Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc bỏ phiếu thông qua nghị quyết hôm 17/11. (Nguồn: Wall Street Journal)
Được thông qua với 13 phiếu thuận, hai phiếu trắng và không có phiếu phủ quyết, văn kiện cho phép thành lập Lực lượng ổn định quốc tế (ISF) nhằm phối hợp với Ai Cập, Israel và lực lượng cảnh sát được huấn luyện mới của Palestine trong bảo vệ các khu vực ranh giới và phi quân sự
Dải Gaza. ISF cũng đảm nhiệm "giải giáp vĩnh viễn vũ khí của các nhóm vũ trang phi nhà nước", bảo vệ dân thường và bảo đảm an ninh cho hành lang viện trợ nhân đạo.
Lực lượng này dự kiến triển khai dưới sự chỉ đạo của Ban Hòa bình chuyển tiếp (transitional Board of Peace - BoP), cơ quan chịu trách nhiệm quản lý tái thiết và phục hồi kinh tế Dải Gaza có nhiệm kỳ đến cuối năm 2027. Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ làm Chủ tịch cơ quan này.
Phát biểu với hội đồng trước cuộc bỏ phiếu, Đại sứ Mỹ tại LHQ Mike Waltz nhấn mạnh rằng cộng đồng quốc tế “có cơ hội dập tắt ngọn lửa và mở lối hướng tới hòa bình”. Ông cho biết con đường đó nằm ở nghị quyết của HĐBA LHQ - một kế hoạch “táo bạo và thực tế”, dựa trên đề xuất 20 điểm của Tổng thống Donald Trump nhằm chấm dứt xung đột tại Dải Gaza.
Viết trên mạng xã hội Truth Social cùng ngày, ông chủ Nhà Trắng nhấn mạnh, đây sẽ được ghi nhận là một trong những sự phê chuẩn lớn nhất trong lịch sử LHQ, góp phần dẫn tới hòa bình rộng khắp trên toàn thế giới và là một khoảnh khắc mang ý nghĩa lịch sử.
Các bên liên quan và cộng đồng quốc tế phản ứng khác nhau trước nghị quyết này. Chính quyền Palestine (PA) hoan nghênh văn kiện và kêu gọi triển khai ngay để thúc đẩy hòa bình, an ninh và ổn định giữa Palestine và Israel trên cơ sở giải pháp hai Nhà nước theo luật pháp quốc tế. Ngược lại, phong trào Hamas bác bỏ, cho rằng nghị quyết chưa đáp ứng đầy đủ quyền lợi và yêu cầu của người Palestine, đồng thời làm suy yếu tính trung lập của lực lượng này.
Trong khi đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nhận định, văn kiện sẽ xây dựng hòa bình và thịnh vượng “vì nó yêu cầu hoàn toàn phi quân sự hóa, giải trừ vũ khí và phi cực đoan hóa Dải Gaza”. Nghị quyết còn tạo điều kiện hội nhập sâu rộng giữa Tel Aviv và các nước láng giềng, góp phần mở rộng Hiệp định Abraham ký kết năm 2020, vốn đánh dấu việc bình thường hóa quan hệ giữa Israel và bốn nước khu vực Trung Đông - châu Phi gồm UAE, Bahrain, Sudan và Morocco.
Trước sự kiện này, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul nhận định việc HĐBA thông qua nghị quyết trên là bước đi tích cực, đồng thời khẳng định Berlin sẵn sàng đóng vai trò trong nỗ lực tái thiết Dải Gaza. Nga và Trung Quốc, tuy phàn nàn rằng nghị quyết không trao cho LHQ vai trò rõ ràng trong tương lai của Gaza, nhưng đã bỏ phiếu trắng, cho phép nghị quyết được thông qua. Trong thông báo cùng ngày, Bộ Ngoại giao Indonesia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc các bên tham gia đầy đủ trong tiến trình thực thi nghị quyết, đặc biệt là chính quyền Palestine (PA).
Nghị quyết của HĐBA LHQ kỳ vọng mở ra bước tiến quan trọng hướng tới chấm dứt xung đột và xây dựng nền tảng hòa bình bền vững cho Gaza. Phản ứng từ cộng đồng quốc tế, dù còn có sự khác biệt, về cơ bản cho thấy mong muốn chung là triển khai hiệu quả văn kiện, tạo cơ hội thúc đẩy tái thiết, cải thiện đời sống người dân và khôi phục sự ổn định của khu vực.
Xuân Nguyên