Bước tiến trong cuộc chiến chống phế cầu khuẩn ở trẻ em

Bước tiến trong cuộc chiến chống phế cầu khuẩn ở trẻ em
2 giờ trướcBài gốc
Hội nghị Nhi khoa Việt – Mỹ lần thứ XI năm 2025 diễn ra tại Bệnh viện Bạch Mai
Ngày 13/11/2025, tại Bệnh viện Bạch Mai, Hội nghị Nhi khoa Việt – Mỹ lần thứ XI năm 2025 đã diễn ra với nhiều nội dung chuyên sâu về hồi sức, cấp cứu và nhiễm khuẩn nhi khoa. Phát biểu tại hội nghị, TS.BS Nguyễn Thành Nam, Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai, nhấn mạnh phế cầu khuẩn vẫn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh nặng và tử vong ở trẻ nhỏ tại Việt Nam.
"Phế cầu xâm lấn là căn nguyên chính của các bệnh lý nguy hiểm như viêm màng não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết ở trẻ em. Dù chiếm tỷ lệ không quá cao trong tổng số ca nhiễm khuẩn, song tỷ lệ biến chứng và tử vong lại rất lớn, đòi hỏi chúng ta phải có chiến lược kiểm soát chặt chẽ hơn"- bác sĩ Nam cho biết.
Theo thống kê năm 2024, khoảng 25–30% trẻ dưới 2 tuổi bị viêm phổi do phế cầu, và 40% trường hợp nhiễm khuẩn huyết ở nhóm tuổi này cũng do tác nhân này gây ra. Bên cạnh đó, viêm màng não do phế cầu vẫn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và di chứng nặng nề ở trẻ em Việt Nam.
Tại Trung tâm Nhi khoa - Bệnh viện Bạch Mai, trong 9 tháng đầu năm 2025, phế cầu chiếm 12% các chủng vi khuẩn được phân lập tại khu vực nội trú. Đáng chú ý, tại khu vực ngoại trú, kết quả định danh cho thấy 55% ca viêm phổi do phế cầu khuẩn, phản ánh gánh nặng bệnh tật lớn do tác nhân này gây ra trong cộng đồng.
TS.BS Nguyễn Thành Nam, Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai
Các nghiên cứu trong nước cho thấy những type huyết thanh phổ biến gây bệnh ở Việt Nam gồm 6A, 6B, 14, 19A, 23F… Trong đó, 97% trẻ mắc viêm màng não do phế cầu chưa được tiêm vaccine phòng bệnh, khẳng định tầm quan trọng của chương trình tiêm chủng mở rộng.
Bác sĩ Nam cũng cập nhật về các loại vaccine phế cầu hiện hành, từ PCV10, PCV13 đến PCV20. Vaccine PCV13 hiện bao phủ được khoảng 83% chủng phế cầu xâm lấn, trong khi PCV20 – thế hệ mới có khả năng mở rộng bao phủ lên tới 87–90%, đồng thời được phê duyệt sử dụng cho trẻ từ 6 tuần tuổi.
"Việc bổ sung các chủng mới như 15BC, 22F hay 11A trong vaccine PCV20 giúp mở rộng đáng kể phạm vi bảo vệ, đặc biệt với nhóm trẻ nhỏ - đối tượng có nguy cơ cao nhất"- ông nhấn mạnh.
Bên cạnh hiệu quả về miễn dịch, vaccine phế cầu còn mang lại lợi ích xã hội to lớn khi giúp giảm tỷ lệ nhập viện, biến chứng nặng và tử vong do bệnh lý hô hấp ở trẻ. Kinh nghiệm từ nhiều quốc gia cho thấy, sau khi triển khai rộng rãi chương trình tiêm vaccine phế cầu, tỷ lệ mắc viêm phổi và viêm màng não giảm rõ rệt.
"Khi Việt Nam bắt đầu triển khai vaccine PCV20 trong thời gian tới, chúng tôi kỳ vọng sẽ góp phần bảo vệ tốt hơn cho nhóm trẻ dưới 2 tuổi - nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi phế cầu khuẩn" TS.BS Nguyễn Thành Nam kết luận.
Hội nghị Nhi khoa Việt Mỹ lần thứ XI năm 2025 với nhiều phiên như hồi sức cấp cứu – nhiễm khuẩn, cấp cứu nhi khoa, chuẩn đoán hình ảnh cấp cứu và cấp cứu bụng… Hội nghị không chỉ là diễn đàn trao đổi khoa học uy tín giữa các bác sĩ, nhà nghiên cứu trong và ngoài nước, mà còn góp phần định hướng các chiến lược điều trị, phòng ngừa bệnh nhi trong tương lai.
Những cập nhật về vaccine và phương pháp điều trị mới được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe trẻ em Việt Nam, hướng tới mục tiêu giảm tỷ lệ mắc và tử vong do các bệnh nhiễm khuẩn, trong đó có bệnh do phế cầu khuẩn.
Tin, ảnh: Thành Nam
Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/buoc-tien-trong-cuoc-chien-chong-phe-cau-khuan-o-tre-em-20251113143154197.htm