẩu nước ngoài vận chuyển các gói hàng có giá trị dưới 800 USD vào Hoa Kỳ mà không phải chịu thuế. Được giới thiệu lần đầu vào những năm 1930, de minimis gần đây đã bị chỉ trích vì cho phép các nền tảng TMĐT của Trung Quốc bỏ qua thuế nhập khẩu và cung cấp mức giá cực thấp cho các sản phẩm như giày 3 USD và đồng hồ thông minh 15 USD.
Với hơn 1,3 tỷ lô hàng de minimis được xử lý vào năm 2024—tăng từ 139 triệu vào năm 2015—các nhà lập pháp và quan chức cho rằng điều khoản này đang bị lợi dụng. Chính quyền ông Joe Biden trước đây đã thực hiện các bước để hạn chế việc sử dụng sai mục đích, viện dẫn sự cạnh tranh không lành mạnh và kiểm tra an toàn sản phẩm lỏng lẻo.
Việc chấm dứt de minimis dự kiến sẽ ảnh hưởng nặng nề đến Temu, Shein và AliExpress, vốn dựa vào dịch vụ vận chuyển trực tiếp đến người tiêu dùng giá rẻ, giờ đây sẽ phải đối mặt với các chi phí bổ sung, có khả năng đẩy giá lên cao đối với người tiêu dùng Hoa Kỳ.
Cả Temu và Shein đều đã điều chỉnh chiến lược để ứng phó. Temu bắt đầu đưa những người bán hàng có trụ sở tại Hoa Kỳ vào nền tảng với hàng tồn kho tại địa phương, trong khi Shein mở rộng chuỗi cung ứng tại Hoa Kỳ.
Trong lúc đại diện của Temu, Shein và Alibaba vẫn chưa phản hồi thông báo về thuế quan, Shein trước đây từng tuyên bố cam kết tuân thủ nhập khẩu và đã hỗ trợ các nỗ lực cải cách "de minimis".
Khi thuế quan mới có hiệu lực - bắt đầu từ hôm nay (4/2), thị trường mua sắm trực tuyến tại Mỹ có thể trải qua những chuyển biến lớn, có khả năng định hình lại động lực TMĐT toàn cầu.
Đức Bình